از جهت طبقه ، اختلاف داشته باشند ، شناخت او در مرسل يا مسند بودن حديث ، نقش كاربردى دارد . مانند : ابان ، كه بين ابان بن تغلب و ابان بن عثمان ، مشترك است و ابن سنان ، كه بين عبداللّه بن سنان و محمّد بن سنان مشترك است ، ولى از جهت طبقه ، اختلاف دارند .
مثلاً اگر در سند حديثى آمده باشد : ابن سنان ، عن ابى عبد اللّه عليه السلام . اگر مراد از ابن سنان ، عبد اللّه بن سنان باشد ، حديث مسند است ، ولى اگر مراد از ابن سنان ، محمّد بن سنان باشد ، حديث مرسل خواهد بود ؛ چون محمّد بن سنان نمى تواند از امام صادق عليه السلام حديث نقل نمايد . ۱
ج . ترجيح در مقام تعارض
از فوايد و ثمرات ديگر تمييز مشتركات ،در مقام عمل و در تعارض دو خبر و ترجيح يكى بر ديگرى ، ظاهر مى شود . مثلاً اگر دو روايتى كه از جهت مضمون ، ناسازگارى دارند و جمع بين آنها ممكن نيست ، بايد يكى را بر ديگرى ترجيح دهيم و به مضمون آن عمل كنيم .
يكى از راه هاى ترجيح ، رجوع به مرجّحات سندى است كه در مقبوله عمر بن حنظله ۲ آمده است . بنا بر اين اگر در سند اين دو روايت ، راوى مشتركى قرار بگيرد كه يكى ثقه است و ديگرى ضعيف ، يا هر دو ثقه يا هر دو ضعيف ۳ هستند ، ولى وثاقت و ضعف آنان در يك مرتبه نيست ، بايد به آن روايتى عمل كرد كه راوى آن ثقه (در فرض اول) يا اوثق (در فرض دوم) است يا ضعف كمترى (فرض سوم) دارد . به
1.آية اللّه خويى مى نويسد : «ثم انّ ابن سنان و ان كان له روايات عن الصادق عليه السلام ، إلّا أنّ المراد به عبداللّه بن سنان و لم يوجد رواية له محمّد بن سنان عن ابى عبداللّه عليه السلام » (معجم رجال الحديث ، ج ۱۶ ، ص ۱۶۴).
2.وسائل الشيعة ، ج ۱۸ ، ص ۷۵.
3.بر مبناى كسانى كه عمل به روايات ضعيف را در باب مستحبات و مكروهات جايز مى دانند.
