امام علی علیه السلام
لا يُقيمُ أمرَ اللّهِ سُبحانَهُ إلاّ مَن لايُصانِعُ و لايُضارِعُ و لايَتَّبِعُ المَطامِعَ ؛
فرمان خداى سبحان را بر پا ندارد جز آن كس كه [در حق] مدارا نكند و خود را خوار نسازد و در پى طمع نرود .
نهج البلاغه ، حكمت ۱۱۰ .
چکیده : تلاش متکلمان شیعه در همۀ اعصار، اثبات جایگاه علمی و معنوی اهل بیت رسول اکرم(ص) به‌عنوان جانشینان برحق ایشان بوده و در این راه از هیچ کوششی دریغ نورزیدند. در این خصوص، استناد به آیات قرآن کریم و روایات نبوی، ...
نویسنده :
چکیده : کتاب‌های ادعیۀ مقبول امامیه، برترین کتب دعا و حاوی دعاهایی منقول از معصومین(ع) است. این ادعیه اعتقاد داعی را محکم کرده، به وی سعادت و آرامش روان می‌بخشد اما تفوق‌طلبی مدعیان سیروسلوک، راحت‌طلبی و کم‌حوصلگی جویندگان دعا، سبب رواج انواع ...
چکیده : در فهرست مکتوبات امامیه، گونه‌ای از نگارش‌های روایی به چشم می‌خورد که اساس کار مؤلف در آن‌ها، سامان‌بخشی و تبویب موضوعی روایات نیست بلکه کوشش مؤلف، تنظیم اثر روایی با محوریت اسناد است. معیار مؤلفان این آثار، ارائۀ روایاتی با ...
چکیده : مزارات، دسته ای از تألیفات روایی هستند که احادیثی با موضوعات مربوط به زیارت، از جمله آداب و فضیلت و ثواب زیارت قبور پیامبر و خاندانش را در خود جای دادهاند. سابقه نگارش چنین آثار روایی که به شیعیان اختصاص ...
چکیده : قاسم یکی از فرزندان امام حسن مجتبی است که در کربلا به شهادت رسید. این پژوهش چگونگی مبارزه و شهادت آن حضرت را در منابع کهن بررسی کرده و به این نتیجه دست‌یافته که او دومین پسر شهید امام حسن ...
چکیده : ورود غیر صحیح روایات به دامنۀ احادیث موضوعه از جمله آفت‌هایی است که یکی از مهم‌ترین منابع دینی مسلمانان را مورد آسیب قرار داده و اعتبار آن را خدشه‌دار می‌سازد. از مسائلی که سبب میشود تا فراوانی روایات موضوعه به ...
چکیده : میرزا احمد متولی باشی متخلص به «روشن» از شعرای گمنام عهد قاجاری است که مدتی منصب تولیت آستان حضرت احمد بن موسی الکاظم شاه‌چراغ (ع) را عهده‌دار بوده است. اهمیت این بقعۀ متبرکه و به تبع آن منصب تولیت این ...
چکیده : بازتاب مقتل الحسین(ع) در کتاب قمقام زخار و صمصام بتّار با وجود مشابهت‌هایی که با دیگر گزارش‌های عاشورایی دارد، دارای تفاوت‌هایی با دیگر مقتل‌ها است که واکاوی و بازخوانی آن را ضروری می‌سازد. از آنجا که قمقام زخار از سوی ...
چکیده : احادیث، سه‌گانه ای از اثبات تا نفی اسماء و صفات را بیان کرده که در طول تاریخ محل نزاع و پدیدار شدن مکاتب مختلف کلامی، فلسفی و عرفانی شده است و از الهیات سلبی تا الهیات ایجابی را در بر ...
چکیده : تحقیق حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که «از نگاه امام رضا (ع) وصیت اهل کتاب برای همدیگر و وصیت آن‌ها و مسلمانان برای یکدیگر چه حکمی دارد؟» از این تحقیق بر می‌آید که با توجه به اهمیت ...
چکیده : «منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه» تألیف قطب الدین راوندی از مفسران، محدثان و ادیبان قرن ششم هجری نخستین شرح کامل بر کتاب نهجالبلاغه است که تمام کتاب را به ترتیب از خطبهها تا کلمات قصار شرح داده است. بر ...
چکیده : اعجاز ادبی قرآن کریم، این کتاب آسمانی را منبع اصلی فصاحت و بلاغت شعر عرب قرار داده است، تا جایی‌که رفعت کلام ادبای عرب به میزان بهره‌مندی از قرآن بستگی دارد و آیات الهی از گسترده‌ترین بسامد در صنعت بدیعی ...
چکیده : درایه الحدیث علمی است که از گذشته تابه‌حال مورد توجه علمای علم حدیث بوده است. با توجه به پژوهش‌های انجام‌شده در تاریخ علم مصطلح الحدیث در بین اهل سنت و شیعه مشخص میشود سابقۀ این دانش در میان اهل سنت ...
چکیده : مهدی اخوان ثالث، شاعر توانای معاصر، از معدود شاعرانی است که با دو رویکرد متفاوت درباره امام رضاg سخن گفته است. مطالعۀ دفترهای شعری اخوان نشان می دهد که وی در دهه‌های نخستین شاعری خود نگاه خوش‌بینانه ای به ملزومات ...
چکیده : نگارنده در این مقاله پس از مقدماتی در مورد صحیفۀ سجادیه شامل روایت و کتابت و اجازه و تألیف و شرح پیرامون صحیفه، دیدگاههای 23 تن از محدثان و فقیهان شیعه از قرن 11 تا قرن 15 هجری قمری در ...
