امام باقر علیه السلام
الآخِرَةُ دارُ قَرارٍ وَالدُّنيا دارُ فَناءٍ وزَوالٍ ، ولكِنَّ أهلَ الدُّنيا أهلُ غَفلَةٍ .
آخرت ، سراى ماندن است و دنيا سراى رفتن و نيست شدن ؛ امّا اهل دنيا اهل غفلت اند .
الكافي : ج 2 ص 133 ح 16
چکیده : رباب(س) دختر امرؤ القیس کلبى، مادر حضرت علی اصغر(ع)، از زنان بزرگوار، معروف و پرنقش کربلا و از محبوب‌ترین و مقرب‌ترین همسران امام حسین(ع) و از زنان نامدار، فاضل و وفادار عصر خود بوده است. این بانوی بزرگوار نسبت به ...
نویسنده :
چکیده : بررسی زبان نهج البلاغه به عنوان شاهراه فهم این کتاب اهمیت به سزایی دارد. مدعای اصلی این پژوهش آن است که زبان نهج البلاغه در بیشینه عبارات، به استثنای برخی موارد و موضوعات خاص، زبانی عرفی است که با سازوکار ...
چکیده : واقعه کربلا، نماد ظلم اموی و مظلومیت خاندان پیامبر(ص) به شمار می‌رود. در این واقعۀ اسفناک، مظلومیت کودکان کربلا، تصویری مجزا و غمناک ایجاد کرده است. یکی از این مصیبت‌های جانکاه، شهادت کودک خردسال امام حسین(ع) است که در آخرین ...
چکیده : مهمترین هدف تاریخ‌نگاری عاشورا در طول قرون متمادی، گسترش فرهنگ ایثار و شهادت‌طلبی بوده است. به بیان دیگر، تاریخ‌نگاری عاشورا حامل جریان ایثار و شهادت‌طلبی است. این سبک از تاریخ‌نگاری با اشاره به نحوه شهادت امام حسین(ع) و فرزندان و ...
چکیده : واژه «علی‌اصغر» در منظر شیعیان و محبان اهل‌بیت:، نماد طفل شیرخوار امام حسین(ع) است که در روز عاشورا در اوج تشنگی، به تیر ستم سربازی از لشکر عمر سعد به شهادت رسید. ارباب مقاتل و منابع، جزئیات تبارشناسی و مقتل ...
چکیده : حدیث سالاری یا ترجیح مقتضای احادیث بر مقتضای ظاهر آیات قرآن کریم، دربسیاری ازتفسیرها وتعبیرهای مفسران و محققان علوم قرآنی دیده می‌شود که در مفهوم نظری و از حیث مصداق و نمونه نیازمند بررسی و کنکاش است. در زمینه مصداق ...
چکیده : موسیقی یکی از عناصر تحلیل ساختاری آثار ادبی است که نقش بسزایی در بیان و انتقال مفاهیم ایفا می‌کند و به سخن تعالی می‌بخشد. ادعیه و مناجات‌های ائمه(ع) بیانگر توحید و توجه انسان‌ها به ساحت مقدس ربوبی است که لحن ...
چکیده : أم ورقه یکی از شخصیتهای مورد استناد در احکام فقهی جواز امامت زنان است که بسیار مورد توجه منابع اهل سنت بوده و در تأیید روایات نماز جماعت امهات المؤمنین، عایشه و أمسلمه به عنوان شاهد مورد استناد قرار میگیرد. ...
چکیده : فطحیه ، باورمندان به امامت عبداللّه بن جعفر فرزند امام صادق و واقفه ، توقّف کنندگان بر امامت امام موسی کاظم می باشند. تحقیق حاضر پس از معرفی اجمالی این دو فرقه ، به بررسی نحوه تعامل علّامه حلّی فقیه نامدار ...
چکیده : رویکردهای محققان معاصر دربارۀ حدیث و حدیث‌پژوهی را می‌توان به جهات گوناگونی تقسیم کرد، که در مقالۀ حاضر، نگاه محققان نسبت به «دین»، معیار این تقسیم قرار گرفته است. یکی از مهمترین رویکردها در این بحث، نص‌گرایان هستند که تنها ...
چکیده : نقش اسوه و الگو در تکوین شخصیت آدمی و سعادت وی انکارناپذیر است. به همین سبب در آموز‌ه‌های دینی و دیگر علوم نیز به بحث الگوبرداری پرداخته شده است. واژه‌‌‌ی «اسوه» در این موضوع نقش کلیدی داشته و پرکاربرد است ...
چکیده : تفکر از ارکان اساسی دین اسلام است و آیات وروایات فراوانی درباره آن وجوددارد. پژوهشهایی که تاکنون درروایات پیرامون تفکر انجام گرفته، مبتنی بربررسی بخشی از روایات و دسته بندی موضوعی آنها بوده وتنها گوشه ای از جنبه های تفکر ...
چکیده : یکی از وجوه درخشان سیرۀ امامرضا (علیهالسلام) که در تاریخ گزارش شده است، نماز بارانی است که حضرت در زمان اقامتشان در خراسان اقامه فرمودند. این رویداد اهمیت بسیار زیادی دارد و از جوانب مختلف می‌تواند تحلیل و بررسی شود؛ ...
چکیده : مناظره یکی از روشهای مؤثر برای تبیین دین مبین اسلام و اثبات حقانیت آن است. قرآن کریم به مثابۀ معتبرترین و قطعی ترین سند الهی، مناظره را تأیید کرده و به عنوان یکی از روشهای گفتمان پیامبر اکرم (صلی الله ...
