پژوهشی در باره احادیث نهی کننده از تعلیم سوره یوسف به زنان۱
رحیمه شمشیری۲
سید کاظم طباطبایی۳
چکیده
در برخی منابع کهن روایی و تفسیری شیعه، روایاتی وجود دارد که بر پرهیز از تعلیم و اقرای سوره یوسف بر زنان دلالت دارند. این روایات علاوه بر آن که با بعد هدایتگری قرآن در تعارضهستند، در صورت عمل به مفاد آنها، نیمی از مردم جامعه اسلامی از نتایج اخلاقی حکایت بیان شده در این سوره _ که دعوت به عفت و پاکدامنی است _ محروم میگردند. در این مقاله بعد از جمع آوری مجموعه روایات موجود در منابع روایی و ارزیابی سندی آنها، تعارض شبهه حاصل شده با آیات محکم قرآن کریم و برخی روایات نمایانده شده است. صرف نظر از ضعف سندی این گونه روایات، میتوان مضمون این روایات را مطابق محکمات قرآنی و نیز متون روایی به گونهای توجیه نمود که به نتایج یاد شده منجر نگردد.
کلیدواژهها: سوره یوسف، آموزش به زنان، روایات نهی کننده، نقد سندی، نقد محتوایی.
درآمد
آن گونه که از عنوان مقاله هویداست، پژوهش، در باره یکی از مسائلی است که در افواه عموم، با عنایت به متون روایی، در خصوص منع تعلیم سوره یوسف علیه السلام به زنان جاری است. این نوشتار به مطالعه و پژوهش در باره این مسأله پرداخته است. حساسیت این موضوع ما را بر آن داشت تا نگاهی به مجموعه این روایات بیفکنیم و آنها را ارزیابی کنیم و در پی
1.. شایسته است از استاد ارجمند، جناب استاد احمد غلامعلی به خاطر پذیرش مطالعه کامل مقاله و تذکر اشکالهای آن سپاسگزاری کنم.
2.. دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد.
3.. استاد دانشگاه فردوسی مشهد.