پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله
إنَّ الحَياءَ مِنَ الإِيمانِ، وَالإِيمانَ فِي الجَنَّةِ.
... به راستى حیا، از ايمان است و ايمان، در بهشت جاى دارد.
المعجم الكبير : ج10 ص196 ح10442
چکیده : بررسی منع کتابت حدیث به مثابه یک ارزش اجتماعی و تشریح زمینه ادبی و فرهنگی آن، مسأله پژوهش حاضر است و تبیین اصالت و مرجعیت زبان در جامعه آن روز عرب و پیوند آن با منع تدوین حدیث از اهداف ...
نویسنده :
چکیده : بدون تردید، فطحیان یکی از پرکارترین زیرگروههای اعتقادی شیعه در چرخۀ انتقال احادیث در امامیه هستند. در میان فطحیان نیز خاندان بنوفضال (به ویژه حسنبنعلیبنفضال و علیبنحسنبن فضال) از جایگاهی ویژه برخوردار میباشند. تجلیل و بزرگداشت رجالیان از این خاندان ...
چکیده : این نوشتار به بررسی سفرهای علمی «ابنقولویه قمّی» محدّث بلندآوازۀ شیعه به برخی مناطق جهان اسلام آن روزگار و رهاوردهای این سفرها میپردازد. پرسش اساسی این است که بر پایۀ دادههای تاریخی و رجالی موجود، ابنقولویه به چه شهرهایی سفر ...
چکیده : مؤلفان آثار باقی مانده حدیثی شیعه در آثار خود، روایات را با تعبیر سماع و تحدیث و یا به صورت معنعن نقل نموده و اشاره ای به نقش مکتوبات قبلی ندارند. ابهام در این ارتباط می تواند در ارزیابی روایات ...
چکیده : بررسی شروح و آثار پیرامونی منابع حدیثی، تأکیدی بر ضرورت شرح و حل مشکلات فهم احادیث تلقی می شود. مروری بر آثار شرح الحدیثی فریقین از وجود تفاوت معناداری در زمان آغاز تألیف چنین آثاری میان شیعه و اهل سنت ...
چکیده : سیره نویسی به وسیله اهل حدیث و با اصول خاص مکتب مدینه جهت به کارگیری سنت پیامبر(ص) به عنوان اسوة مسلمانان، شکل گرفت. در این مقاله ضمن اشاره به علل منع نگارش حدیث پس از رحلت پیامبر(ص)، چگونگی آغاز سیره ...
چکیده : با اینکه قانون ممانعت از تدوین حدیث که صد سال به درازا کشید، در ابتدای قرن دوم، از سوی عمر بن عبدالعزیز رسماً ملغی شد، همچنان دانشمندان اسلام تا 43 سال بعد از آن، از نوشتن حدیث پرهیز میکردند. نگارنده ...
چکیده : حدیث شیعه در قرن ششم، همزمان با حکومت دولت سلجوقیان در ایران، دوران فترت خود را میگذراند. سبکهای جدید نگارشی در دوران فترت کمتر رخ مینمایاند. بنابراین تألیفات شیعه در دوران سلجوقیان کمتر از دورههای پیشین انجام شده است. گونههای ...
چکیده : میراث حدیثی شیعه، ریشه در مکتوبات اولیهای دارد که اصحاب ائمه علیهم السلام نگاشتهاند. این تألیفات در طی سالها، به عنوان منابع اصلی حدیث شیعه، نسل به نسل منتقل شده و به صاحبان کتب اربعه رسیده است. یکی از ...
چکیده : از منظر تاریخ حدیث، سدههای چهارم و پنجم هجری دورانی مهم و نقشآفرین برای حدیث و دیگر معارف شیعی به شمار میرود. پژوهشگران و دانشوران بزرگ حدیث شیعه، همچون شیخ کلینی، شیخ صدوق، شیخ مفید، سید مرتضی، سید رضی و ...
