تحلیل نقش و الگوی مخاطب‌شناسی در اتخاذ شیوه‌های تربیتی بر مبنای آموزه‌های نهج‌البلاغه

نشریه : پژوهشنامه نهج البلاغه

نویسنده : پديدآورنده : فاطمه ژیان
پديدآورنده : محسن رفعت

چکیده :

درک صحیح شخصیت، خلق‌‌وخوی و استعدادهای مخاطبان یکی از مهم‌ترین عوامل دخیل در انتخاب شیوه‌‌های کارآمد و اثر‌گذار تربیتی است؛ لذا شناخت مخاطب یکی از ارکان اساسی در تأثیرگذاری شیوه‌‌های آموزشی ‌تربیتی به‌شمار می‌رود. ‌نهج‌البلاغه به‌عنوان مجموعه‌‌ای از سخنان بلیغ امیرمؤمنان(ع)، با تکیه بر این نگاه که رسالت امام در سمت‌وسوی تربیت صحیح جامعه، رشد و تعالی انسان است، بهترین راهنما در جهت شناسایی شیوه‌‌های تربیتی مناسب با ویژگی‌های مخاطبان است. روش این پژوهش، به لحاظ هدف، کاربردی و با روش توصیفی ـ تحلیلی است که تلاش کرده ارتباط ویژگی‌‌های گوناگون مخاطبان همچون سنّ، میزان پذیرش، ویژگی‌‌های اخلاقی و رفتاری، خصوصیات روحی، میزان عقلانیت، آگاهی‌‌ها و باورهای مخاطبان در اتخاذ شیوه‌هایی تربیتی مانند همراهی گام‌به‌گام، ارائه معیار و الگو، موعظه، تنبیه و تشویق و ... موردبررسی و تحلیل قرار دهد. مربی‌ با اصلاح جایگاه آموزش و با کنار نهادن رفتار آمرانه که در پرتو شناختی صحیح از مخاطب صورت می‌گیرد، راه رسیدن به تربیت شایسته را به‌صورت هموار طی نماید. یافته‌های این مقاله می‌تواند در مطالعات تربیت دینی مورد بهره‌برداری قرار گیرد.