پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله
تَجَنَّبِ الدَّواءَ ما احتَمَلَ بَدنُكَ الداءَ ، فإذا لم يَحتَمِلِ الداءَ فالدواءُ .
تا زمانى كه بدنت بيمارى را تحمل مىكند، از مصرف دارو پرهيز كن و هرگاه آن را تحمل نكرد، آنگاه به دارو روى آر .
بحار الأنوار : ج 81 ص 11 ح 30
چکیده : در منابع حدیثی روایتی از پیامبر بزرگوار اسلام نقل شده است که فرمودند در آخر زمان بدلیل تنگی معیشت و در خواست های بی مورد از مرد خانواده و عدم توانایی اجابت آنها، از امر ازدواج دوری نمایید. در این ...
نویسنده :
چکیده : کتاب «غلوّ (درآمدی بر افکار و عقاید غالیان در دین)» نوشته نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی مشتمل بر مباحثی پیرامون تاریخ شکل‌گیری جریان غالی‌گری، چهره‌ها و وقایع تأثیرگذار و بررسی نمونه‌هایی از روایات مشکوک به غلوّ است. مؤلف در این کتاب سعی ...
چکیده : بیشک یکی از بهترین و معتبرترین راهکارها برای ترسیم الگوی سبک زندگی اسلامی، مراجعه به قرآن کریم به عنوان کتاب راهنمای بشریت و هدایتگر سعادت است که در دو بُعد دنیوی و اخروی دستورالعمل‌هایی را برای انسانها بیان نموده است. ...
چکیده : یکی از مهمترین موضوعات علم اصول و موضوع دلالت الفاظ، حجیت ظواهر الفاظ است که در فرایند استنباط فقهی، بیشترین اهمیت را داراست. اصالت نقل به الفاظ در روایات ائمه معصومین (ع) از مبانی حدیثی این مسئله اصولی است. بر ...
چکیده : پژوهش حاضر با هدف تحلیل و ارزیابی اشکالهای ذهبی دربارۀ حدیث یومالدار نگارش یافته است. حدیث یومالدار ناظر به رخدادی اعتقادی است که در نخستین مراحل دعوت نبوی روی داد و شیعه آنرا به عنوان سندی در حقانیت امیرالمؤمنین (ع) ...
چکیده : بررسی روایاتِ شأن و سبب نزول آیات قرآن، یکی از مباحثی است که در تفسیر و تبیین برخی از آیه‌ها، بهره برده می‌شود. در منابع تفسیری شیعه و اهلسنت دربارۀ آیات «إفک» در سورۀ نور، دو شأن نزول نقل شده ...
چکیده : یکی از موضوعات پُرابتلا در زندگی انسان، بیماری و پیگیری درمان آن است. دین اسلام، این مسأله مهم را از یاد نبرده و دستورهای بسیاری درباره طب و آداب و احکام مرتبط با آن بیان می‌کند. کتاب «مفاتیح‌الشّفاء» با هدف ...
چکیده : یکی از مسائل مهم بسیاری از کشورهای مسلمان دستیابی به الگویی مطابق با پیش‌فرض‌های مذهبی و فرهنگی کشورها برای توسعه و پیشرفت می‌باشد. از آنجایی که اسلام نگاهی متفاوت به انسان و خواسته‌های او دارد، در بسیاری از مسائل دستورالعمل‌های ...
چکیده : آیۀ 29 حج با عنوان آیۀ قضای تفث که در ضمن مناسک حج یاد می‌شود، هم از جهت دلالت ظاهری و هم دلالت باطنی تأویلی، در میان مفسران و قرآن‌پژوهان با آرای گوناگونی همراه بوده و از منظر تفسیری و ...
چکیده : متن خطبههای امام علی (ع) در مواجهه با مخالفین، افزون بر بعد زیباشناختی ساختار زبان، مشتمل برابعاد معرفتی و پیرامتنی مهمیدر لایه زیرساخت آن است. در این پژوهش تلفیقی از دو روش تحلیل محتوای کیفی و نظریه انسجام هالیدی ...
چکیده : بسیاری از اصحاب پیغمبر «صلی الله علیه و آله و سلم» در بی کفایتی عثمان اتفاق نظر داشتند و همین امر انگیزه ای برای مقابله آن ها با خلیفه شد. هر یک از مخالفین در برکناری عثمان از خلافت اقداماتی ...
چکیده : نقش دانش قرائت و تاثیر مستقیم آن در تفسیر آیات قرآن کریم انکارناپذیر است و از این رو مسالۀ قرائات همواره مورد توجه قرآن‌پژوهان قرار داشته است. یکی از ابعاد مهم در مسالۀ قرائت، بررسی رویکرد علماء سده‌های نخست هجری ...
چکیده : تحلیل گفتمان انتقادی، یک روش کاربردی در تحلیل متون است و تنها به داده‌های متن اکتفا نمی‌کند بلکه پا را فراتر از آن گذاشته و به کشف و ظاهرسازی تراوشات فکری نویسنده و گوینده که در پس متن نهفته‌اند پرداخته ...
چکیده : بهترین کتاب در حدیث شیعه، کتاب گران‌سنگ الکافی نوشته محمد بن یعقوب کلینی است که دارای گونه‌های گونه‌گونی از اسناد است. مانند: سند عادی، تحویلی و ... از مهمترین و پرشمارترین این گونه‌ها، سند ضمیری است (1097سند) که به دو ...
