249
تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري

باب نهم: معجزات و نشانه هاى على بن موسى عليه السلام (11 روايت)
باب دهم: معجزات و نشانه هاى محمّد بن على التقى عليه السلام (11 روايت)
باب يازدهم: معجزات و نشانه هاى على بن محمّد النقى عليه السلام (8 روايت)
باب دوازدهم: معجزات و نشانه هاى حسن بن على عسكرى عليه السلام (6 روايت)
باب سيزدهم: دلائل و براهينى از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و ائمه عليهم السلام بر وجود صاحب الزمان عليه السلام (8 روايت)

7 . نوادر الأثر فى: «علىٍّ خير البشر»

مؤلّف: ابن رازى قمى
مؤلّف اين رساله، ابو محمّد جعفر بن احمد بن على، معروف به ابن رازى قمى، صاحب جامع الأحاديث است كه پيش از اين، معرّفى شد. از آن جا كه اين رساله، همراه با ديگر آثار مؤلّف چاپ شده، مشخّصات كتاب شناسى آن، در معرّفى جامع الأحاديث اشاره شده است.
اين رساله با همين عنوان، در مصادر كتاب شناسى متأخّر و معاصر ديده مى شود. ۱ موضوع آن، بيان طرق حديث نبوى «علىٌّ خير البشر، مَن شكّ فقد كفر» است و گويا به سان جامع الأحاديث، العروس و المسلسلات، به درخواست فردى فراهم آمده است. ۲ ابن رازى در 24 صفحه، روايت ياد شده را با 79 طريق، از پنج نفر از صحابيان نقل كرده است، كه از آن جمله اند: سلمان فارسى، جابر بن عبداللّه انصارى، حذيفة بن يمان، عايشه و ابو رافع. از طريق ابن رازى، شانزده طريق به جابر بن عبد اللّه انصارى مى رسد. ظاهر اسانيد، گوياى آن است كه تنها شش روايت، از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله نقل شده و مابقى آنها مستند به خود صحابيان است.
متن اين حديث با حفظ اين عنوان كه امام على عليه السلام «خير البشر» است، با تعابير

1.الذريعة، ج ۲۴، ص ۳۴۳.

2.جامع الأحاديث، ص ۲۹۸.


تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري
248

داشته اند. همچنان كه پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله برتر از پيامبران پيشين است، اوصياى او نيز برتر از ديگر اوصيا هستند و همان گونه كه اوصياى آنها به سان خود پيامبران، صاحب معجزات بوده اند، اوصياى پيامبر اسلام نيز معجزات دارند.
ابن جرير از منابع پراكنده اى مانند الأنوار ابن همّام اسكافى، ۱ به گردآورى مناقب، علوم، معجزات و نشانه هاى فضل ائمه عليهم السلام پرداخته است. وى در مقدّمه، يادآور شده است كه برخى از اين معجزات، چنان شگفت مى نمايد كه عقول بشرى، از فهم آن عاجز و در دركش حيران مى مانند، و تنها راه تحمّل چنين معجزاتى، تكيه بر ايمان است . ۲
ابن جرير در اين كتاب، از 152 روايت بهره برده و آنها را در سيزده باب، سامان داده است؛ دوازده باب به دوازده امام، و يك باب به حضرت فاطمه عليهاالسلاماختصاص دارد. روايات كتاب را ـ كه در هر باب، شماره شده است ـ ، از طريق مشايخ خود و يا از منابع اهل سنّت، با اسناد كامل و گاه به گونه مرسل يا مرفوع، نقل كرده است. باب هاى سيزدهگانه عبارت اند از:
باب يكم: دلائل امير المؤمنين و سيّد الوصيين عليه السلام (42 روايت)
باب دوم: فضائل و معجزات فاطمه عليهاالسلام (17 روايت)
باب سوم: معجزات امام حسن عليه السلام (16 روايت)
باب چهارم: معجزات و نشانه هاى امام حسين عليه السلام (8 روايت)
باب پنجم: معجزات و نشانه هاى على بن حسين عليه السلام (13 روايت)
باب ششم: معجزات و نشانه هاى محمّد باقر عليه السلام (6 روايت)
باب هفتم: معجزات و نشانه هاى جعفر بن محمّد صادق عليه السلام (21 روايت)
باب هشتم: معجزات و نشانه هاى موسى بن جعفر عليه السلام (11 روايت)

1.همان، ص ۸۰ .

2.همان ، ص ۱۴ .

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 101448
صفحه از 554
پرینت  ارسال به