است، كه در آن، 865 كتاب به زبان عربى، از آثار دانشمندان اهل تسنن ۱ در مورد اهل بيت عليهم السلام را معرّفى كرده است.
بخشى عمده از اين كتاب، در زمان حيات مؤلّف فقيد، به صورت پياپى در فصلنامهى تراثنا چاپ مىشد؛ امّا متن كامل آن پس از وفات معظمٌله به شكل يك كتاب مستقل، انتشار يافت. مؤلّف در اين كتابنامه، در معرّفى آثار يادشده، از اطّلاعاتى كه امكان دستيابى به آنها بوده، بهره برده است. از اين رو، برخى معرّفىها مختصر و بعضى مفصّل است. نيز، گاهى در خلال معرّفى يك كتاب، مطالبى ديگر راـ كه ارزش تحقيقى والا داردـ آورده است. اين آثار، به ترتيب الفبايى معرّفى شده و علاوه بر آثار مشهور، شناخته شده و پرنسخه، آثارى ديگر را نيز در بر مىگيرد، مانند آثارى كه شهرت چندانى ندارند يا نويسندهى آنها ناشناخته است يا اينكه نويسنده، اصل آنها را نديده و فقط به دليل ارجاع دانشمندان به آنها، از وجود آنها آگاهى به دست آمده است.
و اين گفتار
با توجّه به تمام اين موارد، با بررسى در كتاب «اهل البيت فى المكتبة العربية»، نزديك به هفتاد عنوان كتاب يافتيم كه دانشمندان اهل تسنن، مستقلاً دربارهى امام عصر عليه السلام نگاشتهاند. كتابشناسى آن آثار، از كتاب محقّق طباطبايى استخراج شد كه ترجمهى فارسى آن پيش روى شماست. بايد دانست كه در اين گفتار، تنها 27 كتاب معرّفى مىشود كه شهرت دارد يا نسخههاى آن در كتابخانهها موجود است. فهرست كتابهاى بخش دوم (غير مشهور، مجهولالمؤلّف، غير موجود و....) در گفتارى ديگرـ إنشاءاللّهـ عرضه مىشود. كمترين فايدهى اينگونه فهارس، نشان دادن اين حقيقت است كه انديشهى مهدويت، ويژهى شيعه يا برساختهى آنان نيست؛ بلكه تمام دانشمندان اهل قبله در اين عقيده با شيعه اشتراك نظر دارند، صرف نظر از اختلافاتى جزئى كهـ مانند مباحث ديگرـ در اين ميان، مطرح است.
علاوه بر اين فايده، فهرست حاضر، مىتواند به خوبى راهنماى پژوهشگران در
1.اندكى انگشتشمار از اين كتابها، از آثار دانشمندان مسيحى است.