معرفة اللّه‏، فطرى است آيات و روايات - صفحه 36

فرمود: آيا در آن هنگام در دلت به چيزى اميدوار بودى كه بتواند تو را از آن مهلكه رها كند؟
گفت: آرى.
امام صادق عليه ‏السلام فرمود: آن شى‏ء [ كه به او اميد داشتى] خداست كه بالاتر از همه‏ى نجات‏دهندگان عالم است. و اوست كه وقتى دست انسان از همه كوتاه شود، به دادش مى رسد...
امام عسكرى عليه ‏السلام افزود: شخصى به حضور امام على‏بن حسين عليه ‏السلام رسيد و معناى «بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم» را از ايشان پرسيد. آن‏حضرت فرمود: پدرم از برادرش حسن، و او از پدرش اميرالمؤمنين عليه ‏السلام روايت كرد كه فردى به حضور آن حضرت رسيد و از ايشان معناى «بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم» را پرسيد. اميرالمؤمنين عليه ‏السلام فرمود: اللّه‏ كه به زبان جارى مى‏كنى، يكى از اسم‏هاى بزرگ خداى تعالى است. و آن اسمى است كه كسى را نشايد كه به آن ناميده شود و كسى هم به آن اسم ناميده نشده است.
آن شخص پرسيد: تفسير «اللّه‏» چيست؟
حضرت فرمود: «اللّه‏» اوست كه هر مخلوقى هنگام حوايج و شدايد كه اميدش از ديگران قطع مى‏شود و از همه‏ى اسباب قطع اميد مى‏كند، به او پناه مى‏برد. چرا كه هركس در دنيا خود را رئيس و بزرگ مى‏خواند، اگرچه ثروتش و طغيانش زياد باشد و بسيارى از حوايج مردم هم به وسيله‏ى او برطرف شود؛ ولى با وجود اين، هر لحظه ممكن است حوايجى پيش آيد كه او هم نتواند از عهده‏ى آن برآيد؛ چنان‏كه خود او هم نيازهايى دارد كه توانِ برآوردن آن‏ها را ندارد. پس او هنگام نياز و احتياج، از همه بريده و به خدا رو مى‏آورد؛ امّا وقتى خداى تعالى نيازش را برمى‏آورد، دوباره مشرك مى‏شود. آيا نشنيدى كه خداى تعالى مى‏فرمايد:
قُلْ أَرَأَيْتَكُمْ إِنْ أَتاكُمْ عَذابُ اللّهِ أَوْ أَتَتْكُمُ السّاعَةُ أَغَيْرَ اللّهِ تَدْعُونَ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِـينَ بَلْ إِيّاهُ تَدْعُونَ فَيَكْشِفُ ما تَدْعُونَ إِلَيْهِ إِنْ شاءَ وَتَنْسَوْنَ ما تُشْرِكُونَ.

صفحه از 39