آن در حوزه کربلا، عاشورا، سخنان و نهضت امام حسین علیه السلام. پس از آن در مورد رویدادهای غیرواقعی با دلایل قرآنی، حدیثی، شواهد تاریخی و عقلی به بررسی و کاوش نشسته‌ایم. به علاوه، برخی احادیث منسوب و روایات منقول از جانب امام حسین علیه السلام در حوزه عاشورا و کربلا در این کتاب وارد شده، به شکلی که نهضت امام حسین علیه السلام از مرتبت اصلی خود، چنان که دیگر روایات وارده از ائمه نشان می دهد، تنزل یافته است. لذا به بررسی و بحث و نقد در باره آنها پرداخته‌ایم.
مراد ما از روایات در این‌جا مواردی است که فعل معصوم را گزارش می‌کند؛ چرا که روایات تاریخی که در حقیقت حاکی از فعل معصوم است، کمتر مورد توجه حدیث‌پژوهان بوده است تا با اصول نقد حدیثی مورد تحقیق و بررسی قرار گیرند. بیشتر برخورد مورخان با این روایات، به صورت سبک‌های تاریخ‌پژوهانه بوده است؛ اما این گونه روایات هم باید با ملاک‌های سندی و متنی و اصول ارزیابی حدیث مورد نقد روایی قرار گیرند؛ زیرا واقعه عاشورا به دلیل اهمیت خاصی که در تاریخ تشیع دارد، در معرض دستبرد حدیث سازان بوده است. لذا ارزیابی روایات این واقعه نیز اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. این موضوع به صورت جامع و با اصول تحقیق آکادمیک تاکنون انجام نپذیرفته است. از این رو، مناسب به نظر می‌رسد که در یک پژوهش علمی، این روایات در مقاتل مختلف، چه مقاتلی که مورخان به نگارش در آورده‌اند و یا محدثان تحریر کرده‌اند، بررسی شوند.
نوشتار اول. ابوالفرج، شخصیت و تألیفات
علی بن حسین بن محمد بن أحمد بن هیثم مروانی أموی قرشی، مشهور به ابوالفرج اصفهانی از پیشوایان ادب، موسیقی، تاریخ، انساب، سیره، لغت و مغازی به شمار می‌رود.۱ او از اعقاب مروان حمار، آخرین خلیفه اموی بوده که بعضی از آنها محدّث و عالم بودند و مذهب تشیّع داشتند. وی در عهد معتضد به سال ۲۴۲ق، در اصفهان متولد شد. در کودکی به بغداد رفت و در آن‌جا به تحصیل پرداخت. از عنفوان جوانی به جمع اخبار ادبا و موسیقی‌دانان و استماع اخبار نادر تاریخی و ضبط احادیث و اشعار و ترانه‌ها شوق داشت. نبوغ و پشتکار و قریحه وی سبب شد به زودی در جهان اسلام مشهور گردد و مورد تشویق آل‌بویه در ری و بغداد و آل‌حمدان در شام و امویان در آندلس واقع شود.
1.. فهرست الطوسی، ص۲۸۱؛ الأعلام، ج۴، ص۲۷۸؛ کشف الظنون، ج۱، ص۱۲۹؛ الذریعة، ج۲، ص۲۴۹.
