امام حسین علیه السلام
ـ حينَ قُتِلَ ابنُهُ عَلِيٌّ الأَكبَرُ ـ: اللّهُمَّ دَعَونا لِيَنصُرونا فَخَذَلونا وقَتَلونا ، اللّهُمَّ فَاحبِس عَنهُم قَطرَ السَّماءِ ، وَامنَعهُم بَرَكاتِ الأَرضِ ، فَإِن مَتَّعتَهُم إلى حينٍ ، فَفَرِّقهُم شِيَعا ، وَاجعَلهُم طَرائِقَ قِدَدا ، ولا تُرضِ الوُلاةَ عَنهُم أبَدا .
ـ از امام حسين عليه السلام (هنگامى كه فرزندش على اكبر كشته شد) ـ: خداوندا! كوفيان، ما را فرا خواندند تا يارىمان كنند؛ امّا ما را وا نهادند و كُشتند. خداوندا! بارانِ آسمان را از ايشان باز دار و بركتهاى زمين را از ايشان دريغ كن و اگر تا مدّتى [از زندگى] برخوردارشان ساختى، آنان را پراكنده ساز و دچار اختلافشان بگردان و هيچ گاه زمامداران را از ايشان، خشنود مكن .
الطبقات الكبرى (الطبقة الخامسة من الصحابة) : ج 1 ص 471 .
چکیده : یادی از استاد محمدرضا حکیمی
نویسنده :
چکیده : بحث تأویل یکی از مباحث مهم در جهان اسلام است. مسئله اصلی این تحقیق بررسی تطبیقی روایات تأویلی اثناعشری و اسماعیلی ناظر به قرآن کریم در حوزه معارف توحیدی است. تا کنون میراث اسماعیلی با روایات تأویلی اثناعشری در ...
چکیده : فقه سیاسی در مواجهه با چالشهای عصر حاضر نیازمند تبیین دقیق مبانی خویش است تا بتواند کارآمدی خود را در عرصههای اجتماعی به اثبات رساند. از جملۀ رویکردهای مورد توجه در این خصوص، رهیافت مقاصد محور به فقه است. دستیابی ...
چکیده : دستیابی به معانی و شناخت واژگان در گرو پژوهش در علوم خاصی چون معناشناسی است؛ چراکه معناشناسی از علومی است که به شناخت دقیق واژگان و کشف معانی نهفتۀآنها در متون مختلف میپردازد. از شیوههای معناشناسی، بحث چند معنایی واژگان ...
چکیده : نهجالبلاغه به اذعان غالب نهجالبلاغه پژوهان، کتابی فرادانش بشری است که فهم تفصیلی آن لازمة تسلط به دانشهای ارزشمندی چون علوم بلاغی است. کلام امام همام توأم با فصاحت و بلاغت دیدگان همۀ سخنوران و بلاغتپژوهان را خیره و متحیّر ...
چکیده : حسن و قبح از جمله موضوعات مهم دانش کلام اسلامی است که نتایج مختلفی در حوزهها و شاخههایی چون اخلاق و عقاید دارد. اشاعره حسن و قبح را شرعی و محصول احکام میدانند و معتزله و شیعه آن را از ...
چکیده : خطبۀ غرّاء با عنایت به ارزش ادبی و اخلاقی ویژهاش، تحلیلهای گوناگونی را میطلبد. با عنایت به آنکه کاربست مباحث زبانشناسی در مطالعه متون دینی، امکان واکاوی زوایای گوناگون مسئله پژوهشی را فراهم مینماید، پژوهش حاضر با روش توصیفی- ...
چکیده : زن بهعنوان یکی از عناصر دوگانۀ تشکیلدهنده حیات اجتماعی، در ابعاد گوناگون پیوسته موردتوجه ادیان و نظامهای حقوقی مختلف بوده است. یکی از موضوعات مهم در مورد زنان، «حقوق مالی» آنها بوده است. نگاهی به آموزههای قرآنی و علوی گویای ...
چکیده : حدیث از جمله منابع تفسیر اجتهادی و تنها منبع تفاسیر روایی است؛ بدین سبب تفاسیر قرآن اغلب خالی از روایت نبوده و از جمله منابع روایی محسوب میشوند. مجمع البیان اثر فضل بن حسن طبرسی یکی از تفاسیر امامیه و ...
چکیده : بهره جستن فرقههای اسلامی از احادیث یکدیگر یا نقل احادیثی با موضوع محوری مورد اهتمام دیگران، از دغدغههای دانشیان آنها در سدههای مختلف اسلامی بوده و در گذر تاریخ فرازوفرودهایی داشته است. واحدی نیشابوری از مفسران اثرگذار قرن پنجم هجری ...
چکیده : کتابت، از طرق تحمل حدیث است. راوی از طریق مکاتبه با محدثان و در شرایطی با امام(ع) ارتباط برقرار می کند و از او در خواست حدیث یا در یک مسئلۀ شرعی تقاضای فتوا مینماید. در روایات شیعه، پرسش و ...
چکیده : دربارۀ نزول و یا جواز قرائت قرآن کریم، به قرائات گوناگونی احادیث متعددی صادر شده است که از مجموع آنها به حدیث سبعه احرف یاد میشود. احادیث یادشده از احادیث بحثبرانگیز در قرائت و مؤثر در حجیت گوناگونی برداشت از ...
چکیده : تلاش متکلمان شیعه در همۀ اعصار، اثبات جایگاه علمی و معنوی اهل بیت رسول اکرم(ص) بهعنوان جانشینان برحق ایشان بوده و در این راه از هیچ کوششی دریغ نورزیدند. در این خصوص، استناد به آیات قرآن کریم و روایات نبوی، ...
