بر اساس ادله عقلی در مورد قدرت مطلق خداوند و نیز آیات قرآن، خداوند متعال قادر مطلق و فعال ما یشاء است و دست او بسته نیست.^۱ و هر روز در کاری است.^۲ از سوی دیگر، خداوند هر چه را که بخواهد و هر وقت که بخواهد، محو و یا اثبات می‌نماید.^۳ و می‌دانیم محو و اثبات چیزی مربوط به فعل است، نه علم. همین محو و اثبات، بداء نامیده می‌شود. بر پایه حدیثی از امام صادق علیه السلام فعل خداوند شامل هفت مرحله است: مشیت، اراده، قدر، قضا، اذن، کتاب و اجل.^۴
از این رو، خداوند متعال در هر کدام از این مراحل می‌تواند تغییر ایجاد کند؛ یعنی آن را ایجاد کرده، تغییر دهد و یا از بین ببرد. بنا بر این، تغییر در هر کدام از این مراحل فعل الهی بداء نامیده می‌شود.
مسلم است که بداء بر اساس علم و حکمت الهی صورت می‌گیرد، زیرا افعال الهی مسبوق به علم الهی هستند. بر این اساس، معنای ظهور تکوینی (پیدایش رأی جدید) را می‌پذیریم تا هم مجبور به مجاز نباشیم و بداء لله را به معنای بداء للناس یا اظهار خدا معنا نکنیم و هم جهل رابه خداوند نسبت ندهیم.

اشکال تلازم بدا با جهل

مهم‌ترین اشکالی که مخالفان بداء بر این آموزه وارد کرده‌اند، این است که بداء مستلزم جهل خداست. بسیاری از مخالفان بداء، بداء را به معنای ظهور بعد از خفا یا پیدایش رأی جدیدی که ناشی از مخفی بودن چیزی است، معنا کردند.^۵ بر این اساس، بداء یا به این معناست که خداوند چیزی را نمی‌دانسته است و بعداً برای او روشن شده و یا به این معناست که رأی خدا در موردی عوض شده است و این تبدل رأی، ناشی از این بوده که نکته‌ای برای خدا مخفی بوده و بعداً روشن شده است.
به اعتقاد اینان، بداء به علم بعد از جهل برمی‌گردد یا این‌که علم بعد از جهل منشأ بداء