امام حسن علیه السلام
سَأَلَ أميرُ المُؤمِنينَ عليهالسلام ابنَهُ الحَسَنَ عليهالسلام، فَقالَ: يا بُنَيَّ!... مَا المَجدُ؟ قالَ: حَملُ المَغارِمِ، وَابتِناءُ المَكارِمِ. قالَ: فَمَا السَّماحَةُ؟ قالَ: إجابَةُ السّائِلِ، وبَذلُ النّائِلِ. قالَ: فَمَا الشُحُّ؟ قالَ: أن تَرَى القَليلَ سَرَفا، وما أنفَقتَ تَلَفا.
ـ به نقل از شُرَيح بن هانى ـ: امير مؤمنان عليهالسلام از فرزندش حسن عليهالسلام پرسيد:...«بزرگوارى، يعنى چه؟». پاسخ داد: تحمّل خسارتها و بنيان نهادن بزرگىها. پرسيد: «بزرگى چيست؟». گفت: اجابتِ درخواستكننده و بخشيدن آنچه رسيده است. پرسيد : «بخل شديد (شُحّ)، يعنى چه؟». پاسخ داد: [اين كه] كم را هم اسراف ببينى و انفاق را تلف.
معاني الأخبار : ص401 ح62
چکیده : بررسی جریان فکری غلو در زمان امام رضا(ع) (183 ـ 203 ق) و نوع برخورد آن حضرت(ع) با این جریان، موضوع اصلی این مقاله است. بررسی این جریان فکری نشان میدهد پدیده غلو که از دوران امامان قبلی وجود داشت ...
نویسنده :
چکیده : خداوند متعال پیامبر اسلام را با صفاتی برجسته، ویژگی ها و امتیازاتی خاص بر دیگر پیامبران و سایر مخلوقات، برتری داده است ویژگی های پیامبر(ص) به خصایص النبی معروف شده است. خصایص النبی یکی از مباحث قدیم و در عین ...
چکیده : دیدگاه هاى امام على علیه السلام در باب فلسفه تاریخ، تفسیر روشنى از مفاهیم قرآنى است. در سخنان آن امام، فلسفه تاریخ، با رویکردى کاملاً آگاهانه و هدفمند مورد توجه واقع شده است. آغاز و انجام تاریخ مهمترین بخش این ...
چکیده : در مقاله حاضر، ضمن اشاره به اصول و شرایط ارتباط اثربخش از نگاه اندیشمندان حوزه ارتباطات، کوشش شده، سیره ارتباطات میان فردی پیامبر(ص)، به عنوان یک شخصیت فوق العاده و ارتباط گر قوی، بررسی و تحلیل شود. پیامبر با داشتن ...
چکیده : پس از قتل عثمان، اصليترين عامل رسيدن امام علي(ع) به قدرت، بيعت مردم با ايشان بود كه همواره يكي از موضوعات مهم قابل بحث در تاريخ صدر اسلام ميباشد. نوشتار حاضر، به بررسي تطبيقي و مختصر از چگونگي بيعت با ...
چکیده : حوزه عمومی پیش نیاز عمل سیاسی است. این حوزه به عنوان جهان مشترک انسانها هم زمان آنها را به هم پیوند میزند و از هم جدا میکند و فضایی است که در آن عمل سیاسی رخ میدهد. وحدت انسانها ...
چکیده : مقطع تاریخی امامت امام باقر علیه السلام یکی از ناشناختهترین دورههای تاریخ اسلام است. در این میان چگونگی ارتباط امام باقر علیه السلام با عمر بن عبدالعزیز، خلیفه اموی، و ارزیابی عملکرد او در قبال علویان از پیچیدگی ویژهای برخوردار ...
چکیده : هرچند زمینه شکل گیری طریقت های عرفانی در جهان اسلام، از حدود سده های چهارم و پنجم آغاز شده بود، صورت نهایی این طریقت ها به سدة هفتم و پس از آن برمی گردد. بیشتر این طریقتها، سلسله خود را ...
چکیده : سیره نبوی(ص) به لحاظ اهمیت نظری و عملی از دیرباز مورد توجه نویسندگان مسلمان بوده است. بی شک تحقیق صحیح و موفق در این باب می طلبد که کلیه منابع و روایات موجود مورد نظر و نقد و بررسی قرار ...
چکیده : محور اصلی این نوشتار، واکاوی راهبرد شیعیان به رهبری امام کاظم علیه السلام (148- 183ق) بر اساس چارچوب نظاممند و انسجام منطقی شهید صدر و روش ترکیبی(متن - زمینه) است. امام علیه السلام در سختترین اوضاع سیاسی، با اتخاذ راهبرد ...
چکیده : سازمان وکالت، مجموعه اي متشکل از امامان معصوم (ع) و عده اي از پيروان نزديک و وفادار آنان بود که با همکاري يکديگر، تشکيلات هماهنگ و منسجمي را پديد آوردند تا با اتکاء بر آن پيشبرد اهداف ديني خود را ...
چکیده : زيديه يکی از فرقه های مهم شیعی، از قیام زيد بن علی سرچشمه می گیرد. زيديان درباره امام و امامت آراء و عقايد خاصی داشتند و يکی از مهمترين شرايط امام از نظر آنان، دعوت مردم به امامت خويش و ...
چکیده : آثار تاریخی فراوانی در شبه جزیره عربستان پیش از اسلام وجود داشت. برخی از این آثار به اعتقادات اعراب مربوط می شد و بناها و نمادهایی مانند معابد، سمبلهای مقدس، اصنام و آثار بتپرستی، کنیسهها و دیرهای ادیان ابراهیمی را ...
