بگيرد. ۱ گفته شده است كه يكى از امتيازات ادبيات عبادى در دوره آغازين اسلام، توانايى آن در صحبت بازبانى نسبتا ملموس و پيش خداشناسانه با درجه بالايى از جهان شمولى بوده است. درنتيجه هر حركتى در جهت ترجمه واژگان تخصصى ملموس به شكلى ناملموس و انتزاعى، با توجه به معناى عقلانى به جاى تصاويرى كه شكل زبانشناسى آنها ارائه مىدهند، ما را به سوى كلام سوق داده و از دنياى قرآن، حديث، و صميميت خود دعاها دور مىكند. به همين دليل است كه اينجانب معمولاً واژگان معمول و عينى مانند «باغ» را به واژگانى انتزاعى چون «بهشت» ترجيح مىدهم.
هنگامى كه اينجانب در تفسير معناى متن به مشكل برمىخوردم به تفسير سيد عليخان شيرازى مراجعه مىكردم. اينجانب همچنين از ترجمه و تفسير بسيار عالى علينقى فيض الاسلام از صحيفه به زبان فارسى و نيز ترجمه كمبنيهتر ميرزا ابوالحسن شعرانى به زبان فارسى بهرههاى بسيارى بردم. سعى كردهام كه پانوشتها خستهكننده نباشند و در آنها تنها اسامى خاص، توضيح مسائل مبهم، و اشاره به تعدادى از مراجع قرآنى ـ به منظور نشان دادن كمال و زيبايى متنى كه در اين اثر قرار دارد ـ آورده شوند. در تعداد اندكى از موارد زير به احاديث مربوط اشاره كردهام و يا تفاسير مختلف مفسران را مورد بحث قرار دادهام.
ترجمه «رساله حقوق» امام زينالعابدين نيز به دنبال ترجمه صحيفه آمده است. اين رساله تنها اثرى است كه به جز دعاها يا گفتهها و نامههاى نسبتا كوتاه به ايشان منسوب است. اين رساله از آن جهت داراى اهميت است كه بسيارى از موضوعات مشابه صحيفه را با سبك و زبانى متفاوت بيان كرده است.
1.ـ اين ترجمه با ترجمه سيد احمد على موهانى تفاوت دارد (صحيفة الكامله، چاپ اول در لكهنو (Lucknow)در ۳۱ـ ۱۹۲۹ ؛ ويرايش دوم، بازنگرى توسط اِم، اِى، اِچ. خان، لكهنو، ۷۰ ـ ۱۹۶۹، چندين ويرايش ديگر نيز از آن تهيه شده است.