چکیده : «شعارهای عاشورایی» پیام‌هایی رسا و آگاهی‌بخش، برگرفته از فرهنگ غنی عاشوراست که عمدتاً ریشه در بیانات امام حسین(ع) دارد؛ این شعارها به‌طور کلی به چهار دسته تقسیم میشود: 1. انتساب آن‌ها به امام حسین قطعی است؛ 2. «نقل به معنا» ...
چکیده : فیلیپ هامون، نشانه‌شناس فرانسوی، شخصیّت را عنصری نشانه‌ای دانسته و بر این اساس، مبانی نظری نشانه‌شناسی شخصیّت را تبیین کرده است، چنانکه نشانه‌شناسی ادبی شخصیّت، ارتباط میان مؤلف، متن و خواننده را می‌کاود و هدف اصلی آن یافتن مناسبت میان ...
چکیده : با توجه به اهمیت آثار محدث نوری از جهت اثرگذاری بر آثار معاصران او و نیز نوآوریهای ایشان در آثارش از نظر موضوع یا شیوه نگارش بررسی مبانی حدیثی در دیدگاه ایشان خصوصاً در کتاب مستدرک الوسائل ضرورت مییابد. مبانی ...
چکیده : بعد از واقعه جانگداز کربلا، کاروان اسراء وارد شهر کوفه شد، امام سجاد (ع) باتوجه به شناخت خویش از موقعیت، فضای جامعه و عقاید کوفیان؛ خطبه‌ای قرائت فرمود. یکی دیگر از حساس‌ترین سخنان امام (ع)، خطبه‌ای است که در میان ...
چکیده : اصطلاح روایت منتقله به منقولی گفته میشود که در ملاحظۀ اول، روایتِ نقل‌شده از معصوم(ع) است و با توجه به شواهد و قراین، از منابع اهل تسنّن(مکتب خلفا) به کتب شیعی(مکتب اهل بیت) به‌عنوان حدیثی شیعی مندرج شده است و ...
چکیده : تربیت در خانواده فراهم کنندۀ موجبات رشد و تعالی انسان و اساس تربیت رسمی و عمومی است. از این رو هدف از انجام این پژوهش، بررسی رویکردهای تربیت فرزند در خانواده از منظر سیرۀ امام رضا(ع) است. مقالۀ حاضر به ...
چکیده : در این گفتار، پس از بیان ضرورت رجوع به حدیث و تاریخ مختصر تدوین منابع حدیثی، منابع اصلی حدیث شیعه به سه دورۀ جوامع اولیه و ثانویه و متأخّر تقسیم شده و برای هر دوره چند نمونه بیان میشود. آنگاه ...
چکیده : تربیت اخلاقی از اساسی‌ترین نیازهای جوامع بشری است؛ به طوری که دین بدون آن در دست‌یابی به اهدافش ناتوان است. قرآن کریم و به تبع آن معصومان(ع)، اهتمام فراوانی به اتمامِ مکارم اخلاق مبذول داشته‌اند. «تحلیل گفتمانی» به عنوان یکی ...
چکیده : حضرت زینب کبری سلام‌الله‌علیها از بانوان اثرگذار در تاریخ اسلام به شمار می‌رود که نقش مهمی در ثمربخشی قیام امام حسین علیه‌السلام داشته است. از آنجا که بیشترین توجه محققان معطوف به حضور حضرت در کربلا بوده و از برخی ...
چکیده : رهبانیت به مفهوم احساس خشیت در برابر خداوند، از ویژگی‌های جدایی‌ناپذیر حیات دینی ادیان ابراهیمی بوده است، ولی در مفهوم خاص، نهاد اجتماعی مؤمنانی که از زندگی معمولی جامعۀ خود دوری گزیده و تحت انضباط خاصی زندگی مشترک داشته‌اند، از ...
چکیده : علامه امینی (م1390ق) در جلد نخست کتاب «الغدیر فی الکتاب والسنه و الادب»، بخشی را تحت عنوان «المناشده و الاحتجاج بحدیث الغدیر الشریف» آورده که در آن به بررسی گواهی گرفتنها و استدلالهای افراد مختلف به حدیث غدیر، در جهت ...
چکیده : تربیت اخلاقی متربّیان از مهم‌ترین بخش‌های هر نظام آموزشی است. هدف پژوهش حاضر، تبیین عناصر برنامۀ درسی تربیت اخلاقی با توجه به سیرۀ تربیتی امام رضا(ع) است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی و روش آن سنتزپژوهی است. جامعۀ پژوهش کلیه ...
چکیده : سلطنت امام حسین (ع) در عالم دیگر آقای سید محمد تقی گلستانی نقل می‌کند:در اوایل جوانی، چند نفر هم سال، هم دل و یک جهت بودیم. دوره ای داشتیم، هر شب در منزل یکی از دوستان می‌رفتیم و با هم بودیم. ...
چکیده : کتاب تحف العقول عن آل الرسول(ص) اثر حسن بن شعبه حرانی از منابع اخلاقی شیعه است. به‌دلیل ارسال سند، بررسی رجالی روایات این کتاب ممکن نیست؛ اما می‌توان متن این روایات را در منابع شیعه و اهل سنت پی‌جویی کرد. ...
چکیده : مسأله بردگی از مباحث مهمّ و چالش برانگیز است. هنگام ظهور اسلام، بردگی از راههای گوناگونی صورت می‌گرفت. اسلام تمام مجراهای بردگی را بست و تنها گرفتن اسیر در جنگ، را معتبر دانست. این مقاله به شیوۀ تحلیلی به بررسی ...
