علاوه بر تأكيد، اين معنا هم بيان شد كه اين اسوه تنها براى كسانى است كه به خدا و روز جزا اميد داشته باشند. نيز اقتداى اين‏گونه افراد به ابراهيم عليه ‏السلام تنها در بيزارى از كفّار نيست؛ بلكه در دعا و مناجات هم به آن جناب تأسّى مى‏كنند. ظاهرا مراد از اميد به خدا، اميد به ثواب خدا در برابر ايمان به اوست و مراد از اميد به آخرت، اميد به پاداشهايى است كه خدا وعده آن را به مؤمنين داده است؛ پس اميد به آخرت كنايه است. (28: ج 29، ص 269)
براساس اين دو آيه شريفه، الگوگيران از ابراهيم عليه ‏السلام نيز به مقدار اقتدا و پيروى‏شان از او، براى ديگران الگو خواهند بود.
6 ـ2) خداوند متعال در قرآن كريم، پيامبر اكرم صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله ‏وسلمرا به عنوان الگويى كامل و جامع معرّفى مى‏كند:
لقد كان لكم في رسول اللّه‏ أسوة حسنة لمن كان يرجواللّه‏ و اليوم الآخر و ذكر اللّه‏ كثيرا. (احزاب (۳۳)/ ۲۱)قطعا براى شما در [ اقتدا به] رسول خدا سرمشقى نيكوست؛ براى هر آن كس كه به خدا و روز بازپسين اميد دارد و خدا را فراوان ياد مى‏كند.
زمخشرى در تفسير كشّاف مى‏گويد:
با توجّه به اينكه كلمه «أسوة» به ضمّ همزه قرائت شده است، در معناى آيه دو احتمال وجود دارد: اوّل اينكه خود آن جناب اسوه‏اى حسنه و نيكوست؛ يعنى بهترين رهبر و مقتداست. دوم آنكه خود آن جناب اسوه نيست؛ بلكه در آن حضرت صفتى است كه جا دارد مردم در آن صفت به وى اقتدا كنند و آن صفت عبارت است از مواسات؛ يعنى اينكه خود را برتر از مردم نمى‏داند. (همان: ج 3، ص 531)
به نظر مى‏رسد معناى اوّل درست باشد؛ زيرا مفاد آيه اين است كه يكى از احكام رسالت رسول خدا صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله ‏وسلمو ايمان‏آوردن شما اين است كه به او تأسّى كنيد، هم در گفتارش، هم در رفتارش؛ و شما مى‏بينيد كه او در راه خدا چه مشقّتهايى را تحمّل مى‏كند و چگونه در جنگها حاضر مى‏شود و آن‏گونه كه بايد جهاد مى‏كند، شما نيز بايد از او پيروى كنيد. تعبير به «لقد كان لكم في رسول اللّه‏» كه استقرار و استمرار در