چکیده : کتابهای ادعیۀ مقبول امامیه، برترین کتب دعا و حاوی دعاهایی منقول از معصومین(ع) است. این ادعیه اعتقاد داعی را محکم کرده، به وی سعادت و آرامش روان میبخشد اما تفوقطلبی مدعیان سیروسلوک، راحتطلبی و کمحوصلگی جویندگان دعا، سبب رواج انواع ...
چکیده : در فهرست مکتوبات امامیه، گونهای از نگارشهای روایی به چشم میخورد که اساس کار مؤلف در آنها، سامانبخشی و تبویب موضوعی روایات نیست بلکه کوشش مؤلف، تنظیم اثر روایی با محوریت اسناد است. معیار مؤلفان این آثار، ارائۀ روایاتی با ...
چکیده : مزارات، دسته ای از تألیفات روایی هستند که احادیثی با موضوعات مربوط به زیارت، از جمله آداب و فضیلت و ثواب زیارت قبور پیامبر و خاندانش را در خود جای دادهاند. سابقه نگارش چنین آثار روایی که به شیعیان اختصاص ...
چکیده : قاسم یکی از فرزندان امام حسن مجتبی است که در کربلا به شهادت رسید. این پژوهش چگونگی مبارزه و شهادت آن حضرت را در منابع کهن بررسی کرده و به این نتیجه دستیافته که او دومین پسر شهید امام حسن ...
چکیده : ورود غیر صحیح روایات به دامنۀ احادیث موضوعه از جمله آفتهایی است که یکی از مهمترین منابع دینی مسلمانان را مورد آسیب قرار داده و اعتبار آن را خدشهدار میسازد. از مسائلی که سبب میشود تا فراوانی روایات موضوعه به ...
چکیده : میرزا احمد متولی باشی متخلص به «روشن» از شعرای گمنام عهد قاجاری است که مدتی منصب تولیت آستان حضرت احمد بن موسی الکاظم شاهچراغ (ع) را عهدهدار بوده است. اهمیت این بقعۀ متبرکه و به تبع آن منصب تولیت این ...
چکیده : بازتاب مقتل الحسین(ع) در کتاب قمقام زخار و صمصام بتّار با وجود مشابهتهایی که با دیگر گزارشهای عاشورایی دارد، دارای تفاوتهایی با دیگر مقتلها است که واکاوی و بازخوانی آن را ضروری میسازد. از آنجا که قمقام زخار از سوی ...
چکیده : احادیث، سهگانه ای از اثبات تا نفی اسماء و صفات را بیان کرده که در طول تاریخ محل نزاع و پدیدار شدن مکاتب مختلف کلامی، فلسفی و عرفانی شده است و از الهیات سلبی تا الهیات ایجابی را در بر ...
چکیده : تحقیق حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که «از نگاه امام رضا (ع) وصیت اهل کتاب برای همدیگر و وصیت آنها و مسلمانان برای یکدیگر چه حکمی دارد؟» از این تحقیق بر میآید که با توجه به اهمیت ...
چکیده : «منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه» تألیف قطب الدین راوندی از مفسران، محدثان و ادیبان قرن ششم هجری نخستین شرح کامل بر کتاب نهجالبلاغه است که تمام کتاب را به ترتیب از خطبهها تا کلمات قصار شرح داده است. بر ...
چکیده : اعجاز ادبی قرآن کریم، این کتاب آسمانی را منبع اصلی فصاحت و بلاغت شعر عرب قرار داده است، تا جاییکه رفعت کلام ادبای عرب به میزان بهرهمندی از قرآن بستگی دارد و آیات الهی از گستردهترین بسامد در صنعت بدیعی ...
چکیده : درایه الحدیث علمی است که از گذشته تابهحال مورد توجه علمای علم حدیث بوده است. با توجه به پژوهشهای انجامشده در تاریخ علم مصطلح الحدیث در بین اهل سنت و شیعه مشخص میشود سابقۀ این دانش در میان اهل سنت ...
چکیده : مهدی اخوان ثالث، شاعر توانای معاصر، از معدود شاعرانی است که با دو رویکرد متفاوت درباره امام رضاg سخن گفته است. مطالعۀ دفترهای شعری اخوان نشان می دهد که وی در دهههای نخستین شاعری خود نگاه خوشبینانه ای به ملزومات ...
چکیده : نگارنده در این مقاله پس از مقدماتی در مورد صحیفۀ سجادیه شامل روایت و کتابت و اجازه و تألیف و شرح پیرامون صحیفه، دیدگاههای 23 تن از محدثان و فقیهان شیعه از قرن 11 تا قرن 15 هجری قمری در ...
چکیده : «شعارهای عاشورایی» پیامهایی رسا و آگاهیبخش، برگرفته از فرهنگ غنی عاشوراست که عمدتاً ریشه در بیانات امام حسین(ع) دارد؛ این شعارها بهطور کلی به چهار دسته تقسیم میشود: 1. انتساب آنها به امام حسین قطعی است؛ 2. «نقل به معنا» ...
چکیده : فیلیپ هامون، نشانهشناس فرانسوی، شخصیّت را عنصری نشانهای دانسته و بر این اساس، مبانی نظری نشانهشناسی شخصیّت را تبیین کرده است، چنانکه نشانهشناسی ادبی شخصیّت، ارتباط میان مؤلف، متن و خواننده را میکاود و هدف اصلی آن یافتن مناسبت میان ...
چکیده : با توجه به اهمیت آثار محدث نوری از جهت اثرگذاری بر آثار معاصران او و نیز نوآوریهای ایشان در آثارش از نظر موضوع یا شیوه نگارش بررسی مبانی حدیثی در دیدگاه ایشان خصوصاً در کتاب مستدرک الوسائل ضرورت مییابد. مبانی ...