امام حسن علیه السلام
أيُّها النّاسُ، إنّهُ مَن نَصَحَ للّهِ و أَخَذَ قَولَهُ دَليلاً هُدِيَ لِلّتي هِيَ أقوَمُ، و وَفَّقَهُ اللّهُ لِلرَّشادِ، و سَدَّدَهُ لِلحُسنى؛ فإنَّ جارَ اللّهِ آمِنٌ مَحفوظٌ.
اى مردم! هر كه براى خدا خالص شود و گفتار او را راهنماى خود گيرد، به راهى (آيينى) كه استوارتر است رهنمون گردد و خداوند به هدايت و رستگارى توفيقش دهد و در كار نيك كمكش رساند؛ زيرا كه همسايه (پناهنده) خدا در امان و محفوظ است.
بحار الأنوار : ج۷۸، ص۱۰۴، ح۳
چکیده : «درر اللّآلی العمادیة» کتابی حدیثی- فقهی از ابن ابی‌جمهور اَحسائی است. نسخه خطّی این کتاب برای نخستین بار توسّط سید حسن موسوی بروجردی تحقیق و منتشر شد. محقّق مقدّمه‌ای علمی بر این کتاب نگاشته که مقاله کنونی، ترجمه آن است. ...
نویسنده :
چکیده : ماجرای کربلا و شهادت امام حسین(ع) و یارانشان یکی از وقایع تاریخی بود که نقش اصلی را در شکل‌دهی هویت جمعی شیعه در سدۀ نخست هجری ایفا کرد. بی‌تردید پس از این حادثۀ تاریخی، هر امر مربوط به آن به‌مثابۀ ...
چکیده : نظریه «تحلیل فهرستی احادیث» که در سال‌های اخیر پیرامون اعتبارسنجی روایات مطرح شده، توجه بسیاری از پژوهشگران علوم اسلامی را به خود جلب کرده است. با وجود آثاری که توسط مبدع نظریه و شاگردان ایشان به رشته تحریر در آمده، ...
چکیده : از آنجایی که هر آنچه که پیامی را به دیگری منتقل کند، می تواند کارکرد رسانه را داشته باشد؛ بنابراین «نهج البلاغه» نیز از جایگاه یک «رسانه» برخوردار است و این توانایی را دارد؛ تا با کارکردهای خود مفاهیمی را ...
چکیده : مقبوله عمربن‌حنظله ازجمله روایات علاجیه ( عرض ) در حوزه اخبار متعارض و بحث ولایت فقیه است که فقها نوعاً به مضمون آن باورمند بوده‌اند، مرحوم غروی از اندیشمندان معاصر در کتاب فقه استدلالی، افزون بر سند، به مضمون این ...
چکیده : درگیری‌های منطقه‌ای و قومی و مذهبی، وحدت میان کشورهای اسلامی را نشانه گرفته و واگرایی در روابط میان کشورهای اسلامی را سبب شده است. این در حالی است که از منظر قرآن کریم، موضوع «اخوت» از مسائل ضروری در میان ...
چکیده : نفوذ بیگانگان و دشمنان در سرزمین و فکر مسلمانان، سابقه ای به وسعت تاریخ اسلام دارد. دشمنان جبهه‌ی حق به دلیل احساس استعلاء و خودبزرگ بینی، هم‌ترازی قدرت‌های دیگر را برای خود ناپسند دانسته و کوشیده‌اند با اتخاذ راهبردهای مناسب ...
چکیده : جیمز بلامی، استاد اسبق ادبیات عرب در دانشگاه میشیگان و از بزرگترین مدعیان «نقد متنی» و اصلاح متن رسمی قرآن، با استناد به روایتی ازامام علی علیه السلام مبنی بر این که ایشان پس از استماع آیۀ 29 ...
