به خصوص امامان شيعه به جاى مانده است) ترغيب شوند تا تمام سطوح آموزههاى اين ادعيه را آشكار كنند. بيشترين كارى را كه مىتوان در اينجا انجام داد اين است كه به برخى از ساير عناوين مهم و مورد توجه صحيفه اشاره كنيم و برخى پرسشهاى مهمى را كه از بررسى اين عناوين بدست مىآيند ذكر كنيم.
اسلام واقعيتى طبيعى و سازمند است كه داراى سه بُعد بنيادين است: عمل يا شريعت (اسلام)، اعتقاد (ايمان) شامل مكتب و آموزههاى انديشمندانه، و معنويت (احسان). اين ابعاد در نمونه زندهاى از يك جامعه به طور بسيار نزديكى به هم پيوستهاند، حتى اگر اشكال بنيادين مختلفى بخواهند به طور جداگانه با آنها ارتباط برقرار كنند. منابع اوليه مانند احاديث پيامبر يا نهجالبلاغه على عليه السلام با هرسه اين ابعاد سروكار دارند. البته بخشهاى مختلفى را نيز از اين منابع مىتوان جدا كرد كه تنها به موضوع خاصى مىپردازند. امّا اثرى همانند نهجالبلاغه يا صحيفه تفاوت بسيار زيادى دارد، چرا كه در اين كتاب بياناتى در تمام زمينهها، از ماوراء الطبيعه گرفته تا ماهيت دولت سالم و يا تا اشتباهات شخصى برخى همعصران على، يافت مىشود. اگرچه معنويت يكى از ابعاد اسلام است، ولى در نهجالبلاغه هيچ تأكيدى بر آن وجود ندارد، امّا اين نكته را نبايد فراموش كرد كه در تمام گفتههاى على معنويت و تقدس عميقى نهفته است.
در مقايسه با نهجالبلاغه، صحيفه سجاديه با شكل و محتواى دعايى خود بر درونىترين و خصوصىترين بُعد اسلام تأكيد مىكند. امّا بايد توجه داشت كه صحيفه به طور همزمان به ساير ابعاد اسلام نيز گوشهچشمى دارد. به عنوان مثال دسته سنتى و قديمى «ايمان» با موضوعاتى چون خدا، فرشتگان، پيامبران، كتابهاى مقدس، روز قيامت، و «اندازهگيرى» (قَدَر) خير و شر در ارتباط است. اين عناصر ايمان موضوع اصلى بيشتر تفكرات اسلامى در كلام، فلسفه، و صوفىگرى نظرى را تشكيل مىدهند. امام زينالعابدين اين عناصر و موضوعات را گاهى به طور خلاصه و گاهى به صورت مشروح مورد بحث قرار داده است. او اغلب از فرشتگان ياد مىكند و جمله «سلام و درود بر حاملان عرش» (شماره 3) كه او در رابطه با فرشتگان بيان مىكند بهترين خلاصه
