طرح نظام‏مندي اُنس با قرآن در روايات « الكافي » - صفحه 337

براى برونْ رفت قرآن از اين مهجوريت ، بايد نظامى طولى براى اُنس يافتن با قرآن تعريف شود ، به گونه اى كه هر كس از پايين ترين مرتبه تا بالاترين مرتبه ، بتواند با قرآن اُنس داشته باشد .
عدّه اى فقط قرآن را در هزار توى پستوى خانه خود نگهدارى مى كنند و گروهى ، آن قدر با قرآن خو گرفته اند كه جايگاه خاصّى در زندگى آنان يافته و به گونه اى قرآن ، راه نماى آنان در كارهايشان است و بين اين دو گروه نيز عدّه بسيارى قرار مى گيرند .
در روايات ما بسيارى توانمندى هاى قرآن كريم ، اين گونه بيان شده است :
كتاب اللّه على أربعة ، العبارة ، والإشارة ، واللطائف ، والحقائق : العبارة للعوام ، الإشاره للخواص ، اللطائف للأولياء ، والحقائق للأنبياء . ۱
از قرآن ، نصيب عدّه اى عبارات و ظاهر آن است و عدّه اى ، ظاهر آن را اشاره به معناى خاصّى مى دانند . اولياى الهى نيز به لطايفى از آيات الهى پى مى برند و انبيا ، با توجّه به بطون آيات الهى ۲ و مراتب درك خود ، به حقايقى مى رسند كه ديگران را توان رسيدن به آنها نيست .
نظام مندى اُنس با قرآن ، علاوه بر اين كه مى تواند آن را از مهجور بودن خارج كند ، تعارض بين برخى روايات را نيز از بين خواهد برد . مرحوم كلينى ، در روايتى از امام صادق عليه السلام آورده است :
إنّ الرجل الأعجمى من اُمّتى ليقرأ القرآن بعجميّته ، فترفعه الملائكة على عربيّته ؛
اگر شخص غيرعرب ، قرآن را به گويش عجمى (غير عربى) هم بخواند ، فرشته اى مأمور مى شود تا به صورت [صحيح ]عربى اش ، آن را بالا ببرد . ۳
همچنين ، رواياتى وجود دارد كه به گوش سپردن به آيات الهى تشويق

1.امام على عليه السلام فرمود : «سامع الغيبة أحد المغتابين ؛ شنونده غيبت ، يكى از دو غيبت كننده است» (عيون الحكم والمواعظ ، ص ۲۸۳) . در روايت ديگر از ايشان آمده است : «سامع الغيبة شريك المغتاب ؛ شنونده غيبت ، شريك غيبت كننده است» (همان ، ص ۲۶۸) .

2.رسول خدا فرمود : «من تطول على أخيه فى غيبة سمعها فيه فى مجلس فردّها عنه ردّ اللّه عنه ألف باب من السوء فى الدنيا والآخرة ؛ هركس در مجلسى غيبت برادرش را بشنود و تفضّل كرده ، از او دفاع كند ، خداوند ، هزارگونه بدى را در دنيا و آخرت از او دور مى كند» . (كتاب من لايحضره الفقيه، ج ۴، ص ۱۵؛ الأمالى ، صدوق ، ص ۳۵۰) همچنين آن حضرت فرموده است : «إذا وقع فى الرجل و أنت في ملأ ، فكن للرجل ناصرا وللقوم زاجرا وقم عنهم ؛ هر گاه درباره كسى بدگويى كردند و تو در ميان آنان بودى ، ياور او و بازدارنده آنان باش و جمع آنان را ترك كن» . (كنزالعمّال ، ح ۸۰۲۸) در روايت ديگرى از ايشان آمده : «من اغتيب عنده أخوه المسلم فاستطاع نصره فلم ينصره خذله اللّه فى الدنيا والآخرة ؛ اگر نزد كسى غيبت مسلمانى صورت گيرد و او بتواند او را يارى دهد و يارى نرساند ، خداوند در دنيا و آخرت ، او را يارى نخواهد كرد» . (كتاب من لايحضره الفقيه ، ج ۴ ، ص ۳۷۲) . براى مطالعه بيشتر ، ر . ك : ميزان الحكمة ، ج ۹ ، ص ۴۴۷۴ (ثواب ردّ الغيبة) .

3.بحار الأنوار ، ج ۷۸ ، ص ۲۷۸ ، ح ۱۱۳ و ج ۹۲ ، ص ۲۰ ، ح ۱۸ .

صفحه از 356