[ نهجالبلاغه]» (1 / 105).
غريب آن است كه او المجازات النبويّهىِ رضى را مىشناخته است ليك نسبتِ كتاب را به رضى نفى كرده و آن را ز صدرالدّين علىبنناصرِ حُسينى دانسته! ۱ يحيَىبن حمزه در ديباجهى شرحش از مهجور و مهمَل و متروك ماندنِ نهج البلاغه (احتمالاً: در جامعهى زيدى پيرامونش) گِلهِ مىكند و آنگاه به چرائىِ اين چگونگى پرداخته، مهجوريّتِ نهجالبلاغه را ناشى از دشوارىِ آن و باريكىِ راز و رمزهايش، به ويژه در پرسمانهاىِ خداشناختى، و مباحثِ الاهيّات، قَلَم مىدهد (نگر: 1 / 109)
او در اين راستا، اين سرودهى قابوسِ وشمگير را نيزـ بىنام بردنِ گويندهى آن ۲ به گواهى مىآورَد كه:
قُلْ لِلَّذي بِصروف الدّهر عَيَّرَناهَل عاند الدّهرُ إلّا من له خَطَرُ
أما ترى البحر تعلو فوقه جيفٌو تستقرّ بأقصى قعره الدّررُ
و فى السّماءِ نجومٌ ما لها عددٌو ليس يكسفُ إلّاالشّمس و القَمَرُ
1 / 109)
بگذريم.....
اگر در گونهشناسىِ شروحِ نهجالبلاغه ناگزير باشيم الدّيباج الوضى را در رَستهاى ويژه جاى دهيم، يا اگر از سيماىِ كلّىِ يَحْيَىبنِ حمزه در مقامِ شارحِ نهجالبلاغه جويا شويم، سيماىِ او سيماىِ اديبى است كه به شرحِ نهجالبلاغه نشسته و جايگاهِ الدّيباج الوضى در ميان شروحِ ادبى است.
شايد از همين روى، مصحِّح ديباج، در پيشگفتارِ خويش اين كتابِ يحيىبنِ حمزه را در شمارِ نگارشهاىِ وى در گسترهى زبان و ادب و همدوشِ المحصل فى
1.عَجَبتر اينكه مصحِّحِ الدّيباج الوضى نيز نه تنها به نسبتِ المَجازات النّبويّه به شريفِ رضى اشارت نكرده، تنها در توضيح و تكميلِ اين ادّعا گفته: «... و قد طبعت المجازات النّبويّة منسوبة إلى الشّريف المرتضى.» (۱ / ۱۰۶، پينوشت)!!
2.مُصَحِّحِ الدّيباج الوَضى نيز گويندهى بيتها را نشناسانيده است. از براىِ نسبتِ بيتها به قابوس ـ از جملهـ نگر:
تجارِب السَّلَف، هندوشاهبنِسنجربنِعبداللّهِ صاحبىِ نخجوانى، به تصحيح و اهتمامِ عبّاسِ اقبال، تهران: كتابخانهى طهورى، ص ۲۴۵ و ۲۴۶.
