امام علی علیه السلام
لا يُقيمُ أمرَ اللّهِ سُبحانَهُ إلاّ مَن لايُصانِعُ و لايُضارِعُ و لايَتَّبِعُ المَطامِعَ ؛
فرمان خداى سبحان را بر پا ندارد جز آن كس كه [در حق] مدارا نكند و خود را خوار نسازد و در پى طمع نرود .
نهج البلاغه ، حكمت ۱۱۰ .
چکیده : امام علی(ع) در گسترۀ مباحث مطرح‌شده در نهج‌البلاغه و در جهت تبیین نظم و غایت‌مندی جهان خلقت، انسان را متوجّه حقایقی از آفرینش ساخته‌اند که بسیاری از آنها را می‌توان با کشفیّات علمی معاصر همسو دانست. محمّد دشتی در حاشیة ...
نویسنده :
چکیده : شیوه تربیتی امام علی بن موسی الرضا (ع) یکی از ابعاد سبک زندگی آن حضرت است. این پژوهش در صدد است با روش توصیفی تحلیلی، سبک تربیتی اختصاصی امام رضا (ع) را در تربیت اخلاقی افراد جامعه بررسی کند ...
چکیده : تنزیه ، سنگ بنای خداشناسی صحیح است و شیخ صدوق محدث نامدار مکتب اهل‌البیت علیهم السّلام منادی این عقیده در کتاب کهن و ارزشمند توحید می‌باشد. ایشان در باب توحید الهی بر این باور تکیه دارد که خداوند سبحان از همه ...
چکیده : المقتل الحسینی الماثور، عرض روائی لاحداث کربلا علی لسان المعصومین علیهم السلام، نوشته آیت الله محمد جواد مروجی طبسی، تهران: دارالسمیع، 1385 ش/ 1427 ق/ 2006 م. 304 صص گونه ادبی-آئینی مقتل، و به طور خاص مقتل الحسین، را می‌توان یک ...
چکیده : یکی از منابع مهمّ تفسیر قرآن، روایات معصومان: است. با توجّه به وقوع جعل در میان برخی روایات، درباره لزوم اعتبارسنجی روایات منقول از ایشان:، اختلافی نیست، اما در اعتبارسنجی آن روایات و نتایج آن ناهمسانی فاحشی است. برخی با ...
چکیده : محبّت به حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه) به عنوان عصاره‌ٔ خلقت و آخرین ذخیره‌ٔ الهی برای برپایی حکومت عدل روی زمین، در شب معراج پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله) مورد تأکید خداوند متعال قرار گرفته است. ...
چکیده :
چکیده : در ميان جوامع روايى، «كافى» از مهمترين آثارى است كه بسيارى از روايات مهدويت را در خود گرد آورده است. در عين حال برخى خواسته اند با تضعيف اين روايات مهدويت را محصول فشار بر شيعيان يا اختلاط آنها با ...
چکیده : در روايات حضرت عبدالعظيم به تعبيراتى برمى خوريم كه دلالت بر جلالت و عظمت آن حضرت و اوج معرفت او به امام زمانش دارد
چکیده : این نوشتار، به ترتیب زمانی، به ارزیابی شیوه نگارش هر یک از مؤلفان کتب اربعه در کتاب المزار موجود در این کتابها میپردازد. در مطالعه تطبیقی روشهای هر یک از مؤلفان کتب اربعه در «کتاب المزار» خویش به شباهتها و ...
چکیده : یکی از دعاهای مشهور در ماه رجب دعایی با مطلع «یا من أرجوه لکل خیر» است که شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان، متن و دستور خواندن آن را از اقبال الأعمال سید بن طاووس نقل کرده است. حالات امام ...
چکیده : از ویژگی بارز احادیث شیعه انتقال مکتوب آنها است. از این رو یکی از روشهای اعتبارسنجی نزد قدما، بررسی منابع حدیثی بوده است. شناخت روشهای موجود در این نوع از اعتبارسنجی، نیازمند بررسی عملکرد قدما است. در این نوشتار با ...
چکیده : الگوگیری از افعال پیامبر(ص) همیشه هموار نیست و گاه بهرهگیری از افعال ایشان به دلیل محدودیتهای تاریخی با دشواری همراه است. در چنین شرایطی، باید اقتضائات عصر جدید را در نظر گرفت و رفتارهای پیامبر(ص) را متناسب با فرهنگ زمانه ...
چکیده : فرودست شمردن زنان، نادیده گرفتن تواناییهای آنان و ناکارآمد دانستن مدیریت زنان، یکی از جریانات قابل مشاهده در تاریخ جوامع، از جمله جوامع مسلمان است. مطالعه موردی این پژوهش روایت «لن یفلح قوم اسندوا امرهم الی امراه» است. بررسی آرای ...
چکیده : علمای امامیه برای ارزیابی روایات از دو اصطلاح صحیح و ضعیف استفاده میکردند و بر اساس قراین - که یکی از آن قراین سند حدیث بود - به صحت و یا ضعف حدیثی حکم میکردند. تا اینکه نظریه تربیع احادیث ...
