5ـ 5) قرائن ضعف در متون احاديث صحيح بخارى

آنچه ذكر شد، عمدتا قرائن و دلائلى بود كه دلالت بر ضعف كلّى صحيح بخارى و احاديث آن دارد. البتّه روشن است كه اين مطالب لزوما دالّ بر عدم صحّت تمام احاديث آن يا نبودن حديث صحيحى در آن كتاب نيست. اكنون به برخى از قرائن داخلى بر ضعف صحيح بخارى با ذكر نمونه‏هايى اشاره مى‏كنيم:
5ـ 5ـ1) تحريف (لفظى و معنوى) و تدليس در روايات بر خلاف روش و منش بايسته تاريخ‏نويسى و تحديث
به موارد متعدّدى از احاديث صحيح بخارى برمى‏خوريم كه به گونه‏هاى خاصّى، تقطيع و تدليس در احاديث به كار رفته است. مواردى از آنها را بعضى شارحان و ناقدان صحيح بخارى، مانند ابن‏حجر و ديگران، ضمن مقايسه آنها با نقل مسلم و ديگر بزرگان از اهل سنّت متعرّض شده‏اند. از جمله: حديث حكم جنابت و فتواى عمر مبنى بر اينكه «لاتُصلِّ» (نماز نخوان) و اعتراض و يادآورى عمّار به او نسبت به حكم تيمُّم (11: بخارى، كتاب التيمّم) و حديث رجم مجنونه (سنگ زدن ديوانه) به دستور عمر و جلوگيرى حضرت على عليه ‏السلام از آن، و تغيير حدّ شرابخور توسّط عمر، و داستان سؤال از معناى «اَب» در آيه شريفه «و فاكهة و أبّاً» (همان: ص 399) در نقل بخارى تغييراتى ـ نسبت به نقل مسلم و ديگران ـ به شرح زير داده شده است: در روايت اوّل: جمله «لاتصلّ» (نماز نخوان) ـ از زبان عمر ـ حذف شده (11: كتاب التيمّم، باب 5، حديث 338 (شمارش فتح‏البارى) صحيح مسلم، سنن نسائى، سنن ابن ماجه (همگى) ج 1، باب التيمّم) و در دومى عبارت «فأمر بها عُمر أن تُرجَمَ» حذف گرديده است ^۱ (11: ص 1174، كتاب المحاربين؛ باب لايرجم المجنون و المجنونه، ح 1) و در سومى صدر حديث را مبنى بر بيان روش پيامبر صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله در حد شرابخوار ^۲ ، و در