مؤلفههای عقلانیت سیاسی مردم بر اساس نظام حق و تکلیف در نهجالبلاغه
سال
1396 / شماره پیاپی
/
صفحه
75-93
چکیده :
عقلانیت، حاکمیت عقل و منطق انسانی در سازماندهی روابط اجتماعی است و عقلانیت سیاسیِ مبتنی بر حق و تکلیف، باور مبتنی بر خِرد مردم به تعامل سازنده و مفید با زمامدار و جامعه سیاسی در چارچوب ادای حقوق و ایفای تکالیف است. از آنجا که عقلانیت سیاسی در شکلی نظاممند، زمانی محقّق میگردد که مبتنی بر آگاهی کـافی باشد، این مطالعه کوشیده است مؤلّـفههای حقوق زمامـدار بر مردم را بر اسـاس نظام حـق و تکلیفِ نهجالبلاغه، معرفی نماید. این هدف، با رویکرد کیفی مبتنی بر منـطق استقرا و متکی بر اسـتراتژی داده بنیاد بهگونهای اکتشافی دنبال شده است. ضرورت بحث آن است که هر اندازه مردمان یک کشور، حقوق زمامدار و تکالیف خود در قبال وی و نظام سیاسی حاکم را بهتر بشناسند، تعاملی خردمندانهتر با او و جامعۀ سیاسی برقرار میکنند. نتایج تحقیق نشاندهندۀ آن است که بصیرت، ثبات، جهاد در راه خدا، مسئولیت اجتماعی، اطاعت و حمایت از زمامدار، بارزترین مؤلّفههای عقلانیت سیاسی مردم است که نهجالبلاغه به دست میدهد.
کلیدواژههای مقاله :نهجالبلاغه؛ عقلانیت سیاسی؛ حق؛ تکلیف