بررسى محتوايى زيارت جامعه كبيره - صفحه 49

است. و گاه به نويسندگان داخلى ما نيز سرايت مى‏كند.
ائمّه هدى عليهم ‏السلام نظريّه‏هاى تجسيم، تشبيه و تعطيل را به شدّت ردّ كرده‏اند؛ همان گونه كه جبر و تفويض را خطا دانسته‏اند. چنين اعتقادى معجزه جاويدان مكتب علمى اهل بيت نبوّت به شمار مى‏آيد؛ چرا كه آنان اين امر روشن و بديهى را متذكّر شده‏اند و پيروان ديگر مذاهب اسلامى [ به جاى توجّه به اين امر بديهى] نكات ديگر را جايگزين كرده‏اند و آن را بديهى انگاشته‏اند.
عامّه مردم با خواندن آيه‏اى همانند «وهو الذي في السماء إله و هو الحكيم العليم» (زخرف (43) / 84) گمان مى‏كنند كه عرش خداوند در آسمان است.
به هر روى، به بركت [علم الاهى] اهل بيت عليهم ‏السلام ، اين گونه جهل نسبت به اعتقادات برطرف گرديد و بطلان تجسيم و تشبيه ـ كه در نزد اكثر مسلمانان به امرى غير قابل كشف يا مورد قبول و عمومى تبديل شده بود ـ به بداهت و روشنى، اعلام شد.
«خداوند به هيچ چيز شبيه نيست؛ در عين حال، قابل نفى و انكار هم نيست؛ بلكه خداوند احَد و يكتاست.» اين اعتقاد حق، به صورت امرى روشن و مهم در نزد مسلمانان شكل گرفت و هر كس به اين اعتقاد پاى‏بند است، علم آن را به صورت مستقيم و يا با واسطه، با آگاهى از اين منشأ يا بدون آگاهى از آن از ائمّه هدى عليهم ‏السلام گرفته است. اين علمى است كه از آن گنجينه گرفته شده است، و هيچ كس را در اين دانش، بر آنان سبقت نيست. و هيچ فرد زيركى به ذكاوت خويش به آن [حقيقت علمى ]نخواهد رسيد.
اين علم و دانش ميراث سيّد المرسلين صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله ‏وسلم است كه تنها اهل بيت عليهم ‏السلام آن را به ارث برده‏اند. از جمله اين علوم، [دانش بى پايانى است كه در عبارت] «لاجبر و لاتفويض بل أمرٌ بين الأمرين» [نهفته] است. (13: ج 1، ص 160، ح 13؛ 7: ص 29؛ 8: ص 362، ح 8؛ 9: ج 1، ص 101، ح 17)
متأسّفانه ناآگاهى نسبت به اين گونه قواعد و امور، در نزد بسيارى از ما گسترش يافته است و به گونه‏اى ـ كه حتّى متوجّه آن نيستيم ـ در عقايد ما منتشر مى‏شود. در

صفحه از 70