چکیده : از لات، عُزّی و منات در قرآن، یک‌بار در آیات سورۀ نجم یاد شده است: «أَفَرَءَیْتُمُ اللَّاتَ وَ الْعُزَّی / وَ مَنَوة الثَّالِثَة الْأُخْرَی» [النجم: 20-19]. از آنجا که این الهگان دارای کارکرد ثبوتی در نظام توحیدی قرآن نبوده‌اند ...
چکیده : بازسازی و تصحیح نسخه های خطّی همواره از دغدغه های عالمان بوده است. یکی از امور مورد نیاز برای تصحیح این نُسخ، داشتن آگاهی درست از علائم اختصاریِ به‌کاررفته در این دست‌نوشته‌ها است. آشنایی با معنای نشانه های به‌کاررفته در ...
چکیده : حدیث اعطای سیب بهشتی به پیامبر(ص) در معراج و تأثیر آن در شکل‌گیری نطفۀ حضرت زهرا(س) با اینکه در بسیاری از منابع اسلامی ذکر شده، باز هم عده‌ای با دیدۀ تردید یا انکار بدان نگریسته و آن را متروک، مرسل ...
چکیده : پژوهش حاضر با هدف نشان دادن تدابیر امام علی (ع) در مقابله با بحرانهای امنیتی تلاش می‌کند تا به سوال «مدل مقابله امام علی (ع) با بحرانهای امنیتی با تأکید بر متن نهج البلاغه چگونه است؟» پاسخ دهد. برای یافتن ...
چکیده : آنچه این تحقیق در صدد تبیین آن است نمونه‌های روایی از استنادات فقهی اهل بیت علیهم السلام در تبیین احکام مختلف فقهی و در ابواب مختلف مانند طهارت، نماز، روزه، حج، نکاح و حدود، به قرآن کریم است که در ...
چکیده : چگونگی شناخت خداوند متعال و اینکه کسب معرفت، ثمرۀ تلاش انسان است یا امری است که از سوی خداوند به انسان اعطا می‌شود و بشر در اکتساب آن نقشی ندارد، از جمله مباحث مشکل روایی در حوزۀ توحید است که ...
چکیده : یکی از مسائل پس از جنگ جمل، خطبه امیرمؤمنان (ع) در توصیف مردم بصره و توبیخشان و توصیه به ترک آنان با عبارت «الشَّاخِصُ عَنْکمْ» است که در خطبه سیزدهم نهج‌البلاغه آمده است. مترجمان نهج‌البلاغه معانی: وانهادن، رخت بر بستن، ...
چکیده : قرآن ضمن اینکه هدف از ارسال رُسُل را إنذار عمومی مردم و دعوت به دین ذکر می‌کند، به‌طور واقع‌بینانه‌ای از امکانات، روش‌ها و چالش‌های مسیرِ دعوت نیز سخن گفته است. یکی از مهمترین این چالش‌ها، ایمان‌ناپذیری است. قرآن از انسان‌هایی ...
چکیده : شوکانی از علمای متاخر و پرکار اهلسنت است که در کتاب «الفوائد المجموعه فی الاحادیث الموضوعه»، به بررسی احادیث موضوعه پرداخته است. او در کتاب حاضر علی‌رغم تلاش در رد موضوع انگاشتن برخی احادیث، نسبت به برخی دیگر به گونه‌ای ...
چکیده : کتاب «جعفریات» که به آن «اشعثیات» نیز گفته شده، ابتدای قرن چهارم توسط ابن‌اشعث در مصر نشر پیدا کرده است. این کتاب، بیش از 1600 حدیث را شامل می‌شود که عموم اسانید آنها از طریق امام کاظم × از امام ...
چکیده : «درر اللّآلی العمادیة» کتابی حدیثی- فقهی از ابن ابی‌جمهور اَحسائی است. نسخه خطّی این کتاب برای نخستین بار توسّط سید حسن موسوی بروجردی تحقیق و منتشر شد. محقّق مقدّمه‌ای علمی بر این کتاب نگاشته که مقاله کنونی، ترجمه آن است. ...
چکیده : ماجرای کربلا و شهادت امام حسین(ع) و یارانشان یکی از وقایع تاریخی بود که نقش اصلی را در شکل‌دهی هویت جمعی شیعه در سدۀ نخست هجری ایفا کرد. بی‌تردید پس از این حادثۀ تاریخی، هر امر مربوط به آن به‌مثابۀ ...
چکیده : نظریه «تحلیل فهرستی احادیث» که در سال‌های اخیر پیرامون اعتبارسنجی روایات مطرح شده، توجه بسیاری از پژوهشگران علوم اسلامی را به خود جلب کرده است. با وجود آثاری که توسط مبدع نظریه و شاگردان ایشان به رشته تحریر در آمده، ...
چکیده : از آنجایی که هر آنچه که پیامی را به دیگری منتقل کند، می تواند کارکرد رسانه را داشته باشد؛ بنابراین «نهج البلاغه» نیز از جایگاه یک «رسانه» برخوردار است و این توانایی را دارد؛ تا با کارکردهای خود مفاهیمی را ...
چکیده : مقبوله عمربن‌حنظله ازجمله روایات علاجیه ( عرض ) در حوزه اخبار متعارض و بحث ولایت فقیه است که فقها نوعاً به مضمون آن باورمند بوده‌اند، مرحوم غروی از اندیشمندان معاصر در کتاب فقه استدلالی، افزون بر سند، به مضمون این ...
چکیده : درگیری‌های منطقه‌ای و قومی و مذهبی، وحدت میان کشورهای اسلامی را نشانه گرفته و واگرایی در روابط میان کشورهای اسلامی را سبب شده است. این در حالی است که از منظر قرآن کریم، موضوع «اخوت» از مسائل ضروری در میان ...
