رفتند ، عرض كردم : يابنَ رسول اللّه صلى الله عليه و آله ، دو نفر هر دو از اهل عراق از شيعيان شما آمدند كه سؤال كنند از شما از مسأله اى و جواب فرموديد به هر يك ، خلاف آنچه جواب فرموديد به ديگر؟!
پس فرمود : «اى زراره ، به درستى كه اينطور جواب دادن بهتر است از براى ما و بهتر باقى خواهد ماند از براى ما و شما و اگر اجتماع كرده بودند بر امر واحدى و اختلاف ما بين شما نبود ، هر آئينه مردم تصديق مى كردند شما را در اينكه شما شيعيان ما هستيد و تابعان يكنفريد ، از اين جهت بر يك امر جارى شده ايد و اگر چنين بود ، كمتر بود از دوام ما و شما» ^۱ .
تمام شد حديث شريف و بعضى عبارات را به جهت توضيح لفظ عربى عرض كردم و ترجمه لفظ به لفظ نشد .
و باز در همان كتاب ، در همان باب ، همان زراره از حضرت صادق عليه السلام روايت مى كند كه :
عرض كردم خدمت آن حضرت كه : اگر شيعيان خود را حكم كنيد كه رو به نيزه ها يا رو به آتش بروند مى روند و حال آنكه بيرون مى روند از نزد شما برخلاف يكديگر؟!
پس جواب فرمودند به من همان جوابى را كه پدر او به من داده بود . ^۲
تمام شد حديث شريف .
و احاديث در اين باب بسيار است و همين قدر را كفايت مى كند إن شاء اللّه .
و باز گمان مكن كه راه تقيّه يك راه است و تو مى توانى آن را بدانى ، حاشا ، بلكه راه هاى تقيّه بسيار است و هر راهى كه خوف و تلفى و هلاكتى در آن باشد ، اگر چه خوف از خود تو و دوستان تو باشد ، آن راه راه تقيّه است و لازم نكرده كه هميشه تقيّه از اعداى ظاهرى باشد .