پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله
مَن شابَ شَيبَةً فِي الإِسلَامِ كانَت لَهُ نوراً يَومَ القِيامَةِ.
هر کس مویش در اسلام سفید شود، روز قیامت برایش نور است.
. الكافي: ج۶ ص۴۸۰ ح۲.
چکیده : شخصيت علمی ابن وليد و تأثير او بر انديشمندان پس از خود، نمايانگر جايگاه اوست و نياز به بازنگری و کاوش بيشتر در ديدگاه‌های او را نشان می‌دهد. پژوهش حاضر پس از معرفی شخصيت و آثار محمد بن حسن بن ...
نویسنده :
چکیده : ابن غضائری و نجاشی از عالمان رجالی دوران متقدم به شمار می‌آيند که آرايشان در ميان عالمان دوران متأخر تأثير انکارناپذيری داشته است. ابن غضائری به ديدگاه‌های رجالی محدثان قم به‌ويژه در عرصه جرح و تضعيف راويان به نوعی وابسته ...
چکیده : يکی از مهم ترين ويژگی های ميراث شيعه، مکتوب بودن آن است. احاديث ولوی و نبوی از زمان صدور از رهگذر کتاب ها و اصول شيعيان به نسل های پسين منتقل می شد، تا اينکه از سوی نويسندگان جوامع حديثی، ...
چکیده : روزۀ روز عاشورا همواره در میان عالمان اهل سنت و عالمان شیعه معرکه آرا بوده است. سبب اختلاف، وجود دو دسته روایات موجود در کتب روایی شیعه دربارۀ آن است. بررسی سندی و نیم نگاهی به محتوای احادیث، به روش ...
چکیده : تفسير الدر المنثور سيوطی از تفاسير روايی اهل تسنن و از جمله تفاسير ترتيبی است که در آن، روايات بدون هيچ اظهار نظری ذيل آيات، نقل شده است. سيوطی، روايات فراوانی از رسول خدا(ص)، صحابه، تابعان و تابعان تابعان نقل ...
چکیده : يکی از موضوعات قرآنی که ديدگاه‌های مختلفی دربارۀ آن مطرح شده، حروف مقطعۀ قرآن کريم است. در تفسير اين حروف و اينکه منظور خداوند متعال از آن‌ها چه بوده، سخنان متفاوتی بيان شده است. در اين ميان، برخی از روايات ...
چکیده : بحث دربارۀ خاندان‌های رجالی و روايی از نکات مهم در حوزۀ علم رجال است؛ بيوتاتی که همواره در نشر و انتقال احاديث و مبانی دينی بيشترين تأثير را داشتند. به همين سبب، در طول تاريخ علم رجال برخی از محققان ...
چکیده : تضعيفات رجالی، پرحاشيه‌ترين بخش علم رجال است. جارحان فقط در پاره‌ای از موارد به عوامل تضعيف راويان اشاره کرده‌اند. توجه به رفتار عملی اصحاب در برخورد با اين دستۀ متهم به ضعف و از ديگر سو، توجه به اختلاف فراوان ...
چکیده : کتب معارفی خراسان مـدعی انحصـار معـارف دینـی در معـارف وحیـانی بـوده و مبـانی فلسفی و عرفانی را در تبیین معارف دینـی جـایز نمـی شـمارد و قایـل بـه تفکیـک معـارف بشری از معارف وحیانی است. لذا معاد جسمانی ارائـه شـده از ...
چکیده : بیگمان علم دین و علم طب، نقش سترگی در قوام و دوام جامعـه بـه دوش دارنـد؛ چـه این که وظیفه علم دین سلامت روح انسـان اسـت و وظیفـه علـم طـب سـلامت جسـم انسان (همان مرکب). بنا بر این، صـاحبان هـر ...
چکیده : حدیث در طول تـاریخ خـود متأسـفانه دچـار آسـیب هایی جـدی و گـاهی بـس خطرنـاک همچون وضع شده است و پیشوایان دین و دانشمندان مسلمان با درک ایـن مطلـب، از دیرباز به مقابلـه بـا آن برخاسـته اند. اهـل بیـت عصـمت و ...
چکیده : کتاب البحر الزخار فی شرح احادیث ائمه اطهار از تألیفات سیدمحسن امین است. ایشان شیوه جدیداطمینان به صدور عین واژه هـا از معصـوم را مـالک اسـتنباط احکـام دانسته و با رویکردی متعادل، بین اخبار یان و اصولیان، بـدون اسـتفاده از ...
چکیده : نوشتار پیش رو به موضوع بررسـی اعتبـار سـندی و مفهـوم سـخنان اهـل بیـت در تربیت جنسـی کـودک پرداختـه اسـت. نویسـنده قصـد دارد در کنـار بررسـی اعتبـار ایـن روایات، توصیه هایی را که از روایات به دسـت مـیآیـد، دسـته بنـدی کـرده ...
چکیده : هر چند از شیخ مرتضی انصاری در تفسیر قرآن میراث مکتوبی در دسـترس نیسـت، لکن با مطالعه در آثار متعدد فقهی و اصولی ایشـان، میتـوان نتیجـه گرفـت کـه وی در تفسیر قرآن دارای نظریه تفسیری بوده است. تحلیل روش تفسیری ...
چکیده : نويسندگان در مقالۀ حاضر می‌کوشند از زاويه‌ای جديد و نو، به چگونگی انتقال اخبار اهل تسنن به تشيع و پيامدهای آن بپردازند. به گمان نويسندگان اين نوشتار، وجود برخی از راويان مشترکِ مؤلفان جوامع حديثی از علل انتقال اخبار اهل ...