چکیده : خروج سفیانی، یکی از وقایع قطعی در آخرالزمان است که روایات فریقین به آن تصریح کرده‌اند. از آنجا که سفیانی پرچم‌دار رهبری کفر و طاغوت در برابر پرچمهای حق است، شناخت مشخصات سفیانی اعم از نام، نسب، صفات، زمان و ...
چکیده : پایان‌نامه «موانع پیشرفت انسان از منظر صحیفه سجّادیه و تطبیق آن با آیات قرآن کریم» به گرد‌آوری گزاره های مرتبط با موضوع موانع پیشرفت مادّی و معنوی انسان از کتاب صحیفه سجّادیه پرداخته و این فرازها را با آیات قرآن ...
چکیده : عرفا بر این باورند که حدیث نیز مانند کتاب الله دارای ظاهر و باطن است و تأکید آنها بر درک و فهم حدیث به جای توجّه به سلسلة راویان می‌باشد. نکتة بسیار مهم نگرش فراتاریخی و تأویلی آنها در مواجهه ...
چکیده : با توجه به اهمیت مسئله علم الهی در عرفان نظری و در متون دینی، مقایسه تطبیقی این نوع متون با یکدیگر به درک هرچه بهتر متون عرفانی کمک میکند. در میانه متون دینی، کتاب نهج‌البلاغه به لحاظ مباحث توحیدی از ...
چکیده : نفی فساد و مبارزه با آن لازمة تحقق عدالت است. حکومت علوی، مظهر حکومت عدلی است که در آن جایی برای مسامحه در برابر لغزش و فساد وجود ندارد. امیرالمؤمنین علی‌بن ابیطالب علیه‌السلام در مقام رهبر جامعة اسلامی، بر رعایت ...
چکیده : تحلیل ساختار از جمله شیوه‌های بررسی متون ادبی به شمار می‌رود؛ در این روش با تقسیم‌بندی متن مورد نظر بر اساس ساختار و علت استفاده از آن، به مطالعۀ متن پرداخته میشود. جستار پیش روی می‌کوشد با روش توصیفی‌تحلیلی، ضمن ...
چکیده : نظم و انسجام در قرآن کریم از دیرباز مورد توجه بسیاری از اندیشمندان جهان اسلام بوده است و تاکنون نظریاتی مانند "نظریه نظم" و "نظریه وحدت موضوعی قرآن" در این راستا شکل‌گرفته است. امروزه نیز برمبنای نظریه انسجام ...
چکیده : در منابع روایی، گزارش‌ها و روایاتی وجود دارد مبنی بر این‌که امام حسن و امام حسین (ع) تفاوت‌هایی اساسی با هم داشتند؛ به گونه‌ای که این تفاوت‌ها در جهت‌گیری‌ها و اهداف هر یک از آن دو امام، تأثیر به سزایی ...
چکیده : دانش کاربردشناسی از شاخه های زبان شناسی است که می تواند در حوزه تفسیر قرآن وارد شود و ابعاد معنایی این آیات را در سطح مراد جدی آشکار سازد و به تفسیر و تبیین معانی پاره گفت ها در هنگام ...
چکیده : از مباحث مهم در تفاسیر قرآن، بحث محکم و متشابه است. یکی از عرفا و مفسرین غرب اسلامی در سدۀ ششم هجری، ابن‌برّجان است. این پژوهش به دنبال بررسی دیدگاه ابن‌برّجان دربارۀ محکم و متشابه است. روش این پژوهش، اسنادی ...
چکیده : خوانش متون و به‌ویژه متون حدیثی، نیازمند آگاهی از قواعد ادبی است. بی‌توجّهی به این قواعد و یا آگاهی‌نداشتن از آن، سبب کج‌فهمی و یا فهم نادرست میشود. گاهی در سخنان معصومان علیهم السلام عباراتی دیده میشود که خوانش درست ...
چکیده : یکی از موضوعات میان‌رشته‌ای در علوم حدیث و اصول فقه اهل‌سنت، حجّیت و یا عدم حجیت اقوال و آراء صحابه بوده که همواره میان محدثان و اصولیون اهل‌سنت اختلاف‌نظر وجود داشته است. این مقاله با تکیه بر ادلۀ غیر لفظی ...
