باز شناختِ نظام اندیشگی نصّ‌گرایان و محدّثان متقدّم - صفحه 122

علم به ملکوت آسمان و زمین،۱ علم به ضمیر و واگویه‌های نفسانی افراد،۲ علم به افعال، سرّ وکارهای نهانی شیعیان، علم به بیماری و حزن شیعیان،۳ علم به کسانی که بر در خانه آنان‌اند و مکان آنها پیش از اذن گرفتن،۴ علم به زمین‌های سر سبز و پر گیاه و زمین‌های خشک و بی‌گیاه،۵ علم به هدایت یافتگان و گمراهان تا روز قیامت،۶ علم به زیادت و نقصان حقّ و باطل بر زمین،۷ علم به تمامی زبان‌ها۸ و تکلّم به آنها،۹ علم به اسامی اشیا،۱۰ علم به زمان مرگ خود پیش از فرا رسیدن آن۱۱ (از دیدگاه صفار همزمان با فرا رسیدن اجل، خداوند امام را دچار نسیان می‌کند تا حکم الهی جاری شود)،۱۲ آگاهی از زمان به امامت رسیدن خود۱۳ و علم به وصی خود.۱۴

ب) علم مکفوف

صفّار علم مکفوف، علم خاصّ، علم مکنون یا علم غیب را علمی می‌داند که خداوند هیچ کس، حتّی ملائک مقرَّب، رسولان و انبیا را از آن آگاه نساخته،۱۵ بلکه تنها به خودِ او ویژه است.۱۶ از دیدگاه او علم مکفوف در امّ الکتاب نزد پروردگار قرار دارد.۱۷

میان تعریف پیش‌گفته و مفاد آیه «عالِمُ الْغَیبِ فَلا یظْهِرُ عَلی‏ غَیبِهِ أَحَدا إِلَّا مَنِ ارْتَضی‏

1.. همان، ص۱۲۶ - ۱۲۸، ح۱ - ۱.

2.. همان، ص۲۵۵ - ۲۶۲، ح۱ - ۲۷، ص۲۷۰ - ۲۷۳، ح۱ - ۷.

3.. همان، ص۲۷۹ - ۲۸۰، ح۱ - ۲.

4.. همان، ص۲۷۷ - ۲۷۸، ح۱ - ۳.

5.. همان، ص۳۱۶ - ۳۱۹، ح۱ - ۱۳.

6.. همان، ص۳۵۱ - ۳۵۲، ح۱ - ۹.

7.. همان، ص۳۵۷ - ۳۶۰، ح۱ - ۷، ص۵۱۲، ح۵، ص۵۱۳ - ۵۱۴، ح۱۱ - ۱۲.

8..همان، ص۳۵۳ - ۳۵۷، ح۱ - ۱۵.

9.. همان، ص۴۳۸ - ۴۳۹، ح۱ - ۲.

10.. همان، ص۵۰۰ - ۵۰۴، ح۱ - ۱۴، ص۴۸۴ - ۴۸۶، ح۱ - ۹.

11.. همان، ص۵۰۱، ح۳، ص ۵۰۳ - ۵۰۴، ح۱۲.

12.. همان، ص۴۸۶ - ۴۸۸، ح۶ - ۱.

13.. همان، ص۴۹۳ - ۴۹۴، ح۱ - ۴، ص۴۹۴ - ۴۹۵، ح۱ - ۷.

14.. همان، ص۱۲۹، ح۱، ص۱۳۰، ح۴، ص۱۳۱، ح۹، ص۱۳۱، ح۱۲ - ۱۳، ص۱۳۲، ح۱۶.

15.. همان، ص۱۲۹، ح۲، ص۱۳۰، ح۵ و ص۱۳۲، ح۱۵، ص۱۳۰، ح۶ - ۷، ص۱۳۱، ح۱۰، ص۱۳۲، ح۱۴، ص۱۳۲، ح۱۷.

16.. همان، ص۱۲۹، ح۳، ص۱۳۱، ح۱۱، ص۱۳۲، ح۱۸.

صفحه از 131