است که دو نوع تورات وجود دارد؛ تورات مکتوب و تورات شفاهی و هر دو تورات به لحاظ قدمت، اعتبار و حجیت در یک سطح هستند.۱ در واقع، خدا در سینا به ترتیب کتاب مقدس، میشنا، هگادا و تلمود را بر موسی فروخواند. خدا حتی پاسخ سؤالات دانشمندان آینده را به موسی وحی کرد.۲
تلمود به دو بخش میشنا، به عنوان متن اصلی و مگارا به عنوان شرح آن تقسیم میشود. یهودا هاناسی بین سالهای 190 تا 200 پس از میلاد میشنا را جمع آوری کرد. گمارا خود به بابلی و فلسطینی یا اورشلیمی تقسیم میشود. تلمود اورشلیمی به دست ربی یوحانان در جلیل تدوین یافت و تلمود بابلی حدود یک قرن بعد، توسط راو آشی تدوین یافت. این کار بین سالهای پانصد و ششصد پایان یافته است. یهودیان باور دارند که متن میشنا در طور سینا بر موسی علیه السلام نازل شد. یهودیان معتقدند میشنا را چهل گیرنده نسل اندر نسل از موسی نقل کردند تا این که به یهودا هناسی رسید. از طرفی، هنگامی که هنوز هیکل به عنوان مرکزی برای یهود پابرجا بود، نوشتن تعلیمات مزبور شرعاً جایز نبود.۳ ابن میمون علت منع کتابت شریعت شفاهی را جلوگیری از کثرت دیدگاهها، پدید آمدن مذاهب و فرقههای مختلف و سرگردانی مؤمنان ذکر میکند و این موجب ناپدید شدن بخشی از میراث یهودی در طول زمان شد.۴ در مواردی از تقدم حکم ربیها بر حکم خدا یا به عبارتی تقدم حکم تورات شفاهی بر تورات مکتوب سخن رفته است.۵
قرائیم
قرائیم فرقهای یهودی است که در نیمه دوم قرن هشتم در بابل پدید آمد. عنان یا عانان بن داود بنیانگذار فرقه قرائیم به شمار میآید که در عهد منصور خلیفه عباسی میزیست. او در مصر، فلسطین و ایران پیروانی پیدا کرد. نهضت فوق به اعتبار مؤسسش فرقه عنانیه نام گرفت و از زمان بنیامین نهاوندی به فرقه قرائیمی تغییر نام یافت. قرائیم از واژه عبری قرائیم یا بنی مقـــرا یا بعلیهامقـــرا (Baa lei ha-Mikra)، یعنی اهل کتاب (people of the scriptures) گرفته شده است. نظر به این که آنان به شریعت شفاهی یا
1.. یهودیت، مسیحیت و اسلام، ص۲۳۵.
2.. همان، ص۲۳۸.
3.. Encyclopaedia Judaica,vol۱۵,p۷۵۰- ۷۷۹.
4.. دلالة الحائرین، ص۱۷۹
5.. یهودیت، مسیحیت و اسلام، ص۲۵۶ و ۲۵۸.