پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله
مَا استَفادَ امرُؤٌ مُسلِمٌ فائِدَةً ـ بَعدَ فائِدَةِ الإِسلامِ ـ مِثلَ أخٍ يَستَفيدُهُ فِي اللّهِ عز و جل.
هيچ مرد مسلمانى، بعد از فايده اسلام، فايدهاى همانند به دست آوردن برادرى دينى نبرده است.
الأمالي للطوسي : ص 47 ح 57
چکیده : جریان قرآنیون به قرآن بسندگی و انکار نقش سنت در شناخت دین روی آورده، حدیث را فاقد حجیت میداند و در تبیین احکام به آن بها نمی دهد. بعلاوه قرآنیون اندیشه هایی را مطرح کرده اند که خودشان هم به ...
نویسنده :
چکیده : شیخ محمد سند بحرانی در کتاب «اسلام معیة الثقلین لا اسلام المصحف منسلخاً من الحدیث» مدّعای قرآنیون را در اکتفا به قرآن در فهم دین در ضمن 28 فصل پاسخ می گوید. نگارنده در این مقاله پس از مقدمه ای ...
چکیده : نگارنده دیدگاه میرزا مهدی اصفهانی در مورد رابطۀ قرآن با مبیّن را بر پایۀ تعویل قرآن بر منفصل توضیح می دهد. یعنی اینکه خداوند فهم مرادات کلام خود را به بیان حجت هایش وابسته کرده است. لذا هر کس فهم ...
چکیده : محمد ابوزید دمنهوری که کتاب «الهدایة و العرفان فی تفسیر القرآن بالقرآن» را نوشته، از چهره های شاخص قرآنیون در هند است. نگارنده در این مقاله، بر مبنای قرآن و عقل، تفسیر یادشده را از جهت آسیب های روشی نقد ...
چکیده : امام صادق(ع) بر این نکته واقف بودند که مادامی که حکومت اسلامی از طرف پایگاه های آگاه و متعهد مردمی پشتیبانی نشود، اصلاحات اسلامی محقّق نمی شود. اینجا بود که امام جهت حفظ مکتب و بقای تفکر صحیح اهل بیت(ع) ...
چکیده : احمد صبحی منصور –که نماد جریان قرآنیون و سنت ستیزی در مصر است – در دو کتاب «القرآن و کفی مصدراً للتشریع الاسلامی» و «الصلاة بین القرآن الکریم و المسلمین» می کوشد تا استدلالهایی برای مبنا و بنای خود فراهم ...
چکیده : یکی از نمودهای اختلاف میان فریقین، تفاوت تعامل بـا روایـات تفسـیری أهل بیت(ع) است. این پژوهش بر آن است تا میزان رویکرد ابن ابی حاتم را در «تفسیرالقرآن العظیم مسنداً عن الرسول و الصحابه و التابعین»، به روایاتی که نام ...
چکیده : احادیث پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) در کنار قرآن در معرفت بخشی و ارائه معارف الهی نقشی اساسی دارد. روشن است که همه منقولات و مرویات به لحاظ اعتبار از درجه یکسانی برخوردار نیستند؛ برخی ذاتاً یا به کمک قرائن علم ...
چکیده : آموزهها و معارف دین را میتوان به سه دسته اساسی آموزههای بینشی (عقاید)، آموزههای ارزشی (اخلاق) و آموزههای کنشی (احکام) قابل تقسیم دانست. از آموزه های اعتقادی دین در کنار آموزه های اخلاقی و فقهی، باید به عنوان مهمترین و ...
چکیده : طباطبایی براى قرآن كريم معناى تنزيلى و تأويلى قائل است و در تفسير الميزان مى كوشد با استمداد از سياق و آيات ديگر، معناى تنزيلى را بيان كند. همچنين او ذكر مصاديق را تفسير نمى داند و ...
چکیده : اکثر دانشمندان علوم حدیث، در جرح و تعدیل روات تنها به معیارها و اصول متنی و سندی توجه داشته و دارند. آنان برای توثیق و تضعیف معیارهایی چون وثاقت، صداقت، قدرت حفظ و ضبط راوی و ... را در نظر ...
چکیده : در مصادر اصلی حدیث فریقین روایاتی وجود دارد که معصومان(ع) در آنها از عبارت «لیس منا» (از ما نیست) استفاده کردهاند. محدثان فریقین در تفسیر مقصود معصومان(ع) از این تعبیر اختلافاتی دارند. در واقع، معنای این عبارت «لیس من شیعتنا» ...
چکیده : شرح بهج الصباغه فی شرح نهج البلاغه اثر علامه مرحوم شیخ محمدتقی شوشتری (م 1374 ﮬ . ق) میباشد. این عالم فرزانه که در فقه، رجال و تراجم و حدیث صاحب نظر و دارای دهها جلد اثر تحقیقی در این ...
چکیده : از مهمترین ویژگیهای حدیث شیعه، مکتوب بودن آن است. احادیث اهلبیت(ع) از زمان صدور به وسیله اصول و کتب شیعیان به سدههای بعد منتقل میشد، تا اینکه از سوی مؤلفان جوامع حدیثی، به ویژه صاحبان کتب اربعه، تدوین و تبویبی ...