چکیده : رعایت حقوق زنان، کودکان، سالخوردگان و افراد ناتوان یکی از نکات مهم در جنگ است که از آن با عنوان حقوق بشر دوستانه «Humanitarian law» یاد میشود. در عصر حاضر سازمانها، گروهها و برخی از افراد در نقاط مختلف جهان ...
چکیده : بررسی جریان فکری غلو در دوره امام کاظم(ع) موضوع اصلی این مقاله است. جریانی که نمایندگی اصلی آن در دست افراد واقفی مسلکی چون محمد بن بشیر کوفی بود. پژوهش حاضر که بیشتر با تکیه بر منابع فرقه شناختی و ...
چکیده : پدیدة غلو آفتی است که به دلایل مختلف در میان شیعیان، مانند دیگر گروههای اسلامی و غیر اسلامی راه یافت و عدهای را به بیراهه کشاند. عقاید غالیان شیعی دارای نظم و انسجام خاصی نبود، ولی بنیان عقاید آنها بر ...
چکیده : مسئلة خلقت و چگونگی آن از مسائل پیچیده است که همیشه ذهن اندیشمندان مقاله را به خود مشغول ساخته است؛ پیچیدگی مسئله زمانی مضاعف میشود که با مسئله علم الهی درآمیخته شود و سؤالاتی پدید آورد مثل اینکه آیا خدا ...
چکیده : یگانگی و دادگری خداوند متعال که در متون دینی، تحت عنوان "توحید و عدل" یاد شده است، از چنان اهمیّتی برخوردار است که به مثابه اساس دین، شناخته میشود و سایر اصول اعتقادی، منشعب از این دو رکن است. یکی ...
چکیده : نگارنده پس از اشارهای مختصر به تاریخچۀ حسن و قبح به این موضوع در بین مسلمانان پرداخته و با تأکید بر حسن و قبح عقلی، آرا و اقوال اندیشمندان مسلمان را در حسن و قبح آورده است. در ادامه به موضوع ...
چکیده : بر طبق نصوص دینی، خدای متعالی در عرصههای آفرینش، ربوبیت، تشریع و قانونگذاری و حسابرسی و جزای اعمال در روز قیامت، بر پایه عدل و حکمت کامل رفتار میکند. در برخی منابع حدیثی عدل در کنار توحید پایه دین شمرده ...
چکیده : این مقاله در صدد آنست که ثابت نماید بحث طینت ابعاد مختلفی دارد و تحقیق و بررسی و ارائه تحلیل و توجیه پیرامون اخبار طینت مستلزم آن است که به موضوعات مهم دیگری که پیوند عمیقی با این بحث دارد ...
چکیده : اندیشه عقلانی نفی جبر در شیعه، همگام با پرهیز از در غلطیدن به درههای عمیق تفویض ترویج شد و باعث تدوین یک نظام جامع و همهجانبه گشت. در مقاله پیش رو نشان داده میشود که مفاهیم "جبر" و "تفویض" با ...
چکیده : کتاب «جبر و اختیار» از جمله آثار نوشته شده در مورد بحث جبر و اختیار به قلم مرحوم استاد محمدتقی جعفری میباشد. از آنجا که این بحث در علوم گوناگونی از جمله فلسفه، کلام و مباحث انسان شناسی مورد دقت ...
چکیده : علم پیشین به افعال اختیاری دیگران، برای انسان ذاتاً ممتنع است؛ در حالیکه برای خداوند، ثابت و قطعی است. این مطلب به روشنی تباین علم الهی با علوم بشری را به تصویر میکشد. همین تباین، پایة عجز بشر از شناخت ...
چکیده : 1. در چهار گفتار پیشین که در باب عدل الهی در سرمقالههای شماره 50 تا 53 منتشر شد، به این نکته مهم اشارت رفت که حیطة بحث مهم عدل الهی، افعال انسان است که مبتنی بر اختیار اوست، اختیاری که ...
چکیده : خداوند در حیات فردی و اجتماعی انسان، سنتهای گوناگونی دارد و برای امور مختلف، ضابطه و قانون ویژهای قرار داده است و روش خاصی را اعمال میکند. کارهای او در آفرینش و تدابیرش در امور عالم بیهوده و بیحساب نیست. ...
چکیده : درباره صلح نامه پیامبر(ص) و یهود مدینه هر چه سخن گفته می شود منحصر به پیمانی است که به ((موادعه یهود)) شهرت یافته است. لیکن در این مقاله قرار داد دیگری که تنها در کتاب ((اعلام الوری)) آمده است به ...
چکیده : «توسعه » دغدغه اساسی انسان معاصر است. بنابراین چگونگی، شیوه، ابزار و سازوکار رسیدن به توسعه و تعالی، پرسش جدی فراروی گرایش ها، نگرش ها، بینش ها، دانش ها و دانشمندان مختلف است. برخی از نظریه پردازان با طرح تئوری های ...
چکیده : گنجینه روایات معصومان(ع) سرشار از روایاتی است که به مسائل مهم اجتماعی همچون آداب مهمانی میپردازد. مهمانی دادن و به مهمانی رفتن، سبب انس و الفت میان امت اسلامی شده، اتحاد و برادری را ایجاد میکند؛ ازاینرو، در دین اسلام ...
چکیده : هدف این پژوهش، تحلیل آثار مادی حسادت در کلام حضرت علی(ع) است. روش پژوهش کتابخانه ای و تحلیل محتواست. یافته های این پژوهش در زمینه آثار حسادت، تحلیل و چگونگی تاثیر این یافته هاست.