با احوال عبیدالله بن علی به پایان می‌برد.۱ مؤلف نخست نام كامل و نسب فرد را می‌آورد و گاه نام مادران وی را تا جدّ اعلی نقل می‌كند. وی در پایان روایات، معمولاً اشعاری را كه در رثا یا مدح آن فرد سروده شده و گاه متجاوز از صد بیت است، ذكر می‌كند.
روش ابوالفرج در این نقل و گردآوری بدین ترتیب بوده که نام و نسبت فامیلی هر یک از فرزندان ابوطالب را ذکر کرده و سپس به کیفیت کشته شدن او و در نهایت، به قاتلش اشاره کرده است. او در برخی موارد نیز به ذکر فضایل و مناقب آنان پرداخته است. اصفهانی در آثار خود، به ویژه الاغانی و مقاتل الطالبیین با احترام و تکریم فراوانی از علی بن ابی‌طالب علیه السلام و فرزندانش یاد کرده و آنها را تعظیم نموده و در هیچ موردی نسبت به علی علیه السلام تعبیری غیر از «امیر المؤمنین» به کار نبرده است۲ و به جای تعبیر «رضی الله عنه» و «کرمّ الله وجهه» از «علیه السلام» استفاده کرده که این خود نشان از ارادت ویژه او به این خاندان است.۳ البته به همین دلیل است که بسیاری از مورخان اهل‌سنّت مانند ذهبی و ابن جوزی او را شیعه دانسته و احادیث و کتاب‌هایش را ضعیف دانسته‌اند.۴ با توجه به نقل اخبار و حوادث مربوط به خاندان علی بن ابی‌طالب علیه السلام توسط ابوالفرج اصفهانی این کتاب مورد توجه علمای جهان اسلام، اعم از شیعه و سنی واقع شده است؛ به ویژه این که علمای بزرگ شیعه در استنادهای تاریخی و حدیثی خود و همچنین علم رجال و حدیث به کتاب وی استشهاد کرده‌اند.۵
نوشتار سوم. ابوالفرج و مقتل الحسین علیه السلام
ابوالفرج در کتاب خود به ذکر تمام شهدای آل ابی‌طالب از ابتدا تا سال ۳۱۳ق، یعنی سالی که کتاب در آن تالیف شده، پرداخته است. او معیار قابل توجهی برای تعریف کسانی که از خاندان آل ابی‌طالب کشته شده‌اند، ارائه کرده است. وی در مقدمه کتابش در این باره می‌نویسد:
۰.ما در این جا مقتل فرزندان ابوطالب را، چه آنان كه با حیله دولتهای وقت
1.. همان، ص۱۵۹.
2.. برای نمونه، ر.ک: همان، ص۳۹.
3.. همان، ص۲۵، ص۳۲، ۳۸، ۳۹، ۴۰، ۴۱، ۴۲، ۴۳، ۴۴، ۴۷، ۴۸، ۵۱، ۵۵ و ... .
4.. المنتظم، ج۱۴، ص۱۸۵؛ تاریخ الإسلام، ج۲۶، ص۱۴۴.
5.. مناقب آل ابی‌طالب(، ج۴، ص۲۲۸؛ البرهان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۸۲۴؛ مرآة العقول، ج۴، ص۱۳۳، ۱۳۵ و... .
