زمينه شناسايى و نحوه و ميزان اثرپذيرى يك فرهنگ و تمدّن خاص از ساير فرهنگها و نيز اثرگذارى بر ديگر فرهنگها و تمدّنهاست را نشان مى‏دهد.
بازشناسى تطبيقى آثار و ميراثهاى كهن حديثى ـ در حوزه حديث‏شناسى ـ نيز از اين قاعده مستثنا نيست؛ كه با شناخت درست و همه جانبه آنها، مى‏توان به حقايق مهمّى در زمينه پيدايش و تحوّل، يا آثار و ثمرات (مثبت و منفى) آنها پى برد.
نگارنده پس از فراغت از نگارش دو مقاله تحقيقى مستقل، درباره دو جامع حديثى كهن و بسيار مهم سنّى و شيعى، «صحيح بخارى» و «كافى كلينى»، نگرشى تطبيقى را ـ بر پايه آن دو نوشتار ـ بر دو كتاب ياد شده، مفيد و بلكه ضرورى يافت؛ تا هم تكمله‏اى بر آن دو تحقيق باشد، و هم گامى هر چند كوچك، در راستاى اين گونه شناختهاى تطبيقى ـ در حوزه حديث ـ به حساب آيد.
حاصل اين نگرش، نوشتارى است كه پس از ويرايشى ناگزير، به صورت محدود و در تنگناى فرصت، در پيشاروى خواننده محترم قرار دارد. ^۱ اميد آنكه با يارى حق مفيد افتد. گفتنى است كه اين نگاه تطبيقى، از پنج ديدگاه مختلف صورت گرفته است و به شرح زير ارائه مى‏گردد:

1. جايگاه كتاب نزد دانشمندان:

1ـ1) هر يك از دو كتاب نزد دانشمندان هر مكتب، با عظمتِ فراوان ياد شده است؛ يعنى علماى اهل تسنّن «صحيح بخارى» و دانشمندان شيعه، كلينى و كافى او را به نهايت بزرگى ستوده‏اند. پرداختن تفصيلى به آن اقوال، مناسب حجم اين نوشتار نيست؛ امّا ضمن بررسى علمى و نگاه تطبيقى به تعاريف و تعابير ياد شده و