احادیث داستانی هنگام غذا خوردن

مکارم الأخلاق عن الفضل بن یونس ـ فی حَدیثٍ ذَکرَ فیهِ مَجیءَ الإِمامِ الکاظِمِ(ع) إلی مَنزِلِهِ... إلی أن قالَ ـ:

فَأَمَرتُ الغُلامَ فَأَتی بِالطَّستِ، فَدَنا مِنهُ، فَقالَ: الحَمدُ للّهِِ الَّذی جَعَلَ لِکلِّ شَیءٍ حَدّا.

فَقُلتُ: جُعِلتُ فِداک، فَما حَدُّ هذا؟

فَقالَ: أن یبَدَأَ رَبُّ البَیتِ لِکی ینشَطَ الأَضیافُ، فَإِذا وُضِعَ الطَّستُ سُمِّی، وإذا رُفِعَ حُمِدَ اللّهُ.

ثُمَّ اُتِی بِالمائِدَةِ، فَقُلتُ: ما حَدُّ هذا؟

قالَ: أن تُسَمِّی إذا وُضِعَ، وتَحمَدَ اللّهَ إذا رُفِعَ.

ثُمَّ اُتِی بِالخِلالِ، فَقُلتُ: ما حَدُّ هذا؟

قال: أن تَکسِرَ رَأسَهُ لِئَلّا یدمِی اللِّثَةَ.[۱]

مکارم الأخلاق ـ به نقل از فضل بن یونس، در حدیثی که در آن از آمدن امام کاظم(ع) به منزلش یاد شده است ـ:

.. به غلام دستور دادم، لگن آورد. امام(ع) نزدیک آن شد و فرمود: «سپاس، خداوندی را که برای هر چیزی حدّی قرار داده است».

گفتم: فدایت شوم! حدّ این لگن چیست؟

فرمود: «این که صاحب خانه [به شستن دست هایش] آغاز کند تا میهمانان به نشاط آیند، و چون لگن آورده شد، بسم اللّه گفته شود و چون برداشته شد، حمد خدا گفته شود».

سپس سفره را آوردند. گفتم: حدّ این چیست؟

فرمود: «این که هر گاه پهن شد، بسم اللّه گفته شود و هر گاه جمع شد، الحمد للّه گفته شود».

بعد، خلال آوردند. گفتم: حدّ این چیست؟

فرمود: «این که سرِ آن را بشکنی تا لثه را خونی نکند».

[۱]. مکارم الأخلاق: ج ۱ ص ۳۱۸ ح ۱۰۱۸، دانشنامه قرآن و حدیث ج ۴ ص ۵۲۶.