کرد. حماد بن ‌عیسی ‌جهنی^۱ و معاویة ‌بن ‌عمار^۲ از ثقات و بزرگان روایت هستند، اما نکته مهم آن که در کتب رجالی، نوفلی^۳ در طبقه حماد بن ‌عیسی قرار ندارد.^۴ بنا بر این، حدسی جز جعل سند برای این روایت وجود ندارد.

ثانیاً. بعید نیست غرض ابوالفرج یا دیگران از ساختن این داستان این بوده است که نیای خودش مروان ‌بن‌ حکم اموی را رقیق القلب و رئوف بنمایاند. کافی است به رفتار بی‌شرمانه وی با سر بریده امام حسین علیه السلام اشاره‌ای شود تا خبث و بدطینتی وی آشکار گردد.

ابن ابی ‌الحدید، به نقل از ابوجعفر اسکافی می‌گوید:

وی همو است که روزی که سر حسین علیه السلام به مدینه _ که او آن روزگار امیر آن بود _ رسید، سخنرانی کرد و سر امام را بر روی دو دست گرفته، حمل می‌کرد و می‌خواند:

یا حبذا بردك فی الیدین * و حمرة تجری علی الخدین * كأنما بت بمسجدین؛ خوشا سردی و خنکی تو در دو دست، و سرخی [خون] که بر دو گونه‌ات روان گشته، گویا دیشب را میان دو لشكرگاه گذرانده‏ای.^۵

۰.آن گاه سر را به سوی مرقد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم پرتاب كرد و گفت: ای محمد، امروز به جای روز بدر، و این سخن او بر گرفته از شعری است كه یزید ‌بن ‌معاویه هم روزی كه سر امام حسین علیه السلام به او رسید، به آن تمثل جست و آن خبر مشهور است.^۶

از این رو، بعید نیست چنین روایتی ساخته‌ پرداخته کسی مانند ابوالفرج جهت زدودن ننگ همین شعر از دامان نخستین خلیفه مروانی باشد.

ثالثاً. از همسر امیرالمؤمنین علیه السلام، یعنی امّ البنین بسیار بعید است که به بقیع رفته و چنان