مشهود است، مؤلف و راویان این کتاب به حوزه حدیثی قم تعلق داشتهاند که به نوبه خود بر تألیف و انتشار این اثر در این حوزه حدیثی دلالت دارد.
راوی دیگری که اثری با عنوان کتاب الأظلة به او نسبت داده شده، عبدالرحمان بن کثیر هاشمی است. او راوی ضعیفی معرفی شده که محدثان از روایات او چشم پوشی میکردند:
۰.کان ضعیفاً، غمز أصحابنا علیه.
این تعبیر اخیر بر بیاعتباری روایات او نزد اصحاب امامیه دلالت دارد. نجاشی به این مقدار بسنده نکرده و یادآور شده است که محدثان امامی وی را جاعل حدیث میدانستند:
۰.و قالوا: کان یضع الحدیث.
نجاشی علاوه بر کتاب فضل سورة إنا أنزلناه۱ و کتاب صلح الحسن علیه السلام و کتاب فدک، کتاب الأظلة را نیز در زمره تألیفات وی نام برده است. نجاشی خود اثر اخیر را کتابی «فاسد» و «مختلط» دانسته است. جالب توجه آن که وی بر خلاف دو کتاب نخست، هیچ طریقی برای کتاب فدک و کتاب الأظلة ذکر نکرده است.۲ ابوغالب زُراری نیز از این کتاب در فهرست کتبی که به نوهاش اجازه داده، نام برده است.۳ عبدالرحمان بن کثیر در زمره راویان کوفی بوده است.
فرد دیگری که اثری با عنوان کتاب الأظلة به او نسبت داده شده، ابو الحسن علی بن ابی صالح محمد، ملقب به «بُزُرْج» است. وی از راویان کوفی معرفی شده است که به شغل گندم فروشی (حَنّاط) اشتغال داشته است. نجاشی در باره درستی مذهب و اعتبار حدیث وی نوعی تردید مطرح کرده و در نهایت او را به ضعف نزدیکتر دانسته است:
۰.و لم یکن بذاک فی المذهب و الحدیث و إلی الضعف ما هو.
به گفته نجاشی، ابوالقاسم حُمید بن زیاد نینوایی (م310ق)، فقیه و محدّث مشهور واقفی قرن سوم و چهارم هجری، در الفهرست خود از سماع کتابهای ابو الحسن علی بن ابی صالح، از جمله کتاب الأظلة یاد کرده است.
1.. در بارۀ این کتاب و سرگذشت احتمالی آن، ر.ک: «حسن بن عباس بن حریش و کتاب إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لیلة الْقَدْرِ وی»، ص۱۳۵ - ۱۵۶.
2.. رجال النجاشی، ص۲۳۴-۲۳۵.
3.. رسالة ابی غالب الزراری، ص۱۷۵.