پژوهشى جديد در كتاب كافى - صفحه 322

و از نام اين راوى به بعد سند اختلاف پيدا مى كند، اين راوى نيز غالبا در آغاز سند به شكل اشاره سندى يا معلّق بدون ضمير يا با ضمير ديده مى شود، شبيه اين اسناد پياپى در ساير كتاب هاى كافى اندك است.
بهر حال در كتاب روضه كافى در غالب احاديث يافتن منبع، آسان است ما در اينجا نام منابع اصلى اين كتاب را ذكر مى كنيم:
1. أبان بن عثمان، ارقام 74 ـ 78 (و بهذا الإسناد عن أبان)، 319 ـ 325 (اكثر روايات معلّق است و با ابان آغاز مى شود)، 70 و 71 (سند دوم معلق است) و نيز با همين سند در رقم 356.
بنظر مى رسد كه روايات فوق كه در ارتباط با مثالب خلفاى نخستين مى باشد از كتاب ابان بن عثمان كه با وصف «كتاب حسن كبير يجمع المبتدأ (المبدأ) [و المبعث ]و المغازى و الوفاة [و السقيفة] و الردة توصيف شده است ۱ برگرفته شده است.
روايات ديگرى از ابان نيز در مضامين مربوط به تاريخ انبياء، مولد النبى، سيرة النبى، المغازى، ردّة الناس بعد النبى صلى الله عليه و آله در اين مجلد كافى ديده مى شود كه بايد از كتاب فوق گرفته شده باشد، بويژه ارقام 510 ـ 517 (كه معلق بر ابان است در حديث 509) و با همين سند در ارقام 566 و 567، ظاهرا اين كتاب به تاريخ انبياء هم مى پرداخته يا ابان كتاب مستقلى در اين زمينه داشته است. ۲
2. أحمد بن محمد بن خالد
ارقام 333 ـ 335 گويا از كتاب «الحقائق» از اجزاء مفقود محاسن دو رقم 206 و 207 از كتاب تعبير الرؤيا از اجزاء مفقود محاسن گرفته شده است.
از اجزاء موجود محاسن هم در كتاب «الروضة» احاديثى نقل شده كه پيشتر ذكر شد. ۳

1.رجال نجاشى، ص ۱۳، ش ۸، فهرست شيخ، ص ۲۶، ش ۷۴.

2.ر. ك. ارقام ۷۰، ۴۲۰، ۴۵۸، ۵۰۴، ۹۶، ۹۷، ۴۵۹، ۴۲۲، ۵۵۹، ۵۸۸، ۵۸۹، ۲۶۴، ۴۵۴، ۴۵۶، ۳۹، ۴۰، ۲۹۱، ۲۹۲، ۵۶۴، ۵۶۵، ۵۵۷.

3.نمونه ديگر رقم ۴۱۶ و ۴۱۷ خ محاسن، ص ۳۴۷، ح ۲۰، و ص ۳۵۲، ح ۴۱.

صفحه از 342