چکیده : از دیرباز، مناقشاتی درباره شخصیت سلیم و نیز صحت و اعتبار کتاب سلیم بن قیس در منابع شیعی وجود داشته است. موافقان اعتبار کتاب سلیم، بدون توجه به مشکلات محتوایی این کتاب، و نیز وضعیت نسخههایِ خطی مشوش کتاب سلیم، ...
چکیده : جهان اسلام همواره پایبند به اصولی است که رعایت آنها لازمۀ اقتدار و بقای جامعه اسلامی است. سیاستمدران و اندیشمندان، این اصول را همواره در مکتب اهل بیت علیهم السلام جستجو میکنند. در این میان اندیشه و آموزههای امام علی ...
چکیده : در جوامع روایی، مجموعهای از احادیث وجود دارند که بر اساس آنها، آب، قلم، عقل، نور پیامبر اکرم(ص)، ارواح ائمه:، مشیت الهی و حروف معجم به عنوان مخلوق اول معرفی‌شده‌اند که سبب تعارض ظاهری این اخبار است. در میان حدیث‌پژوهان ...
چکیده : اصطلاح «ده‌دوازده» در متون حدیثی، با عنوان روشی در معامله شناخته می‌شود. این اصطلاح به دلیل فاصله زمانی و ناآگاهی مترجم از ابعاد گفتمان متن، اغلب بدون هیچ تغییر یا توضیحی در متون ترجمه وارد شده و این عدم توجه ...
چکیده : ملاک‌هایی که مفسران برای دلالت‌یابی آیات بر می‌گزینند در هر دوره متفاوت بوده است. در برخی از ادوار تاریخ تفسیر، روایت، تنها ملاک یا مهم‌ترین ملاک مقبول بوده و در برخی از دورهها بافت کلام، بر روایت ترجیح یافته است. ...
چکیده : نسبت سنجی بین خطبه شقشقیه وکلیت میراث پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و امیرمؤمنان علیه السلام، سنت فرهنگی اسلام را در قالب معرفت سیاسی امامت و ولایت پدیدار میسازد. این داوری از آن رو اهمیت مییابد که "خطبه ...
چکیده : مسأله اصلی پژوهش حاضر، تبیین و تحلیل «رَجفَة الشام» قبل از ظهور است. در صحنه تحولات فتنه شام قبل از ظهور، دو واژه «رَجفَة» و «خَسف» به عنوان نشانههای کلیدی و سرنوشتساز در حوادث قبل از تسلط سفیانی (اولین نشانه ...
چکیده : خداوند سبحان جهان را آفرید و انسان را بر اساس اهداف خلقت در زمین سکنی گزید تا به اهداف عالیه خلقت که همانا رهسپار شدن به سوی خالق خویش از طریق فطرت و کسب معرفت دست یابد. برای تحقق این ...
چکیده : «تصحیف» و «إدراج» از نمونههای اضطراب حدیث و موجب آسیب فهم متن در روایات است. «تصحیف» به معنای تغییر یافتن بخشی از حدیث به کلمه یا عبارت دیگر و «ادراج» به معنای آمیختن کلام راوی با سخنان معصوم(ع) است. این ...
چکیده : یکی از کاربردیترین مفاهیم در نهج البلاغه مفهوم علم خداوند است. یکی از روشهای کشف معنی علم خدا ، توجه به مفاهیم همنشین است که نقشی تعیین کننده و تکمیل کننده، در مقصود حضرت علیj در ارتباط با مفهوم علم ...
چکیده : پدیده غلو و تسامح در نقل از غالیان و افراد متهم به غلو به عنوان یکی از عواملی که اعتبار احادیث شیعی را تهدید می‌کند، مطرح شده است. صالح بن سهل از جمله راویان احادیثِ شیعه است که از سوی ...
چکیده : از ظاهر اقوال امام علی علیه السلام، نگرشی منفی نسبت به زنان در برخی اذهان شکل گرفته که با بررسی سیره در کنار اقوال، به دست میآید، زن در اندیشه امام علیه السلام برگرفته از نگاه قرآنی بوده و از ...
چکیده : منظورشناسی به مطالعه منظور پارهگفتارهایی میپردازد که میان پیامرسان و پیامگیر رد و بدل می‌شود. بر اساس این دانش هر پارهگفتار میتواند در بافت‌های مختلف حامل نقش‌های متفاوتی باشد. مایکل هلیدی (1973م) از نظریه‌پردازان این عرصه، نقش‌های معنایی - منظوری ...
چکیده : واژه‌ها همواره در بافت کاربردی خود، با یکدیگر ترکیب شده و عبارت‌های مختلفی می‌سازند؛ این ترکیب و ارتباط، در هیچ زبانی، تصادفی و بدون قاعده نیست و روابط معناداری میان واحدهای هر زبان حاکم است. در نهج‌البلاغه نیز، هر واژه ...
