معرفت خدا در روايات « الكافي » - صفحه 116

حديث چهارم . امام صادق عليه السلام فرمود:
إِنَّ أَمْرَ اللَّهِ ، كُلَّهُ عَجِيبٌ ، إِلَا أَنَّهُ قَدِ احْتَجَّ عَلَيْكُمْ بِمَا قَدْ عَرَّفَكُمْ مِنْ نَفْسِهِ ؛ 1 همانا كار خدا ، همه اش عجيب است ، جز اين كه او به آنچه از نفس خويش معرفى كرده ، بر شما احتجاج مى كند.
حديث پنجم . امام صادق عليه السلام مى فرمايد:
إِنَّ اللَّهَ احْتَجَّ عَلَى النَّاسِ بِمَا آتَاهُمْ وَ عَرَّفَهُمْ ؛ 2 همانا ، خداوند ، بر مردم به آنچه به آنها داده و معرفى كرده ، احتجاج مى كند.
دلالت اين حديث بر معرفت اللّه باللّه ، با توجّه به روايت چهارم روشن است ؛ زيرا يكى از مصاديق معرّفى خداوند سبحان ، معرفى او ، نفس خويش را بر بندگانش است .
حديث ششم . امام صادق عليه السلام مى فرمايد:
لَيْسَ لِلَّهِ عَلَى خَلْقِهِ أَنْ يَعْرِفُوا وَ لِلْخَلْقِ عَلَى اللَّهِ أَنْ يُعَرِّفَهُمْ وَ لِلَّهِ عَلَى الْخَلْقِ إِذَا عَرَّفَهُمْ أَنْ يَقْبَلُوا ؛ 3 براى خدا بر عهده خلق نيست كه بشناسند و براى خلق بر عهده خداست كه معرّفى كند . و آن گاه كه خدا معرفى كرد ، براى خدا به عهده خلق است كه بپذيرند.
اين حديث هم با توجّه به حديث چهارم ، دلالت دارد كه خداشناسى هم بايد از ناحيه خودِ خدا شروع شود و بر اوست كه خود را به خلق معرفى كند و بر عهده آنهاست كه تعريف او را بپذيرند و بر آن گردن نهند.
حديث هفتم . دعاى معروفى از امام صادق عليه السلام است كه ايشان ، خواندن آن را در زمان غيبت توصيه مى كند:
اللَّهُمَّ عَرِّفْنِى نَفْسَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِى نَفْسَكَ لَمْ أَعْرِفْكَ . اللَّهُمَّ عَرِّفْنِى نَبِيَّكَ

1.. همان ، ص ۱۶۴ .

2.. همان ، ص ۸۶ ، ح ۳ .

3.. همان ، ص ۱۶۲ ، ح ۱ .

صفحه از 156