منظورازفطرى بودن معرفت وتوحيد خداى سبحانه همان است كه به فعل و تعريف او درهنگام آفرينش موجودات برايشان حاصل شدهاست.ازسوى ديگر، در برخى روايات تصريح شدهاست كه خداوند حكيم،به عمد، آن معرفت را از ياد آنها برد. سپس انسانها در اين دنيا با تذكار انبيا و حجج الاهى مجدّداً به معروف فطرى خويش توجّه پيدا مىكنند؛ ولى با وجود آن، كفر و شرك مىورزند و با خدا دشمنى مىكنند. يعنى به عناد، او را انكار مىكنند؛ در حالى كه از ته دل به او يقين دارند.
پس همانطور كه شيخ صدوق معتقد است نه تنها نظر و استدلال در معرفت خدا نقشى ندارد، بلكه فطرت نيز بدون تنبيه و ياد آورى پيامبران براى رساندن انسان به خدا و توحيد كافى نيست.
4ـ 3) سيّد ابنطاووس (م 664)
ايشان بعد از نقل آيه «يَمُـنُّونَ عَلَيْكَ أَنْ أَسْلَمُوا قُلْ لا تَمـُنُّوا عَلَيَّ إِسْلامَكُمْ بَلِ اللّهُ يَمُنُّ عَلَيْكُمْ أَنْ هَداكُمْ لِلْاءِيمانِ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِـينَ» (حجرات (49): 18) مىگويد:
فهلترى يا ولدي المعرفة باللّه إلاّ من اللّه و باللّه و أ نّه جلّ جلاله هو الذي هدى للإيمان بمقتضى القرآن و أ نّه هو صاحب المنّة في التعريف؟ (3: ص 53)
فرزندم آيا نمىبينى معرفت خدا جز از خدا و به خدا نيست و به مقتضاى قرآن، اين خداست كه به ايمان، هدايت مىكند و اوست كه منّت معرّفى خود را بر خلق داراست؟
سپس ايشان با بيان اين نكته كه علماى اسلام احكام ارتداد را براى فرزند مسلمانى كه تازه به بلوغ رسيده و مرتدّ شده است قابل اجرا مىدانند و خون او را مباح مىكنند، مىگويد:
فلولا أنّ العقول قاضية بالاكتفاء و الغناء بإيمان الفطرة و دون ما ذكروه من طول الفكرة، كيف كان يحكم على هذا بالردّة و قد عرفوا أ نّه ما يعلم حقيقة من حقائقهم ولاسلك طريقاً من طرائقهم و لا تردّد إلى معلّم من علماء المسلمين و لا فهم شيئاً من ألفاظ المتكلّمين؟ (همان)
