در این حدیث، مقصود از امانت الهی بیان گردیده و به ولایت امیر مؤمنان علیه السلام تفسیر شده است. تفسیری بودن اکثر احادیث این بابْ واضح است و نیاز به بحث ندارد. آن‌چه مورد بحث است، تعدادی از احادیث این باب است که در آنها ادعای دلالت بر تحریف مطرح شده است.
در برخی از این احادیث، تعبیر «هکذا نزلت» و شبیه آن۱ و در برخی دیگر، تعبیر «و الله هکذا نزل به جبرئیل علی محمد صلی الله علیه و آله» و شبیه آن آمده است.۲
در این‌جا دو حدیث از احادیث مورد بحث آورده شده و مطالعه کننده محترم، به ملاحظه احادیث در کتاب الکافی ارجاع میشود:
۱.الحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ، عَنْ مُعَلی بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ عَلِیِّ بْنِ أسْبَاطٍ، عَنْ عَلِیِّ بْنِ أبِی حَمْزَةَ، عَنْ أبِی بَصِیرٍ، عَنْ أبِی عَبْدِ اللّهِ علیه السلام فِی قَوْلِ اللّهِ _عَزَّ وَ جَلَّ _وَ مَنْ یُطِعِ اللّهَ وَ رَسُولَهُ فِی وَلایَةِ عَلِیٍّ وَ وَلایَةِ الأئِمَّةِ مِنْ بَعْدِهِ فَقَدْ فازَ فَوْزاً عَظِیماً هَکَذَا نَزَلَتْ.۳
۲.الحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ، عَنْ مُعَلی بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عُبَیْدِ اللّهِ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسی القُمِّیِّ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سُلَیْمَانَ، عَنْ عَبْدِ اللّهِ بْنِ سِنَانٍ، عَنْ أبِی عَبْدِ اللّهِ علیه السلام فِی قَوْلِهِ وَ لَقَدْ عَهِدْنا إِلی آدَمَ مِنْ قَبْلُ کَلِمَاتٍ فِی مُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍّ و َفَاطِمَةَ وَ الحَسَنِ وَ الحُسَیْنِ وَ الأئِمَّةِ علیه السلام مِنْ ذُرِّیَّتِهِمْ فَنَسِیَ هَکَذَا وَ اللّهِ نَزَلَتْ عَلی مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و اله.۴
احادیث را میتوان در دو مرحله، یعنی سند و متن بررسی و تحلیل کرد.
1 - 1. سند روایات
در بین سیزده حدیث یاد شده، حتی یک حدیث که بتوان بر اساس دیدگاه رجالی بر سند آن اعتماد کرد، وجود ندارد.۵ افرادی در اسناد این روایات هستند که در منابع رجالی تضعیف شده و متهم به ضعف در حدیث، غلو و کذب شدهاند و یا مجهول و مهمل‌اند و نامی از ایشان در کتب رجالی نیامده و یا تنها نام ایشان آمده و مورد جرح و توثیق قرار نگرفتهاند. در برخی اسناد نام چند نفر از اینان وجود دارد و در برخی یکی از آنها این افراد
1.. همان، ج۱، ص۴۱۴، ح۸ و ص۴۲۱، ح۴۵ و ص۴۲۴، ح۶۰ و ص۴۱۸، ح۳۲.
2.. همان، ج۱، ص۴۱۷، ح۲۵، ح۲۶، ح۲۷ و ص۴۱۶، ح۲۳ و ص۴۲۰، ح۴۳ و ص۴۲۲، ح۴۷ و ص۴۲۳، ح۵۸ و ص۴۲۴، ح۵۹ و ح۶۴.
3.. همان، ج۱، ص۴۱۴، ح۸.
4.. همان، ج۱، ص۴۱۶، ح۲۳.
5.. ر.ک: مجموعه مقالات فارسی کنگرۀ بین المللی ثقة الاسلام کلینی رحمة الله، ج۵، ص۷۳، مقاله «صیانت قرآن از تحریف در احادیث الکافی» / الف: سند روایات.
