و حمد و تسبيح در اين ركعات آهسته خوانده مى شود هر چند قرائت دو ركعت اوّل بلند خوانده شود مثل نماز مغرب و عشاء. و اگر نماز سه ركعتى يا چهار ركعتى باشد تشهد ديگر در ركعت آخر خوانده مى شود و سلام بعد از اين تشهد اخير گفته مى شود نه بعد از تشهّد اوّل.

[ديگر آداب نماز]

و چند چيز باقى ماند از آداب نماز فريضه يوميّه كه ما ذكر مى كنيم آنها را بر سبيل اجمال.
اوّل : اذان و اقامه ، و گفتن آنها سنّت موكّد است بنابر قول مشهور ميانه علماء ^۱ در نمازهاى فريضه يوميّه خواه ادا و خواه قضا و خواه نماز به جماعت گذارده شود و خواه فرادى ، امّا در غير نمازهاى فريضه يوميّه اذان و اقامه سنّت نيست خواه نماز واجبى باشد و خواه سنّتى ، و در نماز واجبى براى اطلاع مردم مؤذّن سه مرتبه مى گويد : الصلاة ـ به نصب يا رفع دو تاى اوّل و وقف آخر ـ يعنى حاضر شويد نماز را. يا بر پاى شد نماز. يا اين است نماز.
و ساقط مى شود اذان و گفته مى شود اقامه تنها در نماز عصر روز جمعه ، و نماز عصر روز عرفه از براى كسى كه در عرفات باشد ، و نماز عشاى شب عيد قربان از براى كسى كه در مشعر الحرام باشد.
و هرگاه كسى جمع كند ميانه دو نماز يوميّه يعنى نماز عصر را مقدّم دارد بر وقت فضيلت آن و در وقت فضيلت ظهر بگذارد يا نماز ظهر را مؤخر دارد از وقت فضيلت آن و در وقت عصر بگذارد ، و بر اين قياس نماز مغرب و عشا ، پس قبل از نماز اوّل يعنى ظهر يا مغرب اذان و اقامه هر دو مى گويد و قبل از نماز دوم ـ يعنى عصر يا عشا ـ اكتفا مى كند به اقامه تنها و اذان نمى گويد.