وَ لَوْ بَسَطَ اللهُ الرِّزْقَ لِعِبادِهِ لَبَغَوْا فِي الْأَرْضِ وَ لكِنْ ينَزِّلُ بِقَدَرٍ ما يشاءُ إِنَّهُ بِعِبادِهِ خَبِيرٌ بَصِيرٌ. ^۱
در جمع آيه قرآن و دعا مي‌توان گفت که کيفر کسي که نافرماني مي‌کند، محروميت از روزي است، ولي خداوند روزي مقدر شده گناهکاران را کاهش نمي‌دهد. بنا بر اين استمرار روزي مقدّر بر گناهکاراني که بايد در برابر نافرماني‌اشان محروم شوند, نوعي فراگيري روزي است. توجيه ديگري نيز مي‌توان در نظر گرفت: روزي خداوند بر عاصي و مطيع گسترده است، ولي طبيعت روزي زياد داشتن، احساس بي‌نيازي کردن است و اگر انسان به چنين آفتي گرفتار شود، طغيان مي‌کند: كَلاَّ إِنَّ الْإِنسَانَ لَيَطْغَى * أَن رَآهُ اسْتَغْنَى. ^۲ خداوند نيز از دريچه رحمت خاص خود روزي بندگاني که بندگي او را پذيرفته‌اند، بر اساس ظرفيت‌هايشان مقدّر کرده است تا سرکش و طغيانگر نشوند. اين برداشت از تأمل در ترکيب « لعباده»
ـ که بندگان را به خودش اضافه فرموده است ـ و نيز از ادامه آيه إِنَّهُ بِعِبادِهِ خَبِيرٌ بَصِيرٌ به دست مي‌‌آيد. شاهد ديگر بر اين نظريه، آياتي از قرآن است که «بسط روزي» را براي بندگان متفاوت و در اختيار خداوند مي‌داند:
اللهُ يبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن يشَاءُ وَ يقْدِرُ وَ فَرِحُواْ بِالحَْيوةِ الدُّنْيا وَ مَا الحَْيوةُ الدُّنْيا في الاَْخِرَةِ إلّا مَتَاع. ^۳إِنَّ رَبَّكَ يبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن يشَاءُ وَ يقْدِرُ إِنَّهُ كاَنَ بِعِبَادِهِ خَبِيرَا بَصِيرًا. ^۴يبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن يشَاءُ وَ يقْدِرُ إِنَّهُ بِكلُِّ شيْءٍ عَلِيم. ^۵
در وجه جمع ديگري مي‌توان گفت که مراد امام از فراگيري روزي نسبت به همگان، همان سنت «استدراج» و «املا» است، البته اين توجيه چندان شايسته نيست، زيرا در نگاه ظاهري، قرآن «بسط روزي» را نفي مي‌کند و امام «بسط روزي» را براي گناهکاران ثابت مي‌داند. برخي شارحان نيز، بدون در نظر گرفتن ناسازگاري ظاهري عبارت دعا با آيه قرآن، از نگاه ديگري به تبين عبارت پرداخته‌اند و بر اين باورند که اين عبارت کمال حلم و احسان پروردگار را نشان مي‌دهد، زيرا کسي که بر گناهکاران روزي مي‌گسترد، بر مطيعان بيشتر مي‌بخشد. ^۶ اين نگاه، اگرچه زيباست، ولي پاسخ پرسش ما نيست. ما در اينجا همان نظر اول را ترجيح مي‌دهيم و بر اين باوريم که رابطه ميان قرآن وصحيفه در اين موضوع و در اين عبارت هم کاملاً سازگار است. خداوند روزي مقدّر شده خود را بر مطيع و عاصي گسترانده است و