چکیده : تفسیر الکشّاف، اثر محمود بنعمر زمخشری (م 538 ﮬ . ق) یکی از مهمترین تفاسیر ادبی قرآن کریم است. این کتاب با رویکرد کلامی معتزله و به شیوه اجتهادی نگاشته شده است. بیان نکات بلاغی و ادبی، این تفسیر را ...
چکیده : مسئلهی امامت در روایات امام رضا(ع) بسیار زیبا به چشم میخورد و این حاکی از اهمیتی است که این موضوع نزد امام(ع) دارد. ایشان با اشاره به صفات و ویژگیهای امامت، امام را حجت و دلیل خداوند بر مردم، پاسدار ...
چکیده : دوره امامت امام رضا(ع) 20 سال به طول انجامید. امام(ع)، ده سال از مدت یادشده را در زمان حکومت هارون، در مدینه سپرى کرده است. و حدود سه سال آخر عمر ایشان نیز در مرو و در دستگاه خلافت مأمون ...
چکیده : بحث از غلو و غالیان، از مباحث مهم و پرجنجالی است که همواره در میان مسلمانان بهخصوص شیعیان مطرح بوده و هست. جریان غلو و عقاید افراطی غلات برای تشیع خطرناک بود؛ زیرا علاوهبر آشفتگی در عقاید شیعیان و ایجاد ...
چکیده : کوفه، بغداد و قم از نقاط حساس شیعهنشین جهان اسلام بود. به سبب نقش سیاسی این سه شهر، امام رضا(ع) باید برنامهای برای ارشاد و هدایت و تمدنسازی این مراکز مهم در نظر میگرفتند تا بتوانند کاروان بشریت را به ...
چکیده : سیره و سبک زندگی امام رضا(ع) مختصات ویژهای دارد، که بنا به مقتضیات و شرایط سیاسی ـ اجتماعی زمان آن حضرت، تبیین آنها میتواند الگویی برای جامعه امروز باشد. دوره ولایتعهدی ایشان، از وضعیت خاصی برخوردار است؛ که امام رضا(ع) ...
چکیده : ناسخ و منسوخ از جمله مسائلی است که صاحب نظران علوم قرآنی را از دیرباز به خود مشغول داشته و آثاری را در این حوزه به رشته تحریر درآورده اند. دستمایه اکثر پژوهشگران روایتی از امام علی (ع) است که ...
چکیده : اعتقاد به منجی موعود از نسل پیامبر خاتم(ص) و همنام با آن حضرت، باور مشترک میان همه فرق اسلامی است که البته در جزئیات این موضوع اختلافاتی وجود دارد، از جمله مسائل اختلافی مسأله ولادت امام زمان(عج) است، یکی از ...
چکیده : وجود کنایات، اشارات، تعریضها، عبارات دشوار و واژگان غریب در متون روایی رسیده از معصومین(ع)، موجب شده تا کار ترجمه و فهم معنای دقیق روایات دشوار به نظر رسد. توجه به رویدادهای تاریخی و معنای نخستینِ واژهها در زمان صدور ...
چکیده : دستیابی به میراث مکتوب و کهن علمی به دلیل فواید متعددی که دارد امری مهم و البته سخت و پیچیده است. فؤاد سزگین روشی نظاممند را برای بازیابی منابع آثار کهن ارائه کرد که در کنار مزایای بسیار مهم و ...
چکیده : یکی از علوم ضروری برای تفسیر قرآن، آگاهی به سبب نزول آیات است. مفسران و قرآنپژوهان نیز به سبب نزول و نقشآفرینی آن در فهم قرآن توجه داشته، و به اشکال گوناگون از آن بهره بردهاند. روایات سبب نزول میتواند ...
چکیده : سوره مدنی یوسف که به احسن القصص معروف است سرشار از آموزه های تربیتی، اجتماعی، اخلاقی عبرت آمیز و پیامهای هدایتی برای انسان ها است. با این وجود، روایاتی در کتب حدیثی موجود است که حاکی از آن است که ...
چکیده : امام خمینی(ره) از عالمان تأثیرگذار بر جریان های اسلامی در قرن اخیر به شمار می آید. وی علاوه بر رهبری انقلاب و بنیانگذاری جمهوری اسلامی ایران، در علوم مختلف اسلامی مانند تفسیر، فقه، فلسفه، اخلاق، عرفان و حدیث، متخصص بوده ...
چکیده : در میان فرقه ی صوفیه، رسمی به نام چله نشینی وجود دارد که از یکسری اعمال خاص شکل گرفته است. این اعمال در مدت چهل روز برای پاک شدن از آلودگی های باطنی و طهارت روحی صورت می پذیرد. این ...
چکیده : کتاب الکافی یکی از کتب متقدم و معتبر حدیثی شیعه است که با استفاده از تألیفات و مصنَّفات پیش از خود تدوین شده است. احادیث الکافی غالباً از منابع اصول (اربع مائة) و دیگر مصادر اطمینان بخش برگرفته شده که ...
چکیده : محیط همواره یکی از مهمترین ابعاد موثر در تربیت به طور مستقیم در فرایند تربیت دخالت داشته است. نقش سازنده و یا مخرّب محیط تربیتی و راهکارهای بهبود و ارتقای سطح اثرگذاری آن در تربیت باید مورد توجه مربیان و ...