معناشناسی ایمان در احادیث «إنَّ النساء نواقص الایمان»

نشریه : پژوهشنامه نهج البلاغه

نویسنده : پديدآورنده : طاهره سادات طباطبایی امین
پديدآورنده : حسین افسردیر

چکیده :

در برخی منابع حدیثی، گزارش ‌هایی پیرامون نقص ایمان در زنان، نقل شده است. وجود چنین روایاتی و رفتار نامناسب برخی مردان در جوامع اسلامی با زنان، موجب شده که بهانه ‌ای به‌دست مخالفان اسلام افتد و ادعا کنند که قوانین اسلام ضد زنان است. باز کاوی دقیق مفاهیم و معانی واژگان چنین روایاتی، موجب رفع شبهات پیرامون اسلام در زمینه حقوق زن خواهد شد. اکثر محققان، "نقص" را به‌ معنای "کم‌بود و کاستی" معنا کرده ‌اند. همچنین، "ایمان" را به معنای اصطلاحی آن، یعنی "اعتقاد قلبی، اقرار به زبان و عمل به جوارح"، در نظر گرفته ‌اند. اما براساس تحقیق معناشناسی (به فرض آن‌که ضعف و ارسال سند این دسته روایات را نادیده بگیریم)؛ نقص در این احادیث به‌ معنای ضعیف شدن و "ایمان" به ‌معنای لغوی آن یعنی "امن و آرامش" است. زنان در ایام قاعدگی به‌ خاطر تغییرات هورمونی که در بدنشان رخ می‌ دهد، از لحاظ جسمی و روحی دچار برخی اختلالات می‌ شوند. این‌ اختلالات موجبات ضعف آرامش آن‌ها را فراهم می‌ کند. در واقع اگر زنان به دستور الهی عمل نموده و برخی عبادات را در ایام حیض ترک می ‌کنند؛ این موضوع ارتباطی با ایمان به‌معنای اصطلاحی آن ندارد و موجب کمبود آن نمی‌ شود.