نشانه‌شناسی حدیث شریف سلسلة‌الذهب

نشریه : فصلنامه فرهنگ رضوی

نویسنده : پديدآورنده : محمد کاظم فرقانی
پديدآورنده : محمد آقائی
پديدآورنده : محمد رضا فتحی مهر

سال دوم / شماره پیاپی 7 / صفحه 33-52

چکیده :

احادیث مربوط به امام رضا(ع) با توجه به موقعیت تاریخی ویژه‌ای که در آن قرار داشتند بسیار حائز اهمیت است که در آن میان حدیث شریف سلسلة‌الذهب از حلاوت و بلاغت خاصی برخوردار است. لزوم مطالعه در عمق فرمایش‌های امام رضا(ع) مسئله‌ای مهم است که طی قرون گذشته اغلب با شهود عرفانی انجام می‌پذیرفت، با پیشرفت چشمگیر زبان‌شناسی غربی لزوم بررسی مجدد این احادیث با استفاده از مفاهیم دانش نشانه‌شناسی و زبان‌شناسی متن مورد توجه جدی قرار گرفت، به همین علت مقالة حاضر با بهره‌گیری از ظرفیت‌های دانش نشانه‌شناسی به بررسی این حدیث می‌پردازد. سؤال اصلی این است که ویژگی‌های ساختاری و انسجام متنی حدیث شریف سلسلة‌الذهب از لحاظ شکل‌گیری بافتار متنی و عوامل دخیل در آن چیست؟ نوشتار پیش‌رو با استفاده از مفاهیم دانش نشانه‌شناسی در قالب مفاهیم عملیاتی‌شده روش تحلیل زبان‌شناسانه هلیدی به بررسی ویژگی‌های ساختاری و انسجام متنی این حدیث شریف می‌پردازد. از نتایج مطالعه حاضر این است که متن این حدیث شریف از لحاظ تمامی عناصر انسجام‌بخشی متن از دیدگاه تحلیلی هلیدی در بالاترین سطح ممکن قرار دارد.

کلیدواژه‌های مقاله :نشانه‌شناسی؛ امام رضا(ع)؛ حدیث سلسلة‌الذهب؛ روش تحلیل زبان‌شناسی متن هلیدی