چکیده : حقیقت و مفهوم عدالت از مباحث مهمی است که دربارۀ خداوند و افعال او، نظام هستی و از همه مهم‌تر انسان و افعال فردی و اجتماعی او مطرح است. تاکنون بحثهای مهمی دربارۀ عدالت شده است؛ اما آنچه در ...
چکیده : مفهوم حقوق بشر به عنوان مجموعهای از حقوق و آزادیهایی که انسان در حیات فردی و اجتماعی برای صیانت از کرامت ذاتی از آنها برخوردار است، در گفتار و کردار امامرضا (علیهالسلام) شایستۀ تأمل است؛ چنانکه به استناد آن می‌توان ...
چکیده : جریان امامت شیعی برای نخستینبار در عهد امام جواد (علیه السلام) با پرسشهایی متفاوت مواجه گردید. همین امر موجب شد تا آن حضرت از جایگاه ویژه و متمایزی برخوردار شود. حضرت با اینکه در خردسالی به امامت رسید، به خوبی ...
چکیده : یکی از مسائل اساسی در حوزه انسانشناسی که بهنوبۀ خود آزمونی در نشاندادن برتریهای یک مکتب فلسفی ـ اجتماعی بر سایر مکاتب و اندیشههای رقیب است، تبیین ماهیت «کرامت انسان» و خاستگاه، اهمیت و دستاوردهای انسانی، دینی، اخلاقی، حقوقی، اجتماعی ...
چکیده : سرگذشت حسینبن موسی الکاظم، برادر امام هشتم (علیه السلام) همچون بسیاری از امامزادگان تا حدودی مبهم است. یکی از زوایای تاریک حیات وی مکان دفن اوست که اقوال متعددی درباره آن وجود دارد. او بنا به گزارش مشهور، در شهر ...
چکیده : در این پژوهش بهمنظور تدوین راهبردهای احیای جاده ولایت با هدف توسعه فرهنگ زیارت، نقاط قوّت و ضعف و فرصتها و تهدیدهای مسیر تاریخی هجرت امامرضا (علیه السلام)، حد فاصل نیشابور تا رباط طرق مشهد، شناسایی شده است. جامعه آماری ...
چکیده : در منابع فریقین احادیثی مشهور به «مَن بلغ» ذکر شده است؛ مضمون این احادیث آن است که «اگر حدیثی به کسی رسید و محتوای آن مترتب شدن ثوابی بر یک عمل بود و آن شخص به طلب ثواب، عمل را ...
چکیده : «عُلو مضمون» اصطلاحی ناظر به محتوای حدیث و بیانگر شرافت و برتری آن نسبت به دیگر احادیث است؛ وجود برخی ابهامات و تفاوت برداشت محققان از تعریف و مصداق این اصطلاح حدیثی، موجب گردیده تا آنچنان که باید کارآمدیهای آن شناخته ...
چکیده : حضرت علی علیه السلام ربع قرن پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله در پی قتل عثمان و اقبال گسترده مردم به خلافت رسیدند و با پذیرش حکومت، به اصلاحات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی پرداختند؛ هدف ایشان؛ ...
چکیده : نزدیک به 15 سَده از صدور نخستین احادیث میگذرد. در این بازه زمانی، معصومان علیهم السلام، اصحاب ایشان و محدّثانی بسیار، برای حفظ و نشر این میراث گرانسنگ، همّت گماردهاند. با این حال، آگاهی شایستهای از زوایای این تلاشها وجود ...
چکیده : یکی از راه‌های رایج در فهم متون مقدّس، بهره‌گیری از لغت‌نامه است. آنچه لغت‌نامه‌ها برای مخاطبان روشن می‌کنند، معنای ریشه، مشتقّات و کاربری‌هاست. چیزی که لغت‌نامه‌ها متکفّل آن نیستند، تبیین مراد جدّی متکلّم است؛ به همین دلیل از مصطلحاتی چون ...
چکیده : خداوند، هستی را برای انسان و انسان را برای بندگی آفریده و راه رسیدن به خود را برای او گشوده است. عبادت، تنها راه رسیدن به خداوند است. عابد، با عبادت به معبود نزدیک شده و کامل می‌شود. خداوند، مقصود، ...
چکیده : نگاشتۀ علمی - اختصاصی یکی از انواع سه‌گانه نوشتارهای علمی است. شناخت این نوع از نگاشته و شباهت‌ها و تفاوت‌های آن نسبت به دو گونه دیگر، راه را برای متنوّع‌نگاری و بهره‌گیری بهتر از فرصت باز می‌کند. نوشتارهای علمی - ...
چکیده : مکتب حدیثی قم یکی از بزرگ‌ترین مکتب‌های حدیثی شیعه است. دیدگاه‌های این مکتب و رفتارهای آن تأثیر بسیاری بر دیدگاه و رفتار محدّثان دیگر داشته است. یکی از رفتارهای ویژه که در دوره‌ای از اوج مکتب قم رخ داد، اخراج ...
چکیده : روزۀ عاشورا از آیین های معمول اهل سنت است؛ وانگهی، روایت ها در بارۀ خاستگاه و احکامش متهافت به نظر می‌رسند. فقیهان عامه با تلاش برای جمع میان روایات خویش در این باره، سرانجام به استحباب این آیین حکم کرده‌اند. ...
چکیده : یکی از شیوه های کاربسته در قرآن کریم برای شیواگویی، روگردانی از ادبیات و سبک گفتار روزمرّه است. روزمرّه نبودن کلام، یکی از شیوه‌هایی است که گاه ادیبان با کاربرد آن به کلام خود گیرایی می‌بخشند؛ و به آن آشنایی ...
