حاشية الصحيفة السجادية - صفحه 308

برگردانده شوند. بنا بر اين آنچه را كه در لغت نامه ها يافتم، درباره بعضى از اين كلمات نوشتم. در آخر هر سخنى حرفى از حروف كتاب را براى نشانه قرار دادم و اگر از خودم بود، آن را با «سين» متمايز ساختم.
پس از اين، مؤلّف ابتدا عنوان هر دعا را ذكر مى كند و سپس به ترتيب متن كلماتى را كه سخت و نامفهوم تشخيص داده، توضيح مى دهد.
برخلاف آنچه كه در مقدّمه در باره رجوع مؤلّف به لغت نامه ها آمده، ابن ادريس در حاشيه مختصرش فقط به صحاح اللغة تكيه داشته و از هيچ فرهنگ ديگرى استفاده نكرده است. نوشته هاى صحاح با نشانه «ص» مشخص شده و بقيه عبارات هم كه از خود اوست با علامت «س» مشخص شده اند. تعداد كمى از عبارات هم بدون علامت اند كه مى تواند از اهمال كاتب باشد؛ زيرا بسيارى از آنها هم از صحاح نقل شده اند.
بيشتر نوشته هاى صحاح اللغة عينا نقل شده ، اما موارد متعددى هم هست كه ابن ادريس آنها را تغيير داده است. گاهى كلمه اى از آن كم مى كند و گاهى بر آن مى افزايد . البته برخى از اين اختلافات مى تواند ناشى از تفاوت نسخه ابن ادريس و چاپِ مورد استفاده ما باشد. اما تعدادى هم براى آن است تا به مفهوم كلمه مورد نظرش در دعا نزديك تر شود.
از ذكر همه اين دگرگونى ها (ميان حاشيه ابن ادريس با صحاح) جز مواردى كه در تصحيح متن كمككار بود، صرف نظر شد؛ چه شرح كامل اين اختلافات و دست كارى ها چندان فايده اى نداشت، نه نبودشان خللى در عبارت وارد مى كرد و نه بودشان معنايى بر متن درج شده مى افزود. به علاوه بر ما مشخص نيست كه ابن ادريس دقيقا از كدام نسخه صحاح استفاده كرده است. مطمئنا قدمت زمانى و اديب

صفحه از 564