خلاصه به جهت اختلاف صلاح و فساد اشخاص و قبايل و اعصار ، اختلاف ها در اخبار ائمّه هُدى عليهم السلام واقع شده از روى حكمت و نظم و عدل حقيقى ، از اين جهت فرمودند كه : ما عمداً خلاف را در ميان شماها انداخته ايم .
پس چون اين احاديث مختلفه جمع شد و علما رجوع كردند به آنها ، پس هر يك از آن احاديث كه مناسب يكى از علما بود و مناسب مقلّدين او بود و صلاح آنها در عمل كردن به آن بود ، آن حديث را در نظر آن عالم قوى كردند و ساير اخبار كه با آن حديث اختلاف داشتند ، در نظر آن عالم ضعيف كردند ، تا آنكه او و مقلّدين او به آن حديث عمل كنند و بسا آنكه صلاح آن عالم و مقلّدين او در حيات او تغيير كند ، پس قلب او را از عمل كردن به آن حديث منصرف كنند و قراين چند از براى او نصب كنند و دليل هايى چند با او القا كنند ، از آن حديث اعراض كند و به حديثى كه صلاح ايشان در عمل كردن به آن است ، اقبال كند به نصب كردن قراين و القا كردن دليل هايى كه پيشتر ملتفت به آنها نبود و قلب شيعيان ايشان در مابين دو انگشت ايشان است ، به هر طورى كه مى خواهند حركت مى دهند برحسب صلاح ايشان ؛ چرا كه ايشان را خداوند هاديان اين خلق قرار داده در ظاهر و باطن ، پس گمان مكن هدايت ايشان مخصوص عالم ظاهر بود و گذشت ، بلكه يقين بدان كه تا شيطان در قلوب مردم وسوسه مى كند و ايشان را به كفرها و شرك ها و شكّ ها و شبهه ها مى اندازد ، در مقابل آن رجيم ، خداوندِ رحيم ، هاديان و امامانِ به حقّ قرار داده كه قلوب شيعيان خود را حفظ كنند از هر كفرى و نفاقى و شركى و شكّى و شبهه اى و هدايت كنند آنها را بر صراط مستقيم و البتّه قدرت ايشان از قدرت شيطان كمتر نخواهد بود و ميل ايشان به هدايت دوستان خود ، كمتر از ميل شيطان نيست به غوايت دوستان خود .
و در اين معنى اخبار و آيات بسيار است كه اين مختصر گنجايش آنها را ندارد و از آن جمله حديثى است در الكافي در باب اينكه هرگز زمين خالى از حجّت نيست ، كه اسحاق بن عمّار روايت مى كند از حضرت صادق عليه السلام ، مى گويد : شنيدم از آن