راويان مشترك و مشتركات « الكافي » - صفحه 228

همين دليل ، جداسازى راوى مشترك و تعيين آن ، يك ضرورت اجتناب ناپذير خواهد بود .
بنا بر آنچه گذشت ، نقش كاربردى تمييز مشتركات را مى توان بدين گونه يادآورى كرد :
1 . تعيين راوى ثقه از غيرثقه ؛
2 . شناسايى احاديث معتبر (به معناى عام كلمه) از غير معتبر (در صورت اشتراك عنوان بين ثقه و غيرثقه) ؛
3 . تعارض در توثيق و تضعيف و ترجيح يكى بر ديگرى ؛
4 . توثيقات عامه (مثل اين كه يكى از راويان مشترك ، از اصحاب اجماع يا از مشايخ الثقات باشد و ديگرى نباشد) .

تلاش هاى علمى درباره «حلّ مشتركات»

بحث راويان مشترك و جداسازى آنها ، از اواخر قرن يازدهم هجرى قمرى مورد توجه جدّى گروهى از حديث شناسان و دانشمندان رجالى قرار گرفته است و هر كدام سعى نموده اند تا به روش هاى جديد و ابتكارى به حلّ اين معضل سندى بپردازند و راهى براى تمييز و تعيين راوى مشترك پيدا نمايند . قدردانى از تلاش علمى اين بزرگان و نيز اطلاع خوانندگان و حديث پژوهان ، به معرفى اين آثار ماندگار و منهج علمى پديدآورندگان آن در جداسازى راويان مشترك مى پردازيم :

1 . منتقى الجمان فى الأحاديث الصحاح و الحسان ۱

اين كتاب ، گرچه به انگيزه تمييز مشتركات نگاشته نشده است ، امّا در چگونگى نگرش به موضوع عناوين مشترك و راه حلّى كه براى بازشناسى مصاديق آن ، ارائه

1.اثر بسيار مهم و ماندگار عالم بزرگ و جليل القدر ، جمال الدين ابومنصور حسن بن زين الدين جبل عاملى (پسر شهيد ثانى) معروف به صاحب معالم (م ۱۰۱۱ ق).

صفحه از 256