چيستي عمود نور - صفحه 59

و روح القدس ثابت یری به ما فی شرق الارض و غربها و برها و بحرها.۱.
همچنین، روایت جابر از امام باقر علیه السلام بر این مطلب دلالت می‌نماید؛ آن جا که می‌فرماید:
فروح القدس من الله... فروح القدس لایلهوا و لایتغیر و لایلعب، و بروح القدس علموا یا جابر! ما دون العرش الی ما تحت الثری؛۲.
روح القدس از خداست... روح القدس لهو و تغییر و بازی ندارد و با روح القدس است که آگاه به همه چیز می‌شوند.
روایات فراوان دیگری نیز وجود دارند كه خبر دادن امام از غیب و یا علم امام علیه السلام را به صورت مطلق منتسب به روح امام علیه السلام می‌نمایند.۳ جمع بندی این روایات می‌تواند این ادعا باشد که امام علیه السلام به واسطه روح القدس _ که روح اعطایی از سوی خداوند متعال است _ و با نگریستن بر عمود نور از اعمال بندگان آگاهی می‌یابد.

3. روایاتی که نور را همان روح نازل شده در شب قدر معرفی می‌کند.
از امام باقر علیه السلام نقل شده كه در جواب سؤال از سوره قدر فرمود:
انا انزلناه نور عند الانبیاء والاوصیاء لا یریدون حاجة من السماء و لا من الارض الا ذكروها لذلك النور فاتاهم بها.۴.
حضرت علیه السلام در این روایت، توانایی‌های برگزیدگان الهی را به نوری كه نزد ایشان است، نسبت می‌دهد كه با توجه به سوره قدر و بحث روح و از جانب خدا بودن آن(من عندی) كه امام در روایت از آن سخن می‌گویند، ارتباط نور و امام و روح امام روشن می‌گردد.
4. برخی روایات از مسأله «نقر در سمع» نیز تعبیر به«عمود» کرده‌اند.
اسحاق قمی از امام باقر علیه السلام در انتهای روایت بلندی نقل می‌کند:
... یتشعب له عمود آخر من عند الله الی اُذُن الامام كل احتاج الی مزید افرغ فیه افراغاً؛۵.
عمود دیگری از جانب خدا به گوش امام برافراشته می‌شود که نیازهای بیشتر او را جواب‌گو باشد.

1.. بصائرالدرجات، ص۴۵۴، ح۱۳

2.. همان، ص۴۵۳، ح۱۲

3.. همان، ص ۴۵۵، ح۱؛ ص ۴۵۶، ح۶؛ ص ۴۵۸، ح۱؛ ص ۴۵۹، ح۲؛ بحار الانوار، ج۲۵، ص۵۹، ح۲۷ و ۲۸ و۳۰؛ ص۶۰، ح۳۳؛ ص۷۰، ح۵۸.

4.. بصائرالدرجات، ص۲۸۰، ح۱۵؛ ص۴۴۲، ح۵

5.. همان، ص۴۴۲، ح۶

صفحه از 63