از اِنشاد اَصمعى است: [ربيع الابرار، ج 2، ص 762 ]:



و مازِلتُ أسمَعُ أنّ العقولَ مَصارِعُها بينَ أيدىِ الطمعِ
يعنى: پيوسته مى‏شنوم كه قربانگاه خردها، به نزديك طمع ورزيدن است.
۳۲ ـ بِالنَّصَفةِ يَكْثُرالمتواصِلوانَ. (بخشى از حكمت 214)؛بِالنَّصفةِ تَدومُ الوُصْلَةُ. (شرح غررالحكم، ج 3، ص 1268)
متنبّى سروده: [ديوان، با شرح برقوقى، ج 4، ص 371 ]:



و لم تَزَل قِلَّةُ الانصافِ قاطعةًبين الرجالِ و لو كانوا ذَوى رحمٍ.
يعنى: پيوسته بى‏انصافى ميانه آدميان را برهم مى‏زند، هرچند خويشاوند هم باشند.
شاعر ديگرى نيز گفته: [همان منبع پيشين ]:



إذا اَنْت لم تُنْصِفْ اَخاكَ و جدتَهعلى طَرفِ الهِجرانِ اِنْ كانَ يَعْقِلُ
يعنى: وقتى كه درباره برادر و دوست خود انصاف ندهى، اگر خردمند باشد، از تو دورى گزيند.
۳۳ ـ الطامعُ فى وثاق الذّلّ. (حكمت 216)
اسماعيل بن قطرى قراطيسى گفته: [ربيع الابرار،ج 2، ص 765 ]:



حَسْبى بعلمى إنْ نَفَعْما الذلُّ اِلاّ فى الطَّمعْ
يعنى: اگر دانشم سود بخشد، همين نكته مرا بسنده است كه خوارى در طمع ورزيدن است.
۳۴ ـ خِيارُ خصالِ النّساءِ شِرارُ خصالِ الرجالِ : الزَّهْوُ و الجبنُ و البخلُ. (بخشى از حكمت225)
ابن ابى الحديد در شرح نهج‏البلاغه [ج 19، ص 65 ] گفته: طُغرائى اين مضمون را به نظم كشيده:



الجودُ و الاِقدام فى فِتيانِهمو البخل فى الفتيات و الاشفاقُ
يعنى : جوانانشان بخشنده و مبارزند و دخترانشان بخيل و ترسويند.
۳۵ ـ يابنَ آدم، كنْ وصىَّ نَفْسِك، و اعْمَلْ فى مالِكَ ما تُؤثِرُ أنْ يُعْمَلَ فيه مِن بعدك. (حكمت245)
شاعرى سروده: [تنبيه الخواطر، ج 2، ص 223 ]:



تمتّعْ انّما الدينا متاعٌو اِنّ دَوامها لا يُسْتَطاعُ

و قَدِّمْ ما ملكتَ و أنت حىٌّأمير فيه متّبعٌ مطاعُ

و لا يَغْرُرْكَ مَن تُوصى اليهفقصرُ وصيّة المرء الضياعُ
يعنى: بهره برگير كه دنيا كالاست و دوامى ندارد. در حالى كه زنده‏اى و اختيار دارايى خود را دارى، مايملك خود را پيش بفرست (و به هر كه خواهى تقديم كن). وصيّت كردن به ديگران تو را نفريبد كه عاقبت آن، از بين رفتن است (و بدان عمل نكردن).
۳۶ ـ يَابْنَ آدم، لا تَحْمِلْ هَمَّ يومكَ الّذى لم يأتِكَ على يومِكَ الّذى قد أتاكَ، فاِنّه اِنْ يِكُ مِن عُمركَ يأتِ اللّهُ فيه برزقكَ. (حكمت 258)
شاعرى گفته: [مجمل الاقوال، ورق 44 الف ]:



و لستُ بحابسٍ لغَدٍ طعاماحذارَ غدٍ لكلّ غَدٍ طعامٌ
ترجمه، به نقل از مجمل الاقوال: و نيستم نگاهدارنده از بهر فردا خورشى را براى پرهيز فردا، مرهمه فردايى را خورشى است.
۳۷ ـ أحبِبْ حبيبَكَ هونا ما، عسى أنْ يكونَ بَغيضَكَ يوما ما. و اَبْغِضْ بَغيضكَ هَونا ما، عسى أن يكونَ حبيبكَ يوما ما. (حكمت 259؛ جمهرة الامثال، ج 1، ص 183)
ابوالاسود دُئلى سروده: [ديوان ابى الاسود، ص 138؛ العقد الفريد، ج 2، ص 144 ]:



و أحْبِبْ اِذا أحْبَبْتَ حُبّا مُقاربافانّك لا تَدْرى متى أنت نازِعُ

و أبْغِضْ اِذا اَبْغَضْتَ غيرَ مباينٍفانّك لا تَدْري مَتى اَنت راجعُ
يعنى: آنگاه كه دوستى ورزى، چندان دوست مدار؛ چرا كه نمى‏دانى چه زمانى نزاع به پا شود. و آن‏گاه كه دشمنى مى‏كنى، تا بدانجا باشد كه گسستن و جدايى روى ندهد؛ چرا كه نمى‏دانى كى بازخواهى گشت.
شاعر ديگرى گفته: [مجمل الاقوال، ورق 135 ب ]:



و لا تَكُ فى حبّ الإخاء مُفرّطاو إنْ كنتَ أبْغَضت البغيضَ فأجْملِ

فانّك لا تَدْرى متى انت مبغضصديقَكَ اَو تَهْوى بغيضَك فاعْقِلِ
يعنى: در دوستى با دوستان زياده‏روى مكن. و اگر با كسى به دشمنى پرداختى، به نيكويى رفتار كن؛ زيرا نمى‏دانى كه چه زمانى دشمن دوست خود يا دوست دشمنت خواهى شد، پس خردمند باش.
۳۸ ـ لو لم يتوعّدِ اللهُ على معصيةٍ، لَكان يَجِبُ اَنْ لا يُعْصَى شكرا لِنِعَمِهِ. (حكمت 281)