چکیده :
چکیده : حديث پژوهی در تركيه از آغاز دوره جمهوريت تا كنون(۱۹۲۴ـ۲۰۱۰م) با سه دوره متمايز از هم، روندی تدريجی ـ تكاملی را پشت سر نهاده و امروزه مطالعات علوم و معارف حديث در دانشگاه های الهيات تركيه به يک رشته علمی ...
چکیده : ترکيب دو واژه جنسيت و حديث، به سه موضوع می تواند اشاره داشته باشد: ۱. زن در آموزههای احاديث اسلامی (نگاه مذهبی و دينی)، ۲. سهم زنان در نگهداری و نشر حديث (نگاه تمدنی)، ۳. تفسيرهای زنانه از ...
چکیده : نخستين بار هوروتيس رابطه ميان حديث و قرآن را همانند رابطه ميان سنت شفاهی يهود با سنت مکتوب آن دانست. اين مقايسه را اسلام پژوهان نپذيرفتند و بويژه گلدتسهير شديداً آن را رد کرد. به نظر گلدتسيهر حديث کتابت می ...
چکیده : غنای گنجينه سخنان گهربار پيامبر اکرم(ص) و امامان معصوم(ع) در عصر کنونی مرهون تلاشهای بی دريغ مسلمان صدر اسلام و نسلهای پس از ايشان است. يکي از مهمترين و ارزشمندترين روشها در حفظ و انتشار اقوال، سيره و سنن ثقل ...
چکیده : كليني و نخستين گزيدههاي حديثي شيعه دوازدهامامي : منتخبي از اصول الکافی
چکیده : اين نوشتار به كتاب هاى حديثى اماميه كه پس از الكافى نوشته شده اند پرداخته و از تأثير الكافى بر آن كتب سخن به ميان آورده است. مقايسه ميان اين كتاب ها و اشاره به ويژگى هاى هر كدام از ...
چکیده : علوم حديث 37و38
چکیده : چگونگى تدوين و نقل و انتقال سنّت نبوى به نسل ها و عصرها پس از رسول خدا صلى الله عليه و آله با چالش هاى گوناگونى روبه رو شد. على عليه السلام بر كتابت و نقل و گزارش سنّت نبوى ...
چکیده : از آن جا كه قرن اول هجرى دوران منع كتابت حديث بوده و كتابت حديث در سده هاى بعد آغاز شده است، ضرورى است كه براى ارزيابى احاديث، شواهد و حوادث تاريخى مورد بررسى قرار گرفته، به انديشه ها و ...
چکیده : اصحاب حديث يكى از جريانات فكرى فعال و پرنفوذ در جامعه اهل سنت اند كه آرا و انديشه هاى آنان تأثيرات ژرفى را در حوزه هاى مختلف فقهى، كلامى و تفسيرى به جاى گذارده است. از مشخصه هاى بارز اين ...
چکیده : پايه هاى اختلاف جريان هاى حديثى اهل سنت را مى توان در اعتبار، صدور و تفسير حديث خلاصه كرد. اين اختلاف، در گذشته، سبب شكل گيرى گروه هاى نص گرا، عقل گرا و صوفيه شده است. در عصر حاضر نيز، ...
چکیده : اين نوشتار را با بحثى درباره «اُصول أربعمئة» يا مكتوبات حديثى اصحاب ائمّه عليهم السلامآغاز مى كنيم. نخستين بار، ابن شهرآشوب از شيخ مفيد نقل كرد كه اصول حديثى شيعه، چهارصد «كتاب» است. ۱ از آن زمان تاكنون، همواره اين ...
چکیده : تأثيرگذارى امامان شيعه عليهم السلامدر رُشد و بالندگى فرهنگ و تمدن اسلامى در حيات سيصد ساله آن ، بر كسى پوشيده نيست . سخنان نغز و حكيمانه ، تربيت شاگردانِ دانشور ، و سيره عملى فرهنگ پرورى و دانش گسترى ...
چکیده : در بخش اول اين نوشتار به تاريخچه و فهرست مكتوبات حديثى ائمه عليهم السلام پرداخته شد و در پايان از يكصد و سى اثر ياد شد كه به ائمه منسوب اند . در قسمت دوم و پايانى اين نوشتار به ...