چکیده : يکی از دقيق‌ترين و پرمناقشه‌ترين ابعاد عصمت پيامبر اکرم(ص) مسئلۀ عصمت ايشان از سهو و نسيان است. متکلمان اسلامی به دو دسته موافق و مخالف سهو پيامبر(ص) تقسيم شده‌اند و رساله-های زيادی را در اين باب نوشته و نيز بخش‌های ...
چکیده : در دين مبين اسلام، تعليم و تعلم از جايگاه ويژه‌ای برخوردار است. در قرن دوم، هم زمان با عصر امام صادق(ع) به دليل مساعد بودن شرايط، زمينۀ نشر و گسترش معارف دينی فراهم شد و حضرت توانست افراد زيادی را ...
چکیده : به استناد بسياری از آيات و روايات، ائمه اطهار(ع) تنها کسانی هستند که پس از خدا و پيامبر آگاهی کامل به معارف قرآن و مراد و مقصود آيات آن دارند. ائمه با توجه به نياز بشر، به تفسير و تبيين ...
چکیده : فقه الحديث از ارزشمندترين علوم اسلامی است، زيرا حديث در اسلام، دومين منبع فراگيری دين محسوب می‌شود و بدون آشنايی با سنت نمی‌توان اسلام را شناخت. فقه الحديث ما را با معنای متون احاديث آشنا می‌سازد، ولی مراجعه به متون ...
چکیده : از جمله آثار برجستۀ دعايی شيعه، دعای عرفۀ منسوب به امام حسين(ع) است. متن اين دعا خالی از إسناد و با حذف‌ها و الحاقاتی در نسخ مختلف، تنها در آثار متأخرتر از سدۀ هفتم هجری قابل بازيابی است. همين نقل ...
چکیده : ايگناتس گلدتسيهر، از مشهورترين خاورشناسان غربی، معتقد است که روش مسلمانان در نقد روايات عمدتاً محدود به نقد إسناد حديث بود و داوری دربارۀ ارزش محتوای روايات نيز به صحت إسناد بستگی داشت. پس از گلدتسيهر نيز، برخی از خاورشناسان ...
چکیده : در منابع روايی اهل سنت از قول ابوبکر چنين آمده است: «سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّی اللهُ عَلَيْهِ [وَ آلِهِ] يقول انّا معاشر الانبياء لا نُوَرِّثُ ماترکنا صَدَقَه». اين روايت نزد اهل سنت قطعی الصدور است، ولی اماميه آن را هم ...
چکیده : کتاب کافی، مهم‌ترين اثر برجای مانده از دورۀ حديث‌پژوهان پيشين به شمار می‌رود. اين کتاب که دربردارندۀ موضوعات اعتقادی، اخلاقی و رفتاری است، به سبب باب‌بندی قوی و دريافت احاديث، از مهم‌ترين نويسندگان حديث شيعه، از آغازين روزهای عرضه، مورد ...
چکیده : يکی از جريان‌های مؤثر در جعل و تحريف روايات حوزۀ مهدويت، قيام محمد بن عبدالله بن حسن مثنی(۱۰۰ـ145) از سادات حسنی است. اين فرد در اواخر دوران بنی‌اميه اقدامات خود را آغاز کرد و از نامزدهای اصلی به دست گرفتن ...
چکیده : صاحبان منابع مهم رجالی و ديگر علمای بزرگ رجال در مواضع متعددی در جرح و تعديلِ برخی از رجال حديث، اتفاق نظر ندارند، بلکه اختلاف‌هايی جدی دارند. برای حل اين اختلاف‌ها لازم است که ملاک‌هايی برای ترجيح اقوال رجاليون در ...
چکیده : يکی از مسائلی که جزو اختلافات اعتقادی در بين شيعه و اهل تسنّن است، مسئلۀ جواز و عدم جواز سهوالنبی است. رواياتی در اين زمينه از طريق شيعه و اهل تسنن وارد شده است که همۀ علمای اهل تسنن و ...
چکیده : در کنار همۀ آياتی که قدرت يکسان زنان و مردان را در رسيدن به کمال و فضيلت‌ها مطرح می‌کنند، رواياتی وجود دارند که از نقص استعدادی زنان در رسيدن به کمال يا وجود ارزش‌های متفاوت مردانه و زنانه حکايت می‌کنند. ...
چکیده : در ميراث عظيم اهل بيت ذخيره‌ای ارزشمند تعبيه شده است. نام اين ذخيرۀ معنوی، زيارت است که شيفتگان ماورای محيط طبيعت تلاش دارند با ايجاد ارتباط با نقطه‌ای محوری در ولايت الهی، بدان دست يابند. در اين ارتباط، افزون بر ...
چکیده : وطن از ديرباز مورد توجه بوده، در اسلام از طريق آيات و روايات از وطن و دوست داشتن آن سخن گفته شده است، از جمله عبارت معروف «حب الوطن من الايمان» منقول از پيامبر(ع) است. اين عبارت توجه دانشمندان اسلامی ...
چکیده : نوشتار پیش رو با عنوان بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین، در صدد پژوهش و پاسخ این سؤال است که یمانی در روایات چگونه تصویر شده و موارد مشترک و مفترقات روایات فریقین درخصوص یمانی کدام است؟ این مقال ...
