در مجامع روایی عامه و خاصه روایاتی با موضوع قرآن وجود دارد که با تعابیر گوناگون به حفظ قرآن تشویق و ترغیب کرده‌اند. آنچه امروز شاهد آنیم، حمل معنای حفظ، تنها به معنای حفظ ذهنی در این روایات است؛ با آن که این واژه در لغت به معنای مراقبت و نگهداری است و در نقل، به معنای حفظ ذهنی و مراقبت عملی به کار رفته است. پژوهش حاضر _ که در پی چیستی معنای «حفظ» در این روایات است _ پس از بررسی لغوی و ارائه مستنداتی از کاربردهای حفظ در آیات و روایات، روایات مذکور را بررسی کرده و روشن ساخته که در تمام آنها، معنای حفظ، نسبت به دو معنای یاد شده، مجمل است؛ ولی قراین موجود، ضمن انصراف این معنا به معنای عملی نشان می‌دهد که هیچ دلیلی بر انصراف و یا انحصار حفظ در معنای حفظ ذهنی وجود ندارد.