اعتبارسنجی محتوایی توحید مفضل با رویکرد عرضه بر روایات شیعی

نشریه : مطالعات اعتبارسنجی حدیث

نویسنده : پديدآورنده : سید محمد جواد شبیری
پديدآورنده : مصطفی قناعتگر

سال 1398 / شماره پیاپی 2 / صفحه 85-110

چکیده :

رساله توحید مفضل، نمونه‌ای از میراث روایی مفصل شیعی است. رسالت نوشتار پیش‌رو، اعتبارسنجی رساله از جهت مضمون و تعیین نسبت آن با سایر روایات است تا عیار درستی و نادرستی آن کشف شود.
در مسیر اعتبارسنجی، ابتدا مدلول انفرادی گزاره‌هایی از رساله که از حیث محتوا به چالش کشیده شده‌اند بیان شده‌است. سپاس با پژوهش در سایر منابع حدیثی، روایاتی که پیرامون موضوع آن گزاره به بحث پرداخته‌اند(در صوت وجود) استخراج شده و مدلول آن‌ها نیز تبیین گردیده‌است. در این مرحله مدلول اول بر مدلول دوم عرضه و نتیجه فرآیند، بیان شده‌است.
روایات نسبت به گزاره‌های رساله از سه حالت موافقت، مخالفت و سکوت برخوردارند. در هر کدام از این حالات نیز، درصد اعتبار رساله با توجه به ویژگی‌های دو طرف عرضه روشن می‌گردد.
بررسی گزاره‌های مختلف رساله و نوسانات آن در اعتبار، سبب قول به تفصیل در اعتبار گزاره‌های رساله می‌گردد.

کلیدواژه‌های مقاله :توحید مفضل، اعتبارسنجی محتوایی، فرآیند عرضه، موافقت محتوا، مخالفت محتوا