ـ سماعة بن مهران، ۱ نام وى در بيش از 350 روايت كافى ديده مى شود.
ـ وهب بن وهب ۲ وى در حدود 20 روايت در كافى دارد.
بنابراين اگر به فرض شيخ صدوق روايات اين افراد را در كافى صحيح بداند، اين امر با اعتماد به قرائن خارجى است و نه با تكيه بر قرائن داخلى (اعتبار راويان سلسله اسناد).
با عنايت به آنچه گذشت درمى يابيم كه ديدگاه اخباريان در ميان دانشمندان مهم عصور گذشته سابقه ندارد، بويژه ديدگاه افراطى آنها مبنى بر قطعى الصدور بودن احاديث كافى كه مؤلف هم بدان باور نبوده است، لذا با تعبير «أرجو أن يكون بحيث توخيت» درباره تأليف خود ياد مى كند ۳ . ۴
ديدگاه اخباريان افراطى
ادعاى عرضه كافى بر امام زمان عليه السلام
ديدگاه اخباريان افراطى مبنى بر قطعى الصدور بودن احاديث كافى، ديدگاه ضعيف و غير قابل اعتنايى است و نياز به بررسى تفصيلى درباره آنها نيست، ما در اينجا تنها به بررسى ادعاى عرضه كافى بر حضرت مهدى عجل اللّه تعالى فرجه مى پردازيم كه مى تواند به عنوان دليل بر قطعى الصدور بودن يا قطعى الاعتبار بودن احاديث كافى مطرح گردد.
گاه بدون ارائه هيچ مدرك گفته مى شود كه اين كتاب پس از اتمام تأليف توسّط نواب اربعه بر حضرت عرضه شده و حضرت فرموده يا بر نسخه عرضه شده نگاشته: «الكافى كاف لشيعتنا»، اين سخن كه به نقل ملا خليل قزوينى از برخى مشايخ عصر خود ذكر شده هيچ مدرك روايتى ندارد. چنانچه محدث استرابادى كه خود احاديث
1.الفقيه، ج ۲، ص ۱۲۱، ذيل ح ۱۹۰۲.
2.الفقيه، ج ۴، ص ۳۵، ذيل ح ۵۰۲۳.
3.مقدمه كافى.
4.منابع: ـ دروس رجالى آيت اللّه شبيرى زنجانى، جلسه ۱۱ و ۱۲ (نوار اين درس ها موجود است)؛ معجم رجال الحديث، ج ۱، ص ۲۲ ـ ۳۶؛ مع الكليني و كتابه الكافى، ۲۳۹ ـ ۲۴۶.