چکیده : معنویت عاشورایی، آن‌گاه که در منظومه معرفتی و دستگاه معارفی _ رفتاری اباعبدالله الحسین(ع) معنا شده و مبنا یابد، دارای مراتب تشکیکی و ساحات (ابعاد عرضی) و سطوح (اعماق طولی) فراوانی خواهد بود. در سلوک معنوی متقوم بر آموزه‌های حسینی ...
چکیده : یکی از شناختهای لازم برای سعادت انسان و جامعه، امامشناسی است. این موضوع در اسلام از اهمیت والایی برخوردار است و از جمله نگرانیهای پیامبر خدا(ص) برای امتش، شناخت امامان بعد از خودش بوده است. موضوع شناخت مستخلَفین واقعی از ...
چکیده : همه‌گیری تند و بی‌سابقه بیماری کرونا در پهنه جهانی، عرصه‌های مختلف بهداشتی، علمی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و دینی را تحت تأثیر قرار داد. هجمه به باورها و اعتقادات دینی و مذهبی ادیان مختلف یکی از آثار مهم این رویداد ...
چکیده : قرآن کریم نظامی معنایی میان واژگان بنیان نهاده که در آن مفاهیم را بر اساس جهان‌بینی خود تبیین و ارزش‌گذاری میکند. روش معناشناسی ساختگرا راهی برای شناخت واژگان قرآنی در این نظام و بدون پیش‌فرض‌های دیگر است. «فرح» از مفاهیم ...
چکیده : لامیات اصطلاحاً به تعدادی قصیده عربی گفته میشود که با حرف رَویّ لام، قافیه آنها به پایان میرسد. شعرای مشهور شیعی، لامیات فراوانی را خصوصاً در مدح امیرالمؤمنین(ع)، به سه زبان عربی و فارسی و ترکی به جای نهادهاند. یکی ...
چکیده : امام سجاد(ع) بعد از شهادت امام حسین(ع) در حساس‌ترین دوره مسئولیت سنگین امامت و رهبری جهان تشیع را برعهده گرفت و سعی نمود دستاوردهای عاشورا را از گزند تحریف و نابودی حفظ کند. امام سجاد(ع) در حفظ دستاوردها ...
چکیده : بر پایه مقدّمه کتاب من‌لایحضره‌الفقیه، پشتوانه شیخ صدوق برای تدوین کتابی که به صحّت و صدور روایاتش از معصومان علیهم السلام اطمینان دارد، کتاب‌هایی حدیثی است که ضمن اشتهار در جامعه علمی آن‌روز، مورد عمل و مراجعه نیز بوده است. ...
چکیده : نگارنده چهار وظیفۀ عملی ما در برابر قرآن را توضیح میدهد: تبعیت و پیروی کردن، کتمان نکردن معارف و حقایق قرآن، تکریم و بزرگداشت قرآن کریم، استغنا با قرآن و هدایت قرآنی، ذیل آن: ترک همنشینی با مسخرهکنندگان آیات الهی، ...
چکیده : در بخشی از روایاتِ ائمه:، علاوه بر ارائه قرائتی متفاوت از قرآن کریم، قرائت رایج را با استدلالهایی تخطئه نمودهاند. چندگونگی این استدلالها و نقد آنها مسأله این پژوهش است. اهمیت فهم صحیح قرآن، در پرتو قرائت درست آن، از ...
چکیده : دستیابی به معرفت صحیح تاریخی و به‌کارگیری آن در صحنه حیات فردی و اجتماعی بشر، نیازمند شناخت و از میان برداشتن آسیبها و خطراتی است که درسآموزی تاریخ و مفیدبودن آن را با تهدید مواجه میسازد. حضرت علی(ع) در نهج‌